Przejdź do zawartości

Legion Estoński SS

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Legion Estoński SS
Eesti SS-leegion
Estnische SS-Legion, Estnische SS-Freiwilligen-Legion
Ilustracja
Punkt werbunkowy do Legionu Estońskiego, wrzesień 1942 roku
Historia
Państwo

 III Rzesza

Sformowanie

październik 1942

Rozformowanie

maj 1943

Dowódcy
Pierwszy

Franz Augsberger

Działania zbrojne
II wojna światowa
Organizacja
Podległość

Waffen-SS

Legion Estoński SS (niem. Estnische SS-Legion, Estnische SS-Freiwilligen-Legion, est. Eesti SS-leegion) – ochotnicza kolaboracyjna formacja zbrojna Waffen-SS złożona z Estończyków podczas II wojny światowej.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Początkowo w Waffen-SS służyli jedynie ochotnicy pochodzący z germańskich krajów Europy Zachodniej i Skandynawii. Pogarszająca się sytuacja wojskowa na froncie wschodnim zmusiła Niemców do poszukiwania nowych rezerw ludzkich. Znaleziono je najpierw wśród narodów państw bałtyckich, których ludność silnie odczuła okupację sowiecką z lat 1940-1941. Pierwszymi niegermańskimi ochotnikami w SS były ludy fińskieFinowie i Estończycy oraz BałtowieŁotysze. Ponadto Łotysze i Estończycy cieszyli się dużym zaufaniem Niemców jako narody bliskie pochodzeniu germańskiemu – z uwagi na wielosetletnie panowanie, dominację i osadnictwo Niemców, Duńczyków i Szwedów na terenie Łotwy i Estonii.

14 sierpnia 1942 r. Adolf Hitler wydał oficjalną decyzję dotyczącą formowania estońskiego legionu Waffen-SS, a 28 sierpnia komisarz generalny okupowanej Estonii Karl-Siegmund Litzmann zapowiedział rozpoczęcie akcji rekrutacyjnej. Ochotnicy musieli spełnić kryteria rasowe, być w wieku od 17 do 30 lat, wzrostu co najmniej 170 cm i mieć dobre zdrowie. Tworzenie Legionu rozpoczęło się w październiku. Jego dowódcą został SS-Obersturmbannführer Franz Augsberger. Wkrótce do obozu szkoleniowego w Dębicy w Generalnym Gubernatorstwie została wysłana pierwsza grupa licząca ponad 1200 Estończyków. Wielu spośród nich służyło wcześniej na obszarze okupowanej Estonii w różnych jednostkach policji i bezpieczeństwa SS. W lutym 1943 r. został sformowany pierwszy batalion Legionu.

W marcu dowództwo niemieckie wyłączyło go ze składu macierzystej jednostki i przydzieliło do 5 Dywizji Pancernej SS „Wiking” jako Estnisches SS-Freiwilligen Panzergrenadier Bataillon „Narva”. Dalsza akcja rekrutacyjna wśród Estończyków nie przyniosła jednak spodziewanych rezultatów. W tej sytuacji Niemcy przeprowadzili pobór, który był nadzorowany przez General-Inspektion der Estnische SS Freiwilligen Legion na czele z Waffen-Oberführerem der SS Johannesem Soodla. Urząd ten miał ograniczone kompetencje wobec estońskich oddziałów Waffen-SS, pełniąc głównie funkcje kulturalne, oświatowe i propagandowe.

Spośród Estończyków, którzy nie weszli w skład Batalionu „Narva”, sformowano w marcu 1943 r. Estnische SS-Freiwilligen-Brigade pod dowództwem SS-Standartenführera Fritza Freitaga. Liczyła ona ok. 3 tys. żołnierzy, w tym ok. 200 Niemców. Składała się z dwóch 3-batalionowych pułków. W pierwszym pułku była też kompania ciężkich moździerzy, przeciwpancerna i saperów, zaś w drugim – jedynie kompania saperów. W październiku Brygada została przemianowana na 3 Estnische SS-Freiwilligen-Brigade. Jej dowódcą został pierwszy dowódca Legionu SS-Brigadeführer F. Augsberger.

Skład organizacyjny

[edytuj | edytuj kod]
  • 1 Pułk Legionu – d-ca SS-Sturmbannführer Franz Augsberger
    • 1 Batalion (Batalion „Narva”)
    • 2 Batalion
    • 3 Batalion
    • kompania saperów – d-ca SS-Obersturmführer Kurt Schärpf
    • kompania przeciwpancerna
    • kompania ciężkich moździerzy
    • batalion zapasowy

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Chris Bishop, Zagraniczne formacje SS. Zagraniczni ochotnicy w Waffen-SS w latach 1940-1945, Warszawa 2006.