Mieżgorje

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Mieżgorje
Межгорье
ilustracja
Herb Flaga
Herb flaga Mieżgorja
Państwo

 Rosja

Republika

 Baszkortostan

Powierzchnia

220 km²

Wysokość

500 m n.p.m.

Populacja (2020)
• liczba ludności
• gęstość


14 493[1]
65,8 os./km²

Nr kierunkowy

+7 34781

Kod pocztowy

453570, 453571

Położenie na mapie Baszkortostanu
Mapa konturowa Baszkortostanu, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Mieżgorje”
Położenie na mapie Rosji
Mapa konturowa Rosji, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Mieżgorje”
Ziemia54°03′N 57°49′E/54,050000 57,816667
Strona internetowa

Mieżgorje (ros. Межгорье) – miasto zamknięte w Rosji, w Baszkortostanie, w pobliżu góry Jamantau. Dawny łagier i garnizon wojskowy. W 1988 roku urodziła się w nim Olga Wiłuchina, rosyjska biathlonistka.

Sytuacja prawna[edytuj | edytuj kod]

Tablica informująca o zakazie wstępu z wyjątkiem mieszkańców.

W 1995 roku Mieżgorje roku uzyskało prawa miejskie[2], od tego samego roku ma status miasta zamkniętego[3]. Wjazd wymaga przepustki, na niektórych terenach mogą przebywać wyłącznie mieszkańcy.

Do rejonu objętego przepisami prawa o miastach zamkniętych została włączona również wieś Tałty (ros. Татлы)[4], oddalona o 20 km, połączona z Mieżgorje drogą dojazdową. Łączny obszar objęty restrykcjami miasta zamkniętego wynosi 220 km² (jest znacznie większy niż powierzchnia samego Mieżgorje)[3].

Przyczyny, dla których miasto ma charakter zamknięty nie są jawne, podobnie jak samo jego przeznaczenie[5].

Lokalizacja i klimat[edytuj | edytuj kod]

Widok na Mieżgorje ze wsi Tałty.
Widok z Mieżgorje na górę Jamantau.

Mieżgorje leży na Południowym Uralu, na terenie Rezerwatu Przyrody „Południowy Ural”, 140 km w linii prostej na południowy wschód od miasta Ufa, stolicy Republika Baszkortostanu i 40 km na północny zachód od Biełoriecka, ośrodka administracyjnego rejonu biełorieckiego. Niedaleko miasta przepływa rzeka Mały Inzer. Ok. pięciu kilometrów od Mieżgorje znajduje się góra Jamantau.

Najbliższa wieś Bargadułowo, leży około 10 km w linii prostej, ale nie ma połączenia drogą dojazdową. Najbliższa droga międzymiastowa R316 znajduje się w odległości około 20 km w linii prostej i można się do niej dostać przez wieś Tałty.

Mieżgorje leży na terenach o klimacie kontynentalnym. Średnia temperatura w styczniu wynosi -14,2 °C. Średnia temperatura w lipcu +19,5 °C[3].

Nazwa[edytuj | edytuj kod]

Mieżgorje zlokalizowane jest na płaskim terenie pomiędzy wzniesieniami Południowego Uralu. Nazwa miasta pochodzi od rosyjskich słów „pomiędzy górami”. Została nadana w 1995 roku[4].

Od 1979 roku miejscowość nosiła nazwę Kuzjelga (ros. Кузъелга) lub osiedle Słoneczne (ros. поселок Солнечный)[4][6]. W dokumentacji można znaleźć również określenia Biełorieck-16 lub Biełorieck-15[4][7], które odnoszą się do pobliskiego miasta Biełorecka i dawnego garnizonu oraz Ufa-105[8] nawiązującą do stolicy republiki.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pierwsze wzmianki o osadzie robotniczej w miejscu dzisiejszego Mieżgorje pochodzą z XIX wieku. Jej mieszkańcy zajmowali się produkcją węgla drzewnego[6].

W latach trzydziestych XX wieku do osady sprowadzono więźniów politycznych i utworzono w niej łagier[6].

9 czerwca 1978 roku Komitet Centralny KPZR i Rada Ministrów ZSRR przyjęły Uchwałę nr 487-152 w sprawie utworzenia Rezerwatu Przyrody „Południowy Ural”[6].

Rok później sprowadzono budowniczych i górników, którzy rozpoczęli budowę kluczowych obiektów dla przyszłego miasta.

W 1979 roku utworzono tu garnizon znany jako Biełorieck-16 lub Biełorieck-15[8].Powyższy rok uważa się za datę założenia miasta.

