Ocelot wielki

	Ocelot wielki
	Ocelot wielki
	Leopardus pardalis
	(Linnaeus, 1758)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	drapieżne
Rodzina	kotowate
Rodzaj	ocelot
Gatunek	ocelot wielki
	Synonimy
	Felis pardalis Linnaeus, 1758;
	Podgatunki
	L. p. aequatorialis (Mearns, 1903); L. p. albescens (Pucheran, 1855); L. p. melanurus (Ball, 1844); L. p. mitis (F. G. Cuvier, 1820); L. p. nelsoni (Goldman, 1925); L. p. pardalis (Linnaeus, 1758); L. p. pseudopardalis (Boitard, 1842); L. p. pusaeus (Thomas, 1914); L. p. sonoriensis (Goldman, 1925); L. p. steinbachi (Pocock, 1941);
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Zasięg występowania
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku

Ten artykuł dotyczy zwierzęcia. Zobacz też: Ocelot (ujednoznacznienie).

Ocelot wielki^[4], ocelot^[5]^[a] (Leopardus pardalis) – gatunek drapieżnego ssaka z rodziny kotowatych (Felidae).

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Ocelot wielki występuje w zależności od podgatunku^[6]:

L. pardalis aequatorialis – północne Andy
L. pardalis albescens – południowe Stany Zjednoczone (południowo-zachodni Teksas) do północno-wschodniego Meksyku
L. pardalis melanurus – Wenezuela na wschód do wyżyn Gujany, również na Trynidadzie
L. pardalis mitis – Brazylia przez Paragwaj do północnej Argentyny
L. pardalis nelsoni – zachodni Meksyk (od Sinaloi do Oaxacy)
L. pardalis pardalis – Meksyk, Belize, Gwatemala, Honduras, Salwador, Nikaragua, Kostaryka i Panama
L. pardalis pseudopardalis – północna Kolumbia i zachodnia Wenezuela
L. pardalis pusaeus – wybrzeże Ekwadorze do Peru
L. pardalis sonoriensis – północno-zachodni Meksyk
L. pardalis steinbachi – wyżyny Boliwii

Występuje przeważnie w wilgotnych lasach. Często przebywa niedaleko ludzkich siedzib. Spotykany również na polach i na plantacjach trzciny cukrowej.

Środowisko życia[edytuj | edytuj kod]

lasy równikowe
środowisko otwarte, np. torfowiska, sawanny
środowiska wilgotne, jeziora, stawy
namorzyny

Widoczne cechy[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała: 70-100 cm
Długość ogona: 30-45 cm
Wysokość w kłębie: 50 cm
Waga: 12-16 kg
Ciąża: 70-80 dni
Liczba młodych: 2-4
Dojrzałość płciowa: samiec – 2,5 roku, samica – 2 lata
Pożywienie: drobne kręgowce
Długość życia: 12-15 lat

Pożywienie[edytuj | edytuj kod]

Oceloty żywią się wieloma zwierzętami, w tym: szczurami, kawiami domowymi, małpami, pancernikami, mrówkojadami, aguti, różnymi jeleniowatymi, młodymi pekari, jaszczurkami, wężami, żółwiami i różnymi ptakami. Często zakradają się do kurników.

Rozmnażanie[edytuj | edytuj kod]

Dojrzałość płciową samice osiągają w wieku 2 lat, a samce pół roku później. Okres godowy trwa od października do stycznia. Po ciąży trwającej ok. 70 dni w dziupli rodzą się 2-4 kocięta, które otwierają oczy po 15 dniach. Dwa lata młode uczą się od matki różnych technik polowań, a wkrótce potem wyruszają na poszukiwanie własnego terytorium.

Wygląd[edytuj | edytuj kod]

Oceloty mają krótką, jedwabistą sierść o barwie zależnej od otoczenia, w którym żyją. Koty żyjące w lasach mają żółtą lub rudą sierść, a zamieszkujące krzaki – szarą.

Nieregularny wzór z ciemnych plam i pręg zdobi futro ocelota. Na grzbiecie i bokach plamy tworzą rozety, na głowie, ogonie i łapach przechodzą w ciemne pasy. Brzuch jest jasny. Uszy czarne (z białymi plamkami) i zaokrąglone są osadzone na niewielkiej głowie. Ma silne łapy z ostrymi pazurami.

Tryb życia[edytuj | edytuj kod]

Te małe koty nie łączą się w pary. Prowadzą nocny tryb życia. Dzień spędzają na drzewach, w nocy polują.

Ochrona[edytuj | edytuj kod]

Najintensywniej polowano na oceloty w latach 60. i 70. Z powodu pięknego rysunku i jedwabistości futra, skóry tych kotów były i są bardzo cenne. Obecnie oceloty są chronione przepisami konwencji waszyngtońskiej (CITES) i choć handel skórami jest zabroniony, nadal się je zabija.

Inne[edytuj | edytuj kod]

Na młode oceloty polują węże boa, anakondy i kajmany
Wrogami naturalnymi tych kotów są inne oceloty, pumy i jaguary
Zwierzęta te nie boją się wody – bardzo dobrze pływają
Oceloty mogą poruszać się bezszelestnie nawet po suchych liściach, dzięki miękkim poduszeczkom
Samice często wyrywają sobie sierść ze skóry na brzuchu, aby wyścielić nią gniazdo
Małe zwierzęta przynoszone przez matkę do gniazda służą młodym do nauki polowania

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

↑ Nazwa ocelot jest również używana w odniesieniu do rodzaju Leopardus.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Leopardus pardalis, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b C. Linneaus: Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 10. T. 1. Holmiae: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1758, s. 42. (łac.)
↑ Paviolo, A., P. Crawshaw, A. Caso, F. de Oliveira, C.A. Lopez-Gonzalez, M. Kelly, C. De Angelo & E. Payan: Leopardus pardalis (ang.). The IUCN Red List of Threatened Species, 2015. [dostęp 2019-06-30].
↑ W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 143. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.)
↑ Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 159. ISBN 83-01-14344-4.
↑ M.E. & F.C. Sunquist: Family Felidae (Cats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier: Handbook of the Mammals of the World. Cz. 1: Carnivores. Barcelona: Lynx Edicions, 2009, s. 145. ISBN 978-84-96553-49-1. (ang.)

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Leopardus pardalis. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 8 grudnia 2007]

[a-6] Nazwa ocelot jest również używana w odniesieniu do rodzaju Leopardus.

[itis-1] Leopardus pardalis, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Linnaeus-2] C. Linneaus: Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 10. T. 1. Holmiae: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1758, s. 42. (łac.)

[iucn-3] Paviolo, A., P. Crawshaw, A. Caso, F. de Oliveira, C.A. Lopez-Gonzalez, M. Kelly, C. De Angelo & E. Payan: Leopardus pardalis (ang.). The IUCN Red List of Threatened Species, 2015. [dostęp 2019-06-30].

[Cichocki&inni-4] W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 143. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.)

[pwn-5] Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 159. ISBN 83-01-14344-4.

[hmw1-7] M.E. & F.C. Sunquist: Family Felidae (Cats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier: Handbook of the Mammals of the World. Cz. 1: Carnivores. Barcelona: Lynx Edicions, 2009, s. 145. ISBN 978-84-96553-49-1. (ang.)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[a]

[6]