Muhammad Ayub Khan
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Prezydent Pakistanu | |
Okres |
od 27 października 1958 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca | |
Premier Pakistanu | |
Okres | |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca | |
Odznaczenia | |
Muhammad Ayub Khan (urdu محمد ایوب خان; ur. 14 maja 1907, zm. 19 kwietnia 1974)[1] – pakistański wojskowy i polityk.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Był synem oficera wojsk brytyjskich w Indiach. Kształcił się na Uniwersytecie Aligarh i w Royal Military Academy Sandhurst. W 1928 rozpoczął służbę w Brytyjskiej Armii Indyjskiej. Zwrócił na siebie uwagę przełożonych w czasie II wojny światowej, w związku z czym w 1947 mianowano go generałem sił zbrojnych nowo utworzonego Pakistanu[2]. W 1948 objął stanowisko dowódcy armii pakistańskiej na obszarze dzisiejszego Bangladeszu (ówczesny Pakistan Wschodni)[3]. W 1951 objął funkcję naczelnego dowódcy armii. Trzy lata później objął ministerstwo obrony. Kierował nim do 1956 r. Stopniowo tracił wiarę w skuteczność demokracji. 7 października 1958 r. przekonał prezydenta Iskandera Mirzę do wprowadzenia stanu wojennego, który powierzył mu wdrożenie go w życie. 27 października 1958 r., w bezkrwawym zamachu stanu, obalił Mirzę i przejął urząd prezydenta. Doprowadził do uchwalenia nowej konstytucji (1962), w której realizowano założenia stworzonej przez Ayub Khana koncepcji demokracji podstawowej. Wyeliminował dzięki temu posunięciu zorganizowaną opozycję na szczeblu krajowym i jednocześnie zwiększył zakres kompetencji działaczy lokalnych. W polityce zagranicznej utrzymywał dobre stosunki z USA. Dzięki ogromnej pomocy finansowej rządu amerykańskiego Pakistan przeżywał kilkuletni okres ożywienia gospodarczego i stabilizacji politycznej. Przegrana w II wojnie o Kaszmir przyczyniła się do gwałtownego spadku poparcia społecznego dla Ayub Khana. Pogorszył się również stan jego zdrowia. Ulegając namowom wojskowych, w 1969 ustąpił na rzecz generała Yahyi Khana[4]. W 1970 wycofał się z życia politycznego[5].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Index At-Az. Rulers.org. [dostęp 2011-02-12]. (ang.).
- ↑ Bogusław Mrozek: Nehru. Warszawa: Książka i Wiedza, 1974, s. 407.
- ↑ Słownik najnowszej historii świata 1900 - 2007 a-czecho. Warszawa: Rzeczpospolita, Prószyński i S-ka, 2008, s. 58. ISBN 978-83-7469-683-8.
- ↑ Słownik najnowszej historii świata 1900 - 2007 a-czecho. Warszawa: Rzeczpospolita, Prószyński i S-ka, 2008, s. 59. ISBN 978-83-7469-683-8.
- ↑ Atlas historyczny PWN – edycja 2004.
- ISNI: 0000000083935098
- VIAF: 72187587
- LCCN: n50033185
- GND: 118651315
- NDL: 00431971
- LIBRIS: qn244rh84twd54s
- BnF: 125247447
- SUDOC: 081936699
- NKC: jx20080206002
- DBNL: ayub001
- NTA: 072833351
- CiNii: DA11956802
- Open Library: OL4168A, OL2114753A
- PLWABN: 9810613661505606
- NUKAT: n2015167719
- OBIN: 47764
- J9U: 987007258059705171