Leśna (powiat żywiecki)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Leśna
wieś
Ilustracja
Kościół pw. św. Michała Archanioła
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Powiat

żywiecki

Gmina

Lipowa

Liczba ludności (2021)

2171[2]

Strefa numeracyjna

33

Kod pocztowy

34-300[3]

Tablice rejestracyjne

SZY

SIMC

0058790

Położenie na mapie gminy Lipowa
Mapa konturowa gminy Lipowa, po prawej znajduje się punkt z opisem „Leśna”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Leśna”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Leśna”
Położenie na mapie powiatu żywieckiego
Mapa konturowa powiatu żywieckiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Leśna”
Ziemia49°40′19″N 19°08′27″E/49,671944 19,140833[1]

Leśnawieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie żywieckim, w gminie Lipowa.

Powierzchnia sołectwa wynosi 351 ha[4], a liczba ludności w 2020 osiągnęła 2162 osób, co daje gęstość zaludnienia równą 615,9 os./km²[5]. Położona jest w pd.-zach. części Kotliny Żywieckiej, wzdłuż potoku Leśna.

Nazwa[edytuj | edytuj kod]

Nazwę tej miejscowości wyjaśnia Andrzej Komoniecki w Dziejopisie Żywieckim[6]:

"...na miejskim gruncie zasadzona jest, gdyż tam na tym miejscu leśni miejscy pola swoje mieli, pilnując lasu naonczas nazwanego kabatu miejskiego i domy swoje oni sobie najpierw zbudowali, poddawszy się pod farę radziechowską, iż im blisko do kościoła było chodzić niż przez las do miasta. Która od leśnych i od Leśnej rzeki nazwana, iż przez las miejski płynęła"

Historia[edytuj | edytuj kod]

Dokładna data założenia Leśnej nie jest znana. Prawdopodobnie powstała ona po roku 1448, kiedy to książę oświęcimski Przemysław potwierdził prawa miejskie Żywca i nadał miastu przyległe ziemie wraz z lasem Kabat. Wówczas na terenie dzisiejszej Leśnej osiedlili się pierwsi leśnicy dworscy. Urzędnicy ci, z racji swych funkcji kontrolnych, nie cieszyli się wśród ludności miejscowej popularnością. W I połowie XVI wieku las miejski Kabat w wyniku intensywnej eksploatacji przestał praktycznie istnieć.[7]

W 1628 roku było w tej wsi 17 "zarębników", a w 1672 roku liczyła 37 gospodarstw i 84 mieszkańców. Pod względem ilości gospodarstw była wówczas największą wsią zarębną w państwie żywieckim, natomiast pod względem powierzchni - jedna z najmniejszych[8].

W roku 1655 cześnik krakowski i zarazem starosta żywiecki Marcin Piegłowski zbudował folwark na gruncie chłopa Urbana Pawlusa. Do folwarku należały wsie Leśna i Zabłocie. Folwark ten nazwany był Szkołą Urzędniczą. Miał on charakter przejściowy i istniał do 1700 roku. Grunt pozostały po folwarku trzy lata później podzielono i sprzedano poddanym. Na terenie pofolwarcznym powstała wieś Nowa Leśna, która wraz se "Starą" Leśną weszła w skład klucza lipowskiego[8].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bielskiego.

Instytucje[edytuj | edytuj kod]

  • Szkoła Podstawowa im. Kornela Makuszyńskiego, założona w 1905 roku.

Turystyka[edytuj | edytuj kod]

Sport[edytuj | edytuj kod]

W miejscowości funkcjonuje klub piłkarski LKS Leśna, który występował w sezonie 2014/15 w żywieckiej A-klasie, w której zdobył 1-sze miejsce. Obecnie gra w Lidze Okręgowej Bielsko-Bialskiego Okręgowego Związku Piłki Nożnej.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 67569
  2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-07-30].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 656 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. Gmina Lipowa: Sołectwa gminy Lipowa. lipowa.pl. [dostęp 2013-04-11].
  5. Statystyka ruchu ludności Gminy Lipowa za 2020 r.. bip.lipowa.pl. [dostęp 2021-12-02].
  6. Andrzej Komoniecki, Dziejopis Żywiecki.
  7. Gmina Lipowa [online], www.lipowa.pl [dostęp 2017-11-12] (pol.).
  8. a b Mirosław J. Barański: Beskid Śląski. Pasmo Baraniej Góry. Przewodnik turystyczny. Warszawa: Wydawnictwo PTTK "Kraj", 1994, s. 201-202, seria: Polskie góry. ISBN 83-7005-357-2.
  9. Kontakt [online], aquaparkzywiec.pl [dostęp 2023-02-09].