Przejdź do zawartości

Kościół św. Marcina w Stężycy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kościół św. Marcina
A/977[1] z dnia 16.05.1989
kościół parafialny
Ilustracja
widok od frontu
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Miejscowość

Stężyca

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

parafia

św. Marcina

Wezwanie

św. Marcina

Wspomnienie liturgiczne

11 listopada

Położenie na mapie gminy Stężyca
Mapa konturowa gminy Stężyca, na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Marcina”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Marcina”
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, blisko lewej krawiędzi nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Marcina”
Położenie na mapie powiatu ryckiego
Mapa konturowa powiatu ryckiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Marcina”
Ziemia51°34′26,6″N 21°46′21,7″E/51,574056 21,772694

Kościół Świętego Marcinarzymskokatolicki kościół parafialny należący do dekanatu Ryki diecezji siedleckiej. Jest to murowana budowla gotycka z XV i XVI wieku z barokowym wyposażeniem z XVIII wieku.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Kościół zbudowano w 1454 roku w stylu gotyckim dzięki staraniom plebana Jana[2]. Po pożarze kościół odbudowano w latach 1522-1532 z inicjatywy plebana stężyckiego Jana Wyszka z Wargocina[3]. Jednym z fundatorów świątyni był hetman Jan z Tarnowa, drugim był Stanisław ze Sprowy, starosta opoczyński. Innymi fundatorami byli Piotr Molenda i Więcław z Tyszyna[2]. Podczas odbudowy do pierwotnej bryły budynku dobudowano m.in. boczne kaplice oraz nowe portale. W XVII wieku dobudowano dwie kruchty od zachodu i południa. W 1740 roku dobudowano kaplicę św. Walentego[2]. W 1768 roku przebudowano uszkodzoną fasadę. Pod koniec XIX wieku przemurowano fasadę i rozebrano kruchtę.

W dniu 3 września 1944 roku kościół spłonął, ostrzelany przez artylerię hitlerowców zza Wisły. Zachowały się tylko resztki murów. Dzięki staraniom księdza proboszcza Edwarda Bielińskiego i wiernych parafii św. Marcina w latach 1946-52 świątynia została odbudowana. Prace były prowadzone systemem gospodarczym i kierował nimi warszawski architekt, Bruno Zborowski[4].

Wnętrze

[edytuj | edytuj kod]
  • W świątyni znajduje się cenny barokowy prospekt organowy powstały w 1 połowie XVIII wieku na Dolnym Śląsku. Jest ozdobiony rzeźbami puttów i grających aniołów, a w zakończeniu glorią w otoczeniu promieni z okiem Opatrzności. Organy o 24 głosach zostały zbudowane przez organmistrza o nazwisku Neumann. Na kontuarze znajduje się data 1787. Ta sama data jest powtórzona na drzwiczkach wejściowych do szafy organowej[5].
  • Fragmenty stall pochodzą z klasztoru cystersów w Lubiążu.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo lubelskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 [dostęp 2015-11-27].
  2. a b c kościół parafialny pw. św. Marcina - Zabytek.pl [online], zabytek.pl [dostęp 2024-06-30] (pol.).
  3. Stężyca, parafia św. Marcina Biskupa. diecezja siedlecka. [dostęp 2015-11-26]. (pol.).
  4. Stężyca. Kościół parafialny. Gmina Stężyca, powiat rycki, woj. lubelskie.. Dawne kieleckie. Informacje historyczne.. [dostęp 2015-11-26]. (pol.).
  5. Stężyca, Kościół św. Marcina Biskupa. Polskie Wirtualne Centrum Organowe. [dostęp 2015-11-27]. (pol.).