Niszczyciel czołgów

ISU-122 produkcji radzieckiej w polskich barwach

VAB z wyrzutnia ppk HOT - współczesny rakietowy niszczyciel czołgów

Niszczyciel czołgów – pojazd wojskowy, najczęściej opancerzony, którego głównym zadaniem jest niszczenie czołgów nieprzyjaciela. Pojawiły się wraz z masowym użyciem czołgów w II wojnie światowej. Określenie to funkcjonowało w zachodniej (amerykańskiej, brytyjskiej itp.) nomenklaturze wojskowej. W Związku Sowieckim i krajach znajdujących się pod jego wpływem, termin ten nie był używany. Pojazdy takie określano jako przeciwpancerne działa samobieżne lub działa pancerne.

Często niszczyciele czołgów uzyskiwano przez umieszczenie w kadłubie czołgu lub w nieruchomej wieży działa większego kalibru, którego nie można było zmieścić w obrotowej wieży. Takie rozwiązanie stosowali Niemcy, Włosi, Rosjanie i Brytyjczycy. Amerykanie produkowali niszczyciele czołgów, które były podobne z wyglądu do czołgów, gdyż miały obrotową wieżę z armatą czołgową, ale były stosunkowo słabo opancerzone (na przykład M10 Wolverine).

Polskie tankietki TKS i TK-3 przezbrojone w działo kalibru 20 mm – nkm wz. 38FK, mimo że wyglądem podobne do zmniejszonych niszczycieli czołgów, używane były przez Polaków we wrześniu 1939 wyłącznie w pododdziałach rozpoznawczych, a nie w przeciwpancernych.

Obecnie niszczyciele czołgów uzbrajane są w przeciwpancerne pociski kierowane (rakiety).

W okresie powojennym także powstawały tego typu pojazdy.

Aktualnie wojska lądowe USA prowadzą badania nad pojazdem tego typu. Oznaczono go jako LOSAT (Line of Sight Anti-Tank). Jest skonstruowany na podwoziu samochodu terenowego o popularnej nazwie Humvee. Uzbrojenie podstawowe, to pociski rakietowe o prędkości ok. 2000 m/s, rażące cele pancerne energią kinetyczną (analogicznie do pocisków APFSDS).

Pojazdy tego typu (niszczyciele czołgów) są często rozpatrywane jako wyspecjalizowane wsparcie pododdziałów zmechanizowanych, których główną siłą uderzeniową nie są czołgi.