Monika Drożyńska

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Monika Drożyńska
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1979
Nowy Sącz

Alma Mater

Akademia Sztuk Pięknych w Krakowie

Dziedzina sztuki

sztuki wizualne

Strona internetowa
Monika Drożyńska, Hlep, 2017.
Monika Drożyńska, Less is enough, 2012.
Monika Drożyńska, Stitch Yourself.
Monika Drożyńska, Ginczanka (haft edukacyjny), 2019.

Monika Drożyńska (ur. 1979 w Nowym Sączu) – artystka sztuk wizualnych[1], aktywistka[2][3].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Wychowała się w Gorlicach. Mieszka w Krakowie. Absolwentka Wydziału Grafiki Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie (2004)[4][5]. Dyplom pt. „Blok” zrealizowała w pracowni prof. Zbigniewa Łagockiego i dr Marii Luizy Pyrlik[6]. Obecnie doktorantka prof. ASP Iwony Demko (2018-)[7].

Projektantka ubrań, założycielka (wraz z Mają Kuczmińską) pierwszego polskiego konceptstoru (2004–2010)[8][9]. Projekty Punkt-u były realizowane z zasadą zero waste i upcycling (2005)[10].

Prekursorka technik hafciarskich[11] oraz tkaniny w przestrzenni publicznej[12]. Prowadzi „haft edukacyjny” w środkach lokomocji, mający na celu upowszechnienie czytelnictwa[13].

Inicjatorka powstania Kolektywu Złote Rączki[14], który prowadził „haft okupacyjny”, czyli haftowanie transparentów podczas manifestacji[15][16]. Współzałożycielka (wraz z Agatą Biskup) Towarzystwa Osób Kibicujących Galerii Bunkier Sztuki, którego misją było zachowanie suwerenności krakowskiej galerii[17].

Jej prace mają wymowę polityczno-społeczną[18]. Haftowanie uważa za działalność polityczną[2]. Autorka „haftu miejskiego” w ramach którego pokazała haft „Zimo wypierdalaj” na bilbordach w całej Polsce. Projekt wywalał społeczną dyskusje, w której głos zabrał Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Bogdan Zdrojewski[19].

Opera Narodowa Teatr Wielki w Warszawie ocenzurował jej prace, zrealizowane w ramach opery „Halka” Natalii Korczakowskiej[20].

Wprowadziła technikę haftu ręcznego na tkaninie do teatru, realizując wydarzenie „Flaga nr 5"[21]. Spektakl stał się warsztatem hafciarskim. Realizacja ta była zwycięskim projektem (jednym z dwóch, wybranych spośród 156) II edycji programu „Placówka”, zorganizowanego przez Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie[22]. Profesor Dariusz Kosiński (Katedra Performatyki Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego) twierdzi, że tym projektem Drożyńska doprowadziła „niemal do rozkładu konwencji teatralnych, do zerwania wszystkich oczekiwań związanych z <<dawaniem przedstawienia>>, ale też z performansem i sztuką uczestniczącą”[23]. Dr Monika Kwaśniewska (Katedra Teatru i Dramatu Uniwersytetu Jagiellońskiego) w swoim tekście o „Fladze nr 5" napisała[24]:

Drożyńska brała udział w wielu wystawach w Polsce i za granicą[25]. Współpracowała z Galerią Biuro Wystaw/Fundacją Polskiej Sztuki Nowoczesnej. Jest założycielką Szkoły haftu dla pań i panów Złote rączki[26].

Wybrane wystawy[edytuj | edytuj kod]

W 2019 Monika Drożyńska zrezygnowała z udziału w wystawie Natura w sztuce w Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie MOCAK, w akcie protestu wobec samorządowych planów likwidacji Bunkra Sztuki oraz wchłonięcia go przez MOCAK, a także objęcia władzy w Bunkrze Sztuki przez Maszę Potocką (dyrektorkę MOCAK-u). Decyzję o powołaniu Potockiej na stanowisko dyrektorki Bunkra Sztuki określiła jako „wyłącznie z politycznego rozdania” oraz „zagrażającą pluralizmowi i różnorodności” instytucji sztuki[44].

Prace w kolekcjach[edytuj | edytuj kod]

  • Galeria Bunkier Sztuki (Pomnik, 2009, instalacja dźwiękowa, 0’08")[45]
  • MOCAK
  • The Doron Sebbag Art Collection[46]
  • Imango Mundi Luciano Benetton Collectio
  • National Museum, Kijów
  • Lentos Kunstmuseum Linz, Austria

Nagrody[edytuj | edytuj kod]

  • Grand Prix Prezydenta Wrocławia Triennale Rysunku Wrocław (2019)[47]
  • Nominacja do Paszportów Polityki (2013)[48]
  • Nominacja do Kulturysty Roku, Trójka, Radiowy Dom Kultury (2011)[49]
  • Nominowana do finału Young International Fashion Entrepreneur British Council (2008)[50]
  • Wyróżnienie w Międzynarodowych Biennalach Architektury, Kraków, konkurs fotograficzny (2002)[51]

