Luigi Centurione
Kraj działania |
Italia |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Data i miejsce śmierci | |
Przełożony generalny Towarzystwa Jezusowego | |
Okres sprawowania |
30 listopada 1755–2 października 1757 |
Wyznanie | |
Kościół | |
Inkardynacja | |
Prezbiterat |
1717 |
Alessandro Luigi Centurione (ur. 29 sierpnia 1686 w Genui, zm. 2 października 1757 w Castel Gandolfo) – przełożony generalny Towarzystwa Jezusowego.
Młodość
[edytuj | edytuj kod]Pochodził z wpływowej rodziny genueńskiej. Nauki pobierał szkole jezuickiej w Parmie, a następnie wstąpił do tego zakonu w Chieri, 14 marca 1703 roku[1]. Po zakończeniu wstępnej formacji zakonnej został wyświęcony na kapłana w 1717 roku. Był wykładowcą literatury, filozofii i teologii, a następnie prowincjałem mediolańskim (1750). W tym charakterze brał udział w kongregacji generalnej, która wybrała Ignazio Viscontiego na generała jezuitów w 1751 roku. Visconti zatrzymał Centurione w Rzymie jako asystenta włoskiego. Wyznaczył go również wikariuszem generalnym po swojej śmierci.
Generał jezuitów
[edytuj | edytuj kod]Luigi Centurione został wybrany na najwyższy urząd podczas XVIII Kongregacji Generalnej (30 listopada 1755), niecały miesiąc po katastrofalnym trzęsieniu ziemi w Lizbonie, którego skutki odczuł niechętny Towarzystwu Jezusowemu portugalski pierwszy minister Pombal. Konflikt spotęgowała broszura jezuity Gabriela Malagridy, przedstawiająca zniszczenie Lizbony jako karę Bożą. Malagrida został ukarany, a w Portugalii rozpoczęły się zdecydowane działania przeciwko zakonowi, dla którego niekorzystne były też postanowienia papieża Benedykta XIV.
Wobec rosnących ataków na laksyzm szerzący się podobno w Towarzystwie Jezusowym, Luigi Centurione skierował list (1756) do wszystkich jezuickich przełożonych dotyczący nauczania teologii moralnej w domach formacyjnych. Wcześniej, zgodnie z uchwałą kongregacji generalnej, która go wybrała, Centurione napisał list o „Prawdziwym duchu Towarzystwa Jezusowego” (dotyczący powołania zakonnego[1]). Wobec nadchodzących zagrożeń generał starał się wzmocnić duchowość współbraci.
Dodatkowych kłopotów przysporzył Antoine de La Valette z Martyniki, który przez swoją działalność handlową i bankructwo jeszcze bardziej skomplikował sytuację francuskich jezuitów.
Generał Alojzy Centurione odegrał także pozytywną rolę w rozwoju zakonu w Polsce. Na wspomnianej XVIII Kongregacji Generalnej dokonano podziału dotychczasowych prowincji: polskiej na wielkopolską i małopolską, a litewskiej na litewską i mazowiecką. Utworzono też osobną asystencję polską obejmującą cztery wymienione prowincje[1]. Alojzy Centurione przyczynił się do szybszego powołania polskiej asystencji. Asystentem polskim, z uprawnieniami równymi pozostałym, wybrano 21 stycznia 1756 roku Tomasza Dunina[2].
Generał Centurione, podobnie jak poprzednik, dbał również o rozwój klasztorów śląskich, zarządzając w liście do prowincjała czeskiego dodatkową pomoc finansową dla tamtejszej prowincji, utworzonej w 1755 roku pod naciskiem Fryderyka II, który dążył do zerwania więzi łączących świeżo zajęty przez niego Śląsk z monarchią habsburską[3].
Krótki okres sprawowania urzędu nie pozwolił Luigiemu Centurione na wiele. Jednak jego życzliwość i siła charakteru, niepoddawanie się zagrożeniu ani niepozwalanie sobie lub innym na kroki odwetowe były przygotowywaniem jezuitów do przyjęcia decyzji o kasacie zakonu w 1773 roku.
Zmarł w Castel Gandolfo w wieku 72 lat. Został pochowany w krypcie kościoła Il Gesù w Rzymie.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Ludwik Grzebień: Centurione. W: Encyklopedia wiedzy o jezuitach na ziemiach Polski i Litwy, 1564-1995. Kraków: Wydział Filozoficzny Towarzystwa Jezusowego, 1996. [dostęp 2016-08-31].
- ↑ Jezuicka ars educandi: Prace ofiarowane księdzu profesorowi Ludwikowi Piechnikowi. Maria Wolańczyk, Stanisław Obirek (red.). Kraków: Wydawnictwo WAM, 1995, s. 32. ISBN 83-7097-303-5. [dostęp 2016-08-31].
- ↑ Tomasz Błaszczyk. Początki śląskiej prowincji jezuitów. „Saeculum Christianum: Pismo historyczno-społeczne”. 13/2, s. 123-132, 2006. [dostęp 2016-08-31].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Aloysius Centurione General # 17. reformation.org, 2014-01-12. [dostęp 2016-08-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-05-16)]. (ang.).
- John Hungerford Pollen: Jesuit Generals Prior to the Suppression of the Society (1541-1773). [w:] Catholic Encyclopedia (1913) [on-line]. New Advent, 2014-01-12. [dostęp 2016-08-31]. (ang.).