Mleko skondensowane

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Mleko skondensowane
Ilustracja
Puszka skondensowanego mleka

Mleko skondensowane – mleko, z którego usunięto wodę (około 60%). Najczęściej występuje z dodatkiem cukru, w postaci słodzonego mleka skondensowanego do tego stopnia, że terminy "mleko skondensowane" i "słodzone mleko skondensowane" są dziś często używane zamiennie[1].

Produkcja[edytuj | edytuj kod]

Surowe mleko jest klarowane i standaryzowane do pożądanego stosunku tłuszczu do suchej masy beztłuszczowej, a następnie podgrzewane do temperatury 85-90 °C (185-194 °F) przez kilka sekund. Ten proces ogrzewania niszczy niektóre mikroorganizmy, zmniejsza oddzielanie tłuszczu i hamuje utlenianie[2].

Coraz częściej jest wytwarzane przez dodanie odtłuszczonego mleka w proszku, oleju maślanego i cukru do mleka lub wody w celu zwiększenia zawartości substancji stałych do pożądanego poziomu. W zależności od dodanej ilości, może to skrócić lub nawet wyeliminować etap odparowywania[3].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Nicolas Appert skondensował mleko we Francji w 1820 roku[4]. W 1835 roku angielski badacz William Newton wpadł na pomysł dodania cukru do mleka, aby zapewnić jego trwałość[5]. Gail Borden Jr. w Stanach Zjednoczonych w 1853 roku, w odpowiedzi na trudności z przechowywaniem mleka dłużej niż kilka godzin. Użył on naczynia próżniowego z wężownicą grzewczą, aby odparować wodę z mleka bez jego przypalania lub zakwaszania. Uzyskane w ten sposób mleko skondensowane mogło być przechowywane i transportowane na duże odległości. Podczas wojny secesyjnej armia Unii zamówiła więcej mleka, niż fabryka Bordena była w stanie wyprodukować. Wieść o jego zaletach szybko dotarła do opinii publicznej, a przemysł mleczarski rozkwitł[6]. Wcześniej mleko mogło być świeże tylko przez krótki czas i było dostępne tylko w bezpośrednim sąsiedztwie krowy w okresie laktacji.

Prawdopodobnie równie ważne dla przyszłości produkcji mleka były wymagania Bordena ("Dziesięć przykazań mleczarza")[7] dla rolników, którzy chcieli sprzedawać mu surowe mleko: musieli myć wymiona krów przed udojem, utrzymywać obory w czystości oraz wyparzać i suszyć sita rano i wieczorem. Do 1858 roku mleko Bordena, sprzedawane pod marką Eagle Brand, zyskało reputację czystego, trwałego i ekonomicznego.

Karta reklamowa mleka skondensowanego Eagle Brand
Karta reklamowa mleka skondensowanego

W 1864 r. firma Gail Borden's New York Condensed Milk Company zbudowała fabrykę mleka New York Milk Condensery w Brewster w stanie Nowy Jork. Była to największa i najbardziej zaawansowana fabryka mleka w tamtych czasach i była to pierwsza komercyjnie udana fabryka Bordena[8]. Ponad 200 hodowców bydła mlecznego dostarczało 20 000 galonów amerykańskich (17 000 galonów brytyjskich; 76 000 litrów) mleka dziennie do fabryki w Brewster, ponieważ popyt wzrósł w wyniku amerykańskiej wojny secesyjnej[9].

Pierwsza kanadyjska fabryka mleka kondensowanego została zbudowana w Truro w Nowej Szkocji w 1871 r.[10] W 1899 r. E. B. Stuart otworzył pierwszą fabrykę Pacific Coast Condensed Milk Company (później znaną jako Carnation Milk Products Company) w Kent w stanie Waszyngton[11].

W 1911 r. Nestlé zbudowało największą na świecie fabrykę mleka skondensowanego w Dennington w stanie Wiktoria w Australii[12].

Pierwsza wojna światowa zregenerowała zainteresowanie i rynek mleka skondensowanego, głównie ze względu na korzyści związane z jego przechowywaniem i transportem[13].

Fabryka mleka kondensowanego w Michigan (1916)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Manufacture of Sweetened Condensed Milk - US [online], www.silverson.com [dostęp 2024-02-09].
  2. ↑ Concentrated and Dried Dairy Products [online], web.archive.org, 11 czerwca 2008 [dostęp 2024-02-09] [zarchiwizowane z adresu 2008-06-11].
  3. ↑ Manufacture of Sweetened Condensed Milk - US [online], www.silverson.com [dostęp 2024-02-09].
  4. ↑ Monique Inderbitzin, Condensed milk – a snapshot of Swiss industrial history [online], inside.hochdorf.com [dostęp 2024-02-09] (ang.).
  5. ↑ 19. August 1856 - Die kondensierte Milch wird patentiert [online], www1.wdr.de, 19 sierpnia 2011 [dostęp 2024-02-09] (niem.).
  6. ↑ National Inventors Hall of Fame Inductee Gail Borden Invented Condensed Milk [online], www.invent.org, 9 lutego 2024 [dostęp 2024-02-09] (ang.).
  7. ↑ THE "DAIRYMAN'S TEN COMMANDMENTS.", „Bruce Herald”, XVII (1691), 23 października 1885, s. 3 [dostęp 2024-02-09].
  8. ↑ Eagle Brand History - Over a Century of Sweetness [online], www.eaglebrand.com, 31 maja 2022 [dostęp 2024-02-09] (ang.).
  9. ↑ Borden's Milk [online], web.archive.org, 27 czerwca 2008 [dostęp 2024-02-09] [zarchiwizowane z adresu 2008-06-27].
  10. ↑ Claude Bélanger, Quebec History [online], faculty.marianopolis.edu [dostęp 2024-02-09].
  11. ↑ About our Carnation Brand | Carnation [online], www.carnation.co.uk [dostęp 2024-02-09].
  12. ↑ https://web.archive.org/web/20070905025124/http://www.nestle.com.au/NR/rdonlyres/35AC5E96-10CC-48AB-8AA5-E5B417820854/59745/Historical_Timeline.pdf
  13. ↑ WHOLE, LOW FAT OR SKIM: Milk has been a tasty staple of U.S. troops’ rations since the 1860s [online], DVIDS [dostęp 2024-02-09] (ang.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Mleko_skondensowane&oldid=72832380”