Stypendia i rezydencje[edytuj | edytuj kod]

  • Residency Unlimited, Nowy Jork, USA (2022)[52]
  • Sigrids Stue, Aarhus, Dania (2016)
  • Visegrad Artist Residency Program (2012)[53]
  • Stypendystka Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2010)

Publikacje[edytuj | edytuj kod]

  • Polityka liter. Język jako źródło wyzwolenia, Galeria Foksal (2022), artbook
  • Podobno Słońce Wybuchnie, BWA Olsztyn, Biuro wystaw/Fundacja Polskiej Sztuki Nowoczesnej (2017)[54]
  • Modny drobiazg, Fundacja Polskiej Sztuki Nowoczesnej (2017)[55]
  • Plan, K.A.I.R Visegrad Artist Residency Program, Kosice, Słowacja (2012)
  • Po słowie, Bunkier Sztuki Kraków (2011)[56]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Monika Drożyńska [online], Biuro Wystaw, 3 listopada 2017 [dostęp 2020-04-11].
  2. a b Aleksandra Lipczak, Czy haft może być polityczny? Może [online], www.polityka.pl, 2017 [dostęp 2020-04-11] (pol.).
  3. Monika Drożyńska – bio [online], monika.drozynska.pl [dostęp 2020-04-11].
  4. Monika Drożyńska: Uwielbiam domowe życie – Hygge [online] [dostęp 2020-04-11] (pol.).
  5. Modny Drobiazg [online], www.tygodnikpowszechny.pl, 16 marca 2015 [dostęp 2020-04-11] (pol.).
  6. Renata Radłowska, Projekt „Blok”. Zdjęcia na kanapie [online], wyborcza.pl [dostęp 2020-04-11].
  7. Monika Drożyńska, Przyjaciółki Matejki, Alternatywne Wiadomości ASP, s. 110.
  8. Monika Drożyńska – projekty [online], monika.drozynska.pl [dostęp 2020-04-11].
  9. Redakcja, W stu procentach czysta prawda [online], Dziennik Polski, 1 sierpnia 2006 [dostęp 2020-04-11] (pol.).
  10. PUNKT. Przywrócić rzeczy światu – Kupuj odpowiedzialnie [online], www.ekonsument.pl [dostęp 2020-04-11] (pol.).
  11. Deutsche Welle, Niezwykła sztuka Moniki Drożyńskiej [online], DW.COM [dostęp 2020-04-11] (pol.).
  12. 4. Monika Drożyńska, Trudność i wdzięczność, 2019 | Narracje 11 | Instalacje i Interwencje w Przestrzeni Publicznej [online] [dostęp 2020-04-11] (pol.).
  13. Paulina Domagalska, Haft? Wojujący, polityczny i integrujący [online], wyborcza.pl [dostęp 2020-04-11].
  14. Kolektyw Złote Rączki [online], www.facebook.com [dostęp 2020-04-11] (pol.).
  15. Beata Bialik, Haft okupacyjny. Kobiety wyszywają w Bunkrze Sztuki wielki transparent [online], krakow.wyborcza.pl [dostęp 2020-04-11].
  16. Haft Okupacyjny vs. craftywizm. Feministyczne strategie artywistyczne Karolina Wilczyńska [online], czaskultury.pl [dostęp 2020-04-11] (pol.).
  17. Towarzystwo Osób Kibicujących Galerii Bunkier Sztuki [online], www.facebook.com [dostęp 2020-04-11] (pol.).
  18. Monika Drożyńska: Dziś uważam, że wandalizm jest postawą polityczną [online], Codziennik Feministyczny, 31 lipca 2017 [dostęp 2020-04-11] (pol.).
  19. Minister broni kontrowersyjnego komiksu: sztuka ma swoje prawa [online], Onet Wiadomości, 26 lutego 2011 [dostęp 2020-04-11] (pol.).
  20. Roman Pawłowski, Niebezpieczne robótki [online], wyborcza.pl [dostęp 2020-04-11].
  21. Monika Drożyńska – projekty [online], monika.drozynska.pl [dostęp 2020-04-11].
  22. II edycja programu PLACÓWKA rozstrzygnięta [online], www.instytut-teatralny.pl [dostęp 2020-04-11] (pol.).
  23. Nie wiem, kim był Jerzy Grotowski [online], grotowski.net, 5 kwietnia 2020 [dostęp 2020-04-11] (pol.).
  24. Monika Drożyńska – teksty [online], monika.drozynska.pl [dostęp 2020-04-11].
  25. Monika Drożyńska [online], monika.drozynska.pl [dostęp 2022-11-25].
  26. Martyna Nowicka, Wystawa. Szkoła Haftu „Złote rączki” – Szymon, wyhaftuj się! [online], krakow.wyborcza.pl [dostęp 2020-04-11].
