Lemurowate
| Lemuridae[1] | |||||
| J.E. Gray, 1821[2] | |||||
 Przedstawiciel rodziny – lemur katta (Lemur catta) | |||||
| Systematyka | |||||
| Domena | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Królestwo | |||||
| Typ | |||||
| Podtyp | |||||
| Gromada | |||||
| Infragromada | |||||
| Rząd | |||||
| Podrząd | |||||
| Infrarząd | |||||
| Nadrodzina | |||||
| Rodzina |
lemurowate | ||||
| Typ nomenklatoryczny | |||||
|
Lemur Linnaeus, 1758 | |||||
| |||||
| Rodzaje | |||||
| |||||
Lemurowate[14] (Lemuridae) – rodzina ssaków naczelnych z podrzędu lemurowych (Strepsirrhini) w rzędzie naczelnych (Primates), występujące na Madagaskarze i Komorach[15][16]. Wszystkie sklasyfikowane w niej gatunki objęte są konwencją CITES[17]. Lemury stały się popularne dzięki obecności w filmach animowanych: Dinozaur z 2000 r., Madagaskar z 2005 r., Madagaskar 2 z 2009 r., Madagaskar 3 z 2012 r. oraz serialom Pingwiny z Madagaskaru i Niech żyje król Julian.
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Do rodziny lemurowatych należą następujące występujące współcześnie rodzaje[15][14]:
- Hapalemur I. Geoffroy Saint-Hilaire, 1851 – maki
- Prolemur J.E. Gray, 1871 – prolemur – jedynym przedstawicielem jest Prolemur simus J.E. Gray, 1871 – prolemur szerokonosy
- Lemur Linnaeus, 1758 – lemur – jedynym przedstawicielem jest Lemur catta Linnaeus, 1758 – lemur katta
- Eulemur Simons & Rumpler, 1988 – lemuria
- Varecia J.E. Gray, 1863 – wari
Opisano również rodzaj wymarły[18]:
- Pachylemur Lamberton, 1948
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
Lemury to drobne (od kilkunastu centymetrów) ssaki z długim ogonem i długimi kończynami (przy czym kończyny tylne są dłuższe od przednich). Mają puszyste, miękkie futro, często kontrastowo ubarwione. Część twarzowa głowy jest zwykle wydłużona; uszy małe i zaostrzone; oczy duże, osadzone blisko siebie, skierowane do przodu[16], z kostnym dnem oczodołu[19]. Dłonie i stopy chwytne z przeciwstawnymi palcami. Zupełny lub częściowy brak górnych siekaczy[16], cztery przedtrzonowce z każdej strony szczęki[19], górna warga podzielona, wilgotna, sztywny fałd w dolnej stronie języka (podjęzyk). Żywią się w zależności od gatunku – roślinnością lub owadami. Większość prowadzi nocny tryb życia. Żyją gromadnie. Prowadzą nadrzewny tryb życia, oprócz lemura katta[16].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Typ nomenklatoryczny: Hapalemur I. Geoffroy Saint-Hilaire, 1851.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Lemuridae, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
- ↑ J.E. Gray. On the Natural Arrangment of Vertebrose Animals. „The London Medical Repository”. 15, s. 296, 1821. (ang.).
- ↑ C.S. Rafinesque: Analyse de la nature, or, Tableau de l’univers et des corps organisés. Palerme: Aux dépens de l’auteur, 1815, s. 53. (fr.).
- ↑ J.G. Fisher von Waldheim. De systemate Mammalium. „Mémoires de la Société impériale des naturalistes de Moscou”. 5, s. 402, 1817. (łac.).
- ↑ J.E. Gray. An Outline of an Attempt at the Disposition of Mammalia into Tribes and Families, with a List of the Genera apparently appertaining to each Tribe. „Annals of Philosophy”. New Series. 10, s. 337–344, 1825. (ang.).
- ↑ J. Fleming: The philosophy of zoology; or, A general view of the structure, functions, and classification of animals. Cz. 1. Edinburgh: A. Constable, 1822, s. xxxii. (ang.).
- ↑ R.-P. Lesson: Species des Mammifères bimanes et quadrumanes; suivi d’un mémoire sur les Oryctéropes. Paris: J.B. Baillière, 1840, s. 206. (fr.).
- ↑ E. Blyth: Catalogue of the Mammalia in the Museum Asiatic Society. Calcutta: Savielle & Cranenburgh, 1863, s. 16. (ang.).
- ↑ J.E. Gray. Revision of the species of lemuroid animals, with the description of some new species. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1863, s. 131, 1863. (ang.).
- ↑ a b J.E. Gray: Catalogue of Monkeys, Lemurs, and Fruit-eating Bats in the collection of the British Museum. London: The Trustees, 1870, s. 131. (ang.).
- ↑ T.N. Gill. Arrangement of the Families of Mammals; with Analytical Tables. „Smithsonian Miscellaneous collections”. 11, s. 2, 54, 1872. (ang.).
- ↑ T.H. Huxley: A Manual of the Anatomy of Vertebrated Animals. New York: D. Appleton and Company, 1872, s. 390. (ang.).
- ↑ R.J. Hoffstetter. Phylogénie des Primates. Confrontation des résultats obtenus par les diverses voies d’approche du problème. „Bulletins et Mémoires de la Société d’anthropologie de Paris”. 4 (4), s. 331, 334, 1977. (fr.).
- ↑ a b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 30–31. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ a b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 148–154. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
- ↑ a b c d D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Family Lemuridae. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-11-17].
- ↑ CITES: Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora, Appendices I, II and III. 2010. [dostęp 2012-02-07]. (ang.). Załączniki I, II i III w formacie pdf (pl).
- ↑ Ch. Lamberton. Contribution à la connaissance de la faune subfossile de Madagascar: Note XVII. Les Pachylémurs. „Bulletin de l’Académie malgache”. 27, s. 7, 1948. (fr.).
- ↑ a b Jerzy Dzik: Ewolucja. Warszawa: 2006, s. 24–25.