Krosna (województwo małopolskie)
49°46′14″N 20°31′42″E/49,770556 20,528333| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2021) |
531[2] |
| Strefa numeracyjna |
18 |
| Kod pocztowy |
34-603[3] |
| Tablice rejestracyjne |
KLI |
| SIMC |
0437642 |
Położenie na mapie gminy Laskowa  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu limanowskiego  | |
| 49°46′14″N 20°31′42″E/49,770556 20,528333[1]
| |
Krosna – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie limanowskim, w gminie Laskowa.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.
Położenie[edytuj | edytuj kod]
Krosna położona jest w dolinie Potoku Krośnieńskiego, lewobrzeżnego dopływu rzeki Łososina.
Części wsi[edytuj | edytuj kod]
Integralne części wsi Krosna: Brzezie, Buczkówka, Dział, Janikówka, Jochymówka, Jońcówka, Kędrówka, Koleńszczówka, Kołodziejówka, Łaziska, Łazy, Na Blichu, Nalepówka, Pawlakówka, Przylaski, Sędziówka, Urygówka, Wajdówka, Wielkie Pole, Włodarzówka, Za Brzeziną, Zagroda, Zdebiówka[4][5].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Początki wsi datowane są na przełom XIII i XIV wieku. Pierwotnie nazywała się ona Krostna. Pierwsza pisemna wzmianka pochodzi z 1324 roku i informuje o kupnie wsi przez zakon Klarysek ze Starego Sącza. W 1367 roku w Krosnej powstało sołectwo na prawie magdeburskim, którego celem miała być eksploatacja tutejszych lasów na cele klasztorne.
W 1772 roku Krosna znalazła się pod panowaniem austriackim. Po konfiskacie dóbr zakonnych w 1782 miejscowość przeszła na własność rządu austriackiego, a następnie w 1833 została sprzedana baronowi Brunickiemu z Pisarzowej, którego własnością pozostawała aż do uwłaszczenia w 1848. Po zniesieniu pańszczyzny wieś zaczęła się dynamicznie rozwijać – budowano nowe domy, a w 1864 utworzono pierwszą szkołę.
W 1909 roku miejscowy artysta Józef Mrozowski otworzył w dawnej żydowskiej karczmie pierwszą pracownię rzeźbiarsko-artystyczną. Jego tradycje kontynuują do dziś lokalni rzemieślnicy, trudniący się wyrobem galanterii drzewnej.
W 1897 roku do Krosnej przybyły zakonnice ze Zgromadzenia Sióstr Służebniczek Starowiejskich, które założyły tu ochronkę dla dzieci. Dla ich potrzeb wybudowano w latach 1905–1906 drewnianą, publiczną kaplicę publiczną pod wezwaniem św. Józefa Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny. Był to obiekt drewniany, szalowany, kryty blachą i eternitem, z jedną nawą i niewielkim prezbiterium. Odnowiono ją w 1915, wtedy również dobudowano wieżyczkę na sygnaturkę. Poświęcona została w 1926. Na utworzenie samodzielnej parafii wieś musiała jednak czekać do 1970 roku. W latach 80. XX wieku wzniesiono nowy kościół, a stara kaplica została rozebrana z powodu postępującego niszczenia. Na jej miejscu stanęła zbudowana przez parafian kapliczka poświęcona św. Kindze[6].
W 1997 część wsi została zniszczona przez wielką powódź.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 62135
- ↑ Wieś Krosna w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-02-16], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 621 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013–02–15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2014-03-09].
- ↑ TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
- ↑ Piotr Skoczek: Parafie Ziemi Limanowskiej. Proszówki: Prowincjonalna Oficyna Wydawnicza, 2009, s. 103-105. ISBN 978-83-88383-43-4.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Piotr Skoczek: Parafie Ziemi Limanowskiej. Proszówki: Prowincjonalna Oficyna Wydawnicza, 2009, s. 102-107. ISBN 978-83-88383-43-4.
| Wsie | |
|---|---|
| Integralne części wsi |
|
