Nizyna
| ||
| ||
| Identyfikacja | ||
| numer CAS | ||
|---|---|---|
Nizyna – policykliczny peptyd składający się z 34 aminokwasów. Nizyna wytwarzana jest w procesie fermentacji przez bakterie kwasu mlekowego Lactococcus lactis. Zalicza się do bakteriocyn, jest antybiotykiem[1][2].
Właściwości[edytuj | edytuj kod]
Nizyna występuje w postaci krystalicznej. Jej rozpuszczalność w wodzie jest uzależniona od odczynu środowiska – im bardziej kwaśne środowisko, tym lepsza rozpuszczalność[3]. Wrażliwość nizyny na działanie wysokiej temperatury, podobnie jak rozpuszczalność, jest uzależniona od kwasowości środowiska. Jest ona odporna na ogrzewanie w środowisku kwaśnym, natomiast w pH>7, traci swoją aktywność[3][4].
Działanie antybakteryjne[edytuj | edytuj kod]
Działa wyłącznie na bakterie Gram-dodatnie, takie jak na przykład bakterie z rodzaju Bacillus, Clostridium, Lactobacillus oraz niektóre bakterie z grupy coli[4]. Powoduje rozkład błony komórkowej form wegetatywnych bakterii. Nie niszczy przetrwalników (opóźnia tylko ich rozwój). Nie jest skuteczna w przypadku bakterii Gram-ujemnych, ponieważ wytwarzają one nizynazę – enzym rozkładający nizynę[3].
Stwierdzono, że leczy zakażenia wywołane przez bakterie oporne na inne antybiotyki.
Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]
Nizyna chociaż jest antybiotykiem, nie jest stosowana jako lek. Jest używana jako dodatek do żywności (konserwant o symbolu E234) przy produkcji serów (zapobiega fermentacji masłowej)[3]. Maksymalna dopuszczalna dawka nizyny do serów Mascarpone i Clotted cream wynosi 10 mg/kg, a do serów dojrzewających i topionych – 12,5 mg/kg[4]. ADI wynosi 0-33000 jednostek/kg masy ciała[3][4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Shang-Te D Hsu i inni, The nisin–lipid II complex reveals a pyrophosphate cage that provides a blueprint for novel antibiotics, „Nature Structural & Molecular Biology”, 11 (9), 2004, s. 963–967, DOI: 10.1038/nsmb830, PMID: 15361862.
- ↑ Leonides Fernández, Susana Delgado, Helena Herrero, Antonio Maldonado i inni. The Bacteriocin Nisin, an Effective Agent for the Treatment of Staphylococcal Mastitis During Lactation. „Journal of Human Lactation”. 24 (3), s. 311–316, 2008 Aug. DOI: 10.1177/0890334408317435. PMID: 18689718.
- ↑ a b c d e Anna Brzozowska (red.): Toksykologia Żywności. Warszawa: Wydawnictwo SGGW, 2004, s. 85–86. ISBN 83-7244-564-8.
- ↑ a b c d Ewa Hajduk (red.): Ogólna technologia Żywności. Kraków: Państwowe Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie, 2010, s. 161. ISBN 978-83-60633-33-5.