  27. Secondary Archive Manifesta 14 Prisztina [online], Fundacja Katarzyny Kozyry [dostęp 2022-11-25] (pol.).
  28. m, UWAGA! ZŁY PIES – Triennale Rysunku Wrocław 2022 [online], Akademia Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu [dostęp 2022-11-25] (pol.).
  29. Otwarcie pokazu prac artystki Moniki Drożyńskiej w ramach cyklu „SUPLEMENT” [online], Muzeum Emigracji w Gdyni [dostęp 2022-11-25] (pol.).
  30. Hafty Moniki Drożyńskiej w Shefter Gallery [online], www.radiokrakow.pl [dostęp 2022-11-25] (pol.).
  31. Kto upierze nasze brudy? „Dużo dobre/дуже добре” Moniki Drożyńskiej w Galerii Foksal [online], SZUM, 13 sierpnia 2021 [dostęp 2022-11-25] (pol.).
  32. MWW – Muzeum Współczesne Wrocław – Polska gościnność [online], muzeumwspolczesne.pl [dostęp 2020-04-12].
  33. Huncwot.com, Co dwie sztuki to nie jedna – Zachęta Narodowa Galeria Sztuki [online], zacheta.art.pl [dostęp 2020-04-12] (pol.).
  34. Wszystko widzę jako sztukę. Wystawa dla dzieci [online], galeria-arsenal.pl [dostęp 2020-04-11] (pol.).
  35. Artyści z Krakowa. Generacja 1970–1979 – MOCAK [online], www.mocak.pl [dostęp 2020-04-11] (pol.).
  36. Too Soon Too Late [online], BOZAR [dostęp 2020-04-11] [zarchiwizowane z adresu 2020-04-11] (ang.).
  37. Dreams&Dramas. Law as literature – Announcements – e-flux [online], www.e-flux.com [dostęp 2020-04-11] (ang.).
  38. Późna polskość – Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski [online], – Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski [dostęp 2020-04-11].
  39. CSWŁaźnia [online], www.laznia.pl [dostęp 2020-04-11].
  40. Wystawa. Monika Drożyńska „Rewolucja mi się śni” Punkt Odbioru Sztuki Łódź – NaszeMiasto.pl [online], lodz.naszemiasto.pl, 5 maja 2016 [dostęp 2020-04-11] [zarchiwizowane z adresu 2020-04-11] (pol.).
  41. MWW – Muzeum Współczesne Wrocław – Dzień jest za krótki (Kilka opowieści autobiograficznych) [online], muzeumwspolczesne.pl [dostęp 2020-04-11].
  42. Bunkier Sztuki » Po słowie [online] [dostęp 2020-04-11] (pol.).
  43. Huncwot.com, Letni nieletni Młodzież w sztuce współczesnej – Zachęta Narodowa Galeria Sztuki [online], zacheta.art.pl [dostęp 2020-04-11] (pol.).
  44. Artystka Monika Drożyńska rezygnuje z udziału w wystawie w MOCAK-u. To gest sprzeciwu wobec polityki Jacka Majchrowskiego. wyborcza.pl, 4 marca 2019. [dostęp 2021-01-27].
  45. Bunkier Sztuki » Dematerializacja Kolekcji cz. I [online] [dostęp 2020-04-11] (pol.).
  46. Biuro Wystaw [online], www.facebook.com [dostęp 2020-04-12] (pol.).
  47. Triennale Rysunku Wrocław Lista nagrodzonych – Triennale Rysunku Wrocław 2019 [online], trwro.pl [dostęp 2020-04-11] [zarchiwizowane z adresu 2020-04-11].
  48. Redakcja, Sztuki wizualne 2013. Nominowana Aneta Grzeszykowska [online], www.polityka.pl, 2013 [dostęp 2020-04-11] (pol.).
  49. Znamy nominacje do tytułu Kulturysty Roku 2011! [online], PolskieRadio.pl [dostęp 2020-04-11].
  50. British Council otwiera polskim projektantom mody drogę do międzynarodowej kariery [online], Female.pl [dostęp 2020-04-11] (pol.).
  51. Sztuka Architektury, Biennale architektury [online], Sztuka Architektury, 7 października 2002 [dostęp 2020-04-11] (pol.).
  52. Residency Unlimited | Monika Drożyńska [online], Residency Unlimited –, 24 sierpnia 2022 [dostęp 2022-11-25].
  53. Monika Drożyńska (PL) [online], K.A.I.R., 6 lutego 2012 [dostęp 2020-04-11] (ang.).
  54. Podobno Słońce Wybuchnie [online], Issuu [dostęp 2020-04-11] (ang.).
  55. Modny Drobiazg/Trendy Trinket [online], Issuu [dostęp 2020-04-11] (ang.).
  56. Bunkier Sztuki » Po słowie [online] [dostęp 2020-04-12] (pol.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]