Mikołaj z Poggibonsi

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Mikołaj z Poggibonsi
Nicolaus de Podiobonito
Data i miejsce urodzenia

XIV w.
Poggibonsi

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Inkardynacja

Franciszkanie

Śluby zakonne

Mikołaj z Poggibonsi OFM, łac. Nicolaus de Podiobonito (ur. XIV w. w Poggibonsi, zm. XIV w.) − włoski franciszkanin, podróżnik, autor opisu podróży do Ziemi Świętej Libro d'Oltramare (wł. Księga o zamorskich krainach), wydanego pierwszy raz w 1500.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Mikołaj urodził się w Poggibonsi w Toskanii w XIV w. Wraz siedmioma towarzyszami, z których jeden miał umrzeć podczas wyprawy, wyruszył przez Wenecję i Cypr do Ziemi Świętej w 1346[1]. Na Cyprze spędził szereg miesięcy, służąc królowi Hugo IV Cypryjskiemu. Z Cypru wyruszył do Jafy w Palestynie. Odwiedził miejsca święte w Jerozolimie i Ziemi Świętej. Dotarł do Damaszku. Próbował dostać się też do Babilonu i Bagdadu. W Bejrucie wsiadł na statek do Egiptu. Odwiedził Aleksandrię, Babilonię Egipską czyli starą część Kairu, tzw. Fustat, nową część i miejsca biblijne na Półwyspie Synajskim wraz z Klasztorem Świętej Katarzyny. Przez Gazę wrócił do Delty Nilu, do Damietty, gdzie wsiadł na okręt odpływający na Cypr. Z Cypru miał już wrócić do ojczyzny, ale podróż przedłużyła się. Przez wybrzeża Turcji, Trypolis, Bałkany do Wenecji Mikołaj dotarł pod koniec 1349. Po jakimś czasie spędzonym w Ferrarze, do rodzinnego Poggibonsi franciszkanin powrócił na wiosnę 1350[2].

Libro d'Oltramare[edytuj | edytuj kod]

Ryciny, wydanie z 1500
Fasada bazyliki Bożego Grobu
Złota Brama w Jerozolimie
Grób św. Katarzyny na Synaju

Opis podróży sporządzony przez zakonnika z Poggibonsi jest bogaty we wszelkiego rodzaju szczegóły dotyczące przybyłych odległości, odwiedzanych miejsc, zapłaconych myt i uzyskanych odpustów. Opisy miast i budynków w nich się znajdujących jest zadziwiająco szczegółowy, rzecz bardzo niespotykana, jeśli chodzi o opisy pielgrzymek do Ziemi Świętej z okresu późnego średniowiecza. Franciszkanin przez cztery miesiące pozostał na służbie w bazylice Bożego Grobu, tzn. mieszkając w jej wnętrzu, jak to ma miejsce i w czasach obecnych. W opisie Nazaretu zwraca uwagę zrujnowane sanktuarium Domku Nazaretańskiego. W 1289 pątnicy opisywali jeszcze istniejący dom. Franciszkanin zanotował już tylko istnienie samej Groty Zwiastowania wraz z trzema przylegającymi ścianami. Podróż Mikołaja z Poggibonsi była też szczególnie długa w porównaniu z innymi z tego okresu. Zamiast wziąć udział w podróży na Górę Tabor, tego typu wyprawy były nawet zwyczajowo organizowane przez Wenecjan, Mikołaj wolał wyruszyć do Syrii i Egiptu. Nawet tak na szeroką skalę zaplanowane podróże-pielgrzymki nie trwały zwykle pięć lat. Podróż wydłużył pobyt na Cyprze, gdzie, nie mając pieniędzy na dalszą podróż, zakonnik pracował dla tamtejszego chrześcijańskiego władcy[2]. Libro d'Oltramare zostało przetłumaczone na język niemiecki około 1467 przez Gabriela Muffela z Norymbergi. Ilustrowany rękopis niemieckiego tłumaczenia, uważany był za rzekomy opis wizyty samego Muffela w Ziemi Świętej. Wczesne manuskrypty Libro d'Oltramare nie były ilustrowane. Pierwszy włoski druk dzieła Mikołaja był tłumaczeniem z niemieckiego i ukazał się w 1500 w Bolonii. Wydanie to, zatytułowane Viazo da Venesia al Sancto Iherusalem, zilustrowane zostało 145 drzeworytami. Wznawiano je aż 26 razy przed rokiem 1600.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Niccolò da Poggibonsi. www.treccani.it. [dostęp 2011-12-18]. (wł.).
  2. a b Niccolò da Poggibonsi OFM: Libro d'Oltramare. Jerusalem: Franciscan Printing Press, 1996, s. V-LVI, seria: Collectio Maior 2. (wł.).