W latach dziewięćdziesiątych XX wieku w prasie pojawiły się informacje o budowie bunkra w okolicy góry Jamantau[8].

W 1992 roku Midchat Szakirow poinformował, że powstaje tu schron dla najwyższych urzędników państwowych na wypadek zagrożenia wojennego[9][10]. W 1996 roku L. Cirkunow, kierownik budowy obiektu, zdementował oświadczenie Szakirowa, wyjaśniając że w okolicy góry i miasta Mieżgorje budowany jest schron do przechowania żywności oraz odzieży dla rezerw państwowych. Na temat przeznaczenia obiektu pojawiały się sprzeczne informacje. Dziennikarzom nie udało się ustalić stanu faktycznego, gdyż od 1995 roku Mieżgorje było już miastem zamkniętym. W kwietniu 1996 roku sprawę opisano na łamach gazety New York Times[11].

Na temat budowy w okolicy Mieżgorje pojawiły się liczne spekulacje[12], między innymi związane z bronią masowego rażenia lub tajną bazą wojskową. Igor Siergiejew, który od 1997 roku pełnił funkcję ministra obrony Federacji Rosyjskiej zaprzeczył, aby miała ona związek z rozmieszczeniem broni jądrowej[13].

W kwietniu 2007 roku na terenie Mieżgorje zawalił się budynek, w wyniku czego zginęło czterech robotników[14].

Miasto corocznie otrzymuje dotacje z budżetu państwowego Federacji Rosyjskiej. W 2000 roku wynosiły one łącznie 145 625 000 rubli w 2010 roku 171 650 000 rubli (ok. 7,4 mln zł).

W kwietniu 2017 Rustem Mardanow, premier Republiki Baszkortostanu poinformował, że budowa obiektu, rozpoczęta jeszcze w czasach Związku Radzieckiego, nie została ukończona. W związku z tym władze rozważają dwa scenariusze: jej ukończenie za pomocą funduszy państwowych lub (o ile nie będzie to możliwe) zniesienie statusu miasta zamkniętego Mieżgorje, dzięki czemu będzie można prowadzić tu inwestycje oraz korzystać z zewnętrznych podmiotów[5].

Demografia[edytuj | edytuj kod]

W ciągu ostatniej dekady w mieście gwałtownie wzrosło bezrobocie[3].

Liczba mieszkańców zmniejszyła się od 17 400 osób w 2011 roku do 15 603 w 2019 roku[3] i 14 493 w 2020 roku.

51,6% mieszkańców stanowią Rosjanie, 24% Baszkirzy, 6,9% Tatarzy, pozostali to przedstawiciele innych narodowości[4].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2020 года, gks.ru [dostęp 2021-12-06] (ros.).
  2. Город Межгорье, www.mojgorod.ru [dostęp 2020-11-17].
  3. a b c d e Город Межгорье, gorodarus.ru [dostęp 2020-11-17].
  4. a b c d e Башкирская энциклопедия - Башкирская энциклопедия, rus.bashenc.ru [dostęp 2020-11-17] [zarchiwizowane z adresu 2020-04-10].
  5. a b В Башкирии с Межгорья могут снять статус закрытого города, РБК [dostęp 2020-11-17] (ros.).
  6. a b c d Меж гор. Как живет самый закрытый город Башкирии, РБК [dostęp 2020-11-17] (ros.).
  7. What Is That There Under the Mountain?, web.archive.org [dostęp 2020-11-17].
  8. a b c Закрытый город Межгорье, Башкортостан, За державу обидно! Национальный архив заброшенного наследия СССР. Фоторепортажи, статьи, исторические заметки, путешествия по России и странам СНГ [dostęp 2020-11-17] (ros.).
  9. 8 закрытых городов(ЗАТО) России., Яндекс Дзен | Блогерская платформа [dostęp 2020-11-17] (ros.).
  10. 102, Горная Башкирия. ЗАТО Межгорье., Сообщество для гостей, друзей и жителей Уфы и Башкортостана, 2014 [dostęp 2020-11-17].
  11. Michael R. Gordon, Despite Cold War's End, Russia Keeps Building a Secret Complex (Published 1996), „The New York Times”, 16 kwietnia 1996, ISSN 0362-4331 [dostęp 2020-11-17] (ang.).
  12. 10 najbardziej tajemniczych i niedozwolonych miejsc na świecie! – Strona 2 – Happy Home, www.forhappyhome.com [dostęp 2020-11-17].
  13. General Denies Nuclear Construction in Urals, web.archive.org [dostęp 2020-11-17].
  14. В Башкирии четверо рабочих погибли под обломками рухнувшего цеха, В мире, www.russianla.com [dostęp 2020-11-17].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]