Nokturn w czerni i w złocie – spadająca raca

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Nokturn w czerni i w złocie – spadająca raca
Ilustracja
Autor

James McNeill Whistler

Rodzaj

obraz

Data powstania

około 1872–1877

Medium

olej na płótnie

Wymiary

60,3 × 46,7 cm

Miejsce przechowywania
Miejscowość

Detroit

Lokalizacja

Detroit Institute of Arts

Nokturn w czerni i w złocie – spadająca raca (ang. Nocturne in Black and Gold – The Falling Rocket) – obraz amerykańskiego malarza Jamesa McNeilla Whistlera namalowany około 1872–1877, znajdujący się w zbiorach Detroit Institute of Arts.

Opis[edytuj | edytuj kod]

Obraz przedstawia pokaz fajerwerków na tle nocnego nieba nad mostem Battersea Bridge w Londynie. Złote rozpryski oznaczają eksplodujące na nocnym niebie fajerwerki. Sztuczne ognie rozświetlają niebo tworząc poświatę w pochmurnej atmosferze i pozostawiając kłęby dymu. Artystę bardziej interesowało ukazanie efektów atmosferycznych niż szczegółowe przedstawienie rzeczywistego wydarzenia[1]. Udało mu się namalować ciemność zachowując przy tym odpowiedni stopień kolorystyki oświetlenia. Na obrazie panuje poczucie przestrzennej niejasności umieszczonej na osnowie linii i form. Połączone tu zostały sprzeczne cechy energii i spokoju.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Obraz został po raz pierwszy wystawiony w 1878 roku w londyńskiej Grosvenor Gallery i spotkał się z kompletnym niezrozumieniem ze strony londyńskiej publiczności wychowanej na obrazach prerafaelitów. Znany krytyk sztuki John Ruskin skrytykował dzieło:

Niewykształcony koncept tego artysty... przybliżył aspekt zamierzonego oszustwa... widziałem już przedtem i słyszałem wiele o bezczelności Londyńczyka; ale nigdy nie myślałem, że usłyszę pyszałka proszącego o 200 gwinei, żeby chlusnąć kubeł farby w twarz publiczności[2].

W odpowiedzi na te komentarze Whistler oskarżył Ruskina o zniesławienie. Wygrał proces, ale uzyskał tylko nieznaczne odszkodowanie. Koszty procesu doprowadziły go do bankructwa. W 1879 roku dom artysty został sprzedany a on sam wyjechał do Wenecji, żeby wykonać 12 akwafort na zlecenie Towarzystwa Sztuk Pięknych. Do Londynu powrócił w 1880 roku[3].

Sugerowano, iż John Ruskin cierpiał na arteropatię a spowodowane tym schorzeniem zaburzenia wzrokowe mogły stanowić przyczynę jego irytacji w przypadku tego konkretnego obrazu[4].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Helen Gardner: Gardner’s Art Through the Ages. Wadsworth Publishing, 2004, s. 1054. ISBN 0-15-505090-7. (ang.).
  2. Natasha Wallace w: JSSGallery.org: Nocturne in Black and Gold The Falling Rocket. [dostęp 2011-08-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-07-30)]. Cytat: The ill-educated conceit of the artist... approached the aspect of willful imposture... I have seen, and heard, much of Cockney impudence before now; but never expected to hear a coxcomb ask two hundred guineas for flinging a pot of paint in the public's face. (ang.).
  3. Nicolas Pioch (Webmuseum, Paris): Whistler, James Abbott McNeill. [dostęp 2011-08-18]. (ang.).
  4. P.A. Kempster, J.E. Alty, John Ruskin’s relapsing encephalopathy, „Brain”, 131 (Pt 9), 2008, s. 2520-2525, DOI10.1093/brain/awn019, PMID18287121 [dostęp 2011-08-18] (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]