Krzysztof Grabowski (żeglarz)

Krzysztof Grabowski

porucznik
Data i miejsce urodzenia	5 listopada 1921 Przemyśl
Data śmierci	13 stycznia 1964
Przebieg służby
Siły zbrojne	Polskie Siły Zbrojne
Formacja	RAF
Jednostki	dywizjon 301
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa
Odznaczenia

Krzysztof Jerzy Grabowski (ur. 5 listopada 1921 w Przemyślu, zginął na morzu 13 stycznia 1964) – polski lotnik i żeglarz, pierwszy Polak, który samotnie przepłynął Atlantyk, kawaler Virtuti Militari.

Życiorys

W latach 1941–45 służył jako strzelec na bombowcu w polskim dywizjonie 301 RAF, posiadał numer służbowy RAF P-2531. Zestrzelony podczas lotu na bombardowanie Rostocku i internowany w Szwecji, powrócił do Wielkiej Brytanii i w kwietniu 1943 wrócił do służby. Brał udział w misjach nad Niemcami, Włochami, Jugosławią, Grecją i Czechosłowacją, a także nad Polską. Był odznaczony orderem Virtuti Militari nr 9675, Krzyżem Walecznych (trzykrotnie), Medalem Lotniczym i Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami. Wojnę zakończył w polskim stopniu porucznika i angielskim Flight Lieutenanta.

Po wojnie nie zdecydował się na powrót do komunistycznej Polski, zamieszkał z rodziną w Libii a następnie w Tunezji. 12 IV 1959 na jachcie „Tethys” (kuter, ok. 40 m kw. pow. ożaglowania, 7,6 m dł.) wyruszył samotnie z Tangeru i 5 VII zawinął do Nowego Jorku. Żeglował potem na Karaibach, Wyspach Dziewiczych i Morzu Śródziemnym. W styczniu 1964 płynąc jako skiper jachtu „Enchantress” z Charleston (South Carolina) w stronę Tahiti, trafił koło wybrzeża Florydy na huragan. Jacht zaginął 13 stycznia 1964 w Trójkącie Bermudzkim i nie został odnaleziony. Krzysztof Grabowski pozostawił pamiętnik pt. „Casting Off”, wydany drukiem staraniem rodziny w 2012.

Bibliografia

• Piotr Hodyra: 301 Dywizjon Bombowy 1940-1943. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Alma-Press, 2016. ISBN 978-83-7020-664-2. OCLC 971435802.
• Tadeusz Jerzy Krzystek, [Anna Krzystek]: Polskie Siły Powietrzne w Wielkiej Brytanii w latach 1940-1947 łącznie z Pomocniczą Lotniczą Służbą Kobiet (PLSK-WAAF). Sandomierz: Stratus, 2012. ISBN 978-83-61421-59-7. OCLC 276981965.
• Count Christopher de Grabowski, Casting Off. A Solo Atlantic Voyage. Introd. Daisy de Grabowski Richardson, 2012 [2013] (ISBN 978-1-4812-4766-5 )
• Stogniew Werszowiec [Józef Grabowski], Pilot Krzyś, „Gazeta Polska” (Jerozolima), 3 V 1943
• Charles Violet, Solitary journey. The third voyage of the "Nova Espero", Adlard Coles Ltd., London 1954, s. 132–136.
• Krzysztof Grabowski żeglarz i lotnik, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” (Londyn), 25 VII 1959 (wiadomości o rodzinie nieścisłe)
• A. Urbańczyk, Samotne rejsy. Sto lat samotnego żeglarstwa, Warszawa 1972, s. 237–238
• A. Urbańczyk, Polski samotny jachting oceaniczny, Kraków 1998
• A. Urbańczyk, A jednak żeglowaliśmy, Kraków 2013
• C.A. Borden, Sea Quest, New York 1967, s. VII, XVII, 42, 106, 131, 163
• A.-K. T. Jeffrey, The Bermuda Triangle, New York 1975, s. 88, 105–107
• T. Bowden, Spooling Through: An Irreverent Memoir
• M. Zgórniak, W nurcie koloryzmu. Twórczość Anny Grabowskiej (1895–1965), w: Magistro et Amico amici discipulique. Lechowi Kalinowskiemu w osiemdzie­sięciolecie urodzin, Kraków 2002
• Zenon Andrzejewski, Por. strz. sam. Krzysztof Jerzy Grabowski (1921–1964), „Gapa. Lotniczy Magazyn Historyczny“ nr 9, luty 2014, s. 53–67.
• Zenon Andrzejewski, Samotnie przez Atlantyk, „Nasz Przemyśl“, 2014, nr 7, s. 8–11.
• Adam Hałat, Miłość aż po grób. Niezwykłe losy Krzysztofa Grabowskiego, arystokraty, lotnika 301 Dywizjonu Bombowego, pierwszego Polaka, który samotnie przepłynął Atlantyk, Kraków 2018. ISBN 978-83-65350-32-9

Linki zewnętrzne

• Polskie Siły Powietrzne w II Wojnie światowej – Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari. polishairforce.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-24)].