Księgi symboliczne

Księgi symboliczne lub Księgi wyznaniowe – zbiór dokumentów, które są oficjalnymi świadectwami wiary poszczególnych Kościołów protestanckich. Wyznania protestanckie, dążąc do ustalenia własnej tożsamości wyznaniowej, formułowały swoją doktrynę w specjalnych zbiorach ksiąg, które noszą też nazwę ksiąg symbolicznych (w nawiązaniu do starożytnych symboli wiary). Zawarte w nich nauczanie ma charakter normatywny (jako norma normata) w stosunku do członków poszczególnych Kościołów, ale z drugiej strony – podlega ono jedynej normie, za jaką w myśl zasady sola scriptura uchodzi Pismo Święte (jako norma normans).

Luteranizm

Niemieckie wydanie *Concordii* z 1580 r.

W Kościołach luterańskich do grona symboli wiary zalicza się zbiór zawarty w Księdze zgody (z łac. Liber Concordiae). Należą do nich:

Przedmowa (1579),
Ekumeniczne wyznania wiary:
- Apostolski symbol wiary (II w.),
- Nicejsko-konstantynopolitańskie wyznanie wiary (IV w.),
- Atanazjańskie wyznanie wiary (ok. 500).
Wyznanie augsburskie (1530),
Obrona Wyznania augsburskiego (1531),
Artykuły szmalkaldzkie (1537),
Traktat o władzy i prymacie papieża (1537),
Mały katechizm Marcina Lutra (1529),
Duży katechizm Marcina Lutra (1529),
Formuła zgody (1577).

Kalwinizm

Kościoły ewangelicko-reformowane

Kościoły reformowane wywodzące się z tradycji kalwinizmu kontynentalnego (kościoły ewangelicko-reformowane) do grona ksiąg symbolicznych zaliczają:

Trzy formy jedności:
- Katechizm Heidelberski (1563),
- Konfesja belgijska (1566),
- Kanony z Dordrechtu (1619).
Konfesja gallikańska (1559),
Konfesja II helwecka (1566),
Deklaracja z Barmen (1934).

Kościół Ewangelicko-Reformowany w RP uznaje, obok Katechizmu Heidelberskiego, Konfesję sandomierską (1570), która stanowi polski historyczny przekład Konfesji II helweckiej. Konfederacja Ewangelicznych Kościołów Reformowanych w Polsce przyjmuje obok trzech form jedności i Konfesji Sandomierskiej, także Konfesję genewską, autorstwa Jana Kalwina (1536).

Kościoły prezbiteriańskie

Kościoły reformowane wywodzące się z tradycji szkockiego kalwinizmu (kościoły prezbiteriańskie) przyjmują następujące księgi symboliczne:

Konfesja szkocka (1560),
Standardy westminsterskie:
- Konfesja westminsterska (1646),
- Mały Katechizm Westminsterski (1649),
- Duży Katechizm Westminsterski (1649).

Kościoły kongregacjonalne

Kościoły kongregacjonalne wywodzące się, podobnie jak baptyści, z tradycji angielskich dysydentów, choć odrzuciły autorytety kościelnych synodów, pozostali przy reformowanej tradycji wyrażania wiary w postaci symboli, do których należy: