Ocelot wielki
| ||
| Leopardus pardalis[1] | ||
| (Linnaeus, 1758)[2] | ||
| ||
| Systematyka | ||
| Domena | eukarionty | |
| Królestwo | zwierzęta | |
| Typ | strunowce | |
| Podtyp | kręgowce | |
| Gromada | ssaki | |
| Podgromada | żyworodne | |
| Infragromada | łożyskowce | |
| Rząd | drapieżne | |
| Rodzina | kotowate | |
| Rodzaj | ocelot | |
| Gatunek | ocelot wielki | |
| Synonimy | ||
| ||
| Podgatunki | ||
| ||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | ||
 | ||
| Zasięg występowania | ||
| ||
Ocelot wielki[4], ocelot[5][a] (Leopardus pardalis) – gatunek drapieżnego ssaka z rodziny kotowatych (Felidae).
Spis treści
Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
Ocelot wielki występuje w zależności od podgatunku