Marija Uljanowa (matka Lenina)
| |
| Pełne imię i nazwisko |
Marija Aleksandrowna Uljanowa |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
6 marca 1835 |
| Data śmierci |
25 lipca 1916 |
| Wyznanie | |
| Małżeństwo | |
| Dzieci |
8 |
Marija Aleksandrowna Uljanowa (ros. Мария Александровна Ульянова; z domu Blank; ur. 22 lutego?/6 marca 1835 w Petersburgu, zm. 25 lipca 1916) – rosyjska nauczycielka, matka bolszewickiego rewolucjonisty Włodzimierza Lenina.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodziła się w Sankt Petersburgu jako Marija Aleksandrowna Blank, będąc jednym z sześciorga rodzeństwa. Jej ojciec, Aleksandr Dmitriewicz Blank, był zamożnym lekarzem. Niektórzy badacze twierdzą, że był to Żyd nawrócony na prawosławie, inni zaś wskazują, że w rzeczywistości był potomkiem niemieckich kolonistów zaproszonych do Rosji przez Katarzynę II. Istnieją źródło wskazujące na to, że był przechrztą i urodził się jako Srul Mojsiewicz Blank lub Izrail Mojsiewicz Blank. Jednak część historyków twierdzi, że był to inny mężczyzna o tym samym nazwisku[1][2]. Jej matka, Anna Iwanowna Groschopf, była córką pół-Niemca, pół-Szweda Johana Groschopfa i szwedzkiej luteranki[3], Anny Östedt[4].
W 1838 roku zmarła matka Uljanowej i jej ojciec zwrócił się do swojej szwagierki, Jekateriny von Essen, z prośbą o pomoc w wychowaniu dzieci. Razem kupili wiejską posiadłość pod Kazaniem i przenieśli się tam z rodziną[4].
Uljanowa kształciła się w domu, studiując język niemiecki, francuski i angielski, a także literaturę rosyjską i zachodnią. W 1863 roku zdała egzamin eksternistyczny i została nauczycielką w szkole podstawowej. Jednak większość swojego życia poświęciła wychowaniu dzieci.
Po ślubie z Ilją Nikołajewiczem Uljanowem, szybko awansującym w hierarchii społecznej nauczycielem matematyki i fizyki, para żyła w Penzie w umiarkowanym dobrobycie. Później rodzina przeniosła się do Niżnego Nowogrodu, a następnie do Symbirska, gdzie Uljanow objął prestiżowe stanowisko inspektora szkół podstawowych[4].
Uljanowa w ciągu swego życia doświadczyła śmierci i trwałego rozdzielenia z wieloma członkami jej rodziny: śmierci jej małych dzieci, Olgi i Mikołaja, odpowiednio w 1869 i 1873; śmierci męża w 1886; egzekucji jej syna Aleksandra w 1887; śmierć córki Olgi w 1891; oraz wielokrotnych aresztowań i wygnania pozostałych jej dzieci – Włodzimierza, Anny, Dmitrija i Marii.
Dwukrotnie wyjeżdżała za granicę na spotkania z Włodzimierzem Leninem (do Francji latem 1902 i Sztokholmu jesienią 1910).
Wywód genealogiczny[edytuj | edytuj kod]
| Grigorij Uljanin | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Łukian Smirnow | Nikita Uljanin (ur. 1711) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Dymitr (Mojżesz) Blank | Johann Gottlieb Großschopf | Anna z d. Estedt | Aleksy Smirnow | Wasyl Uljanin (ur. 1733) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Aleksander (Izrael) Blank (1801/1804–1870) | Anna z d. Großschopf (1810–1838) | Anna z d. Smirnow | Mikołaj Uljanin (1770–1838) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Maria z d. Blank (1835–1916) | Ilja (Eliasz) Uljanow (ur. jako Uljanin) (1831–1886) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Anna Jelizarowa-Uljanowa (1864–1935) | Aleksander Uljanow (1866–1887) | Włodzimierz Uljanow Lenin (1870–1924) | Nadieżda Krupska (1869–1939) | Olga Uljanowa (1871–1891) | Dymitr Uljanow (1874–1943) | Maria Uljanowa (1878–1937) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Olga Uljanowa (1922–2011) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Robert Payne: The life and death of Lenin. New York: Simon and Schuster, s. 43. ISBN 0-07-048940-8. OCLC 2964249. (ang.).
- ↑ Игорь Емельянов: Битва за Ленина: шесть мифов о вожде революции. Komsomolskaja prawda, 22.04.2017. (ros.).
- ↑ Victor Sebestyen: The Women Who Shaped Vladimir Lenin. LITHUB, 7.11.2017. [dostęp 2024-06-27]. (ang.).
- ↑ a b c Christopher Read: Lenin: A Revolutionary Life. Routledge, 2005. ISBN 0-415-20648-0. (ang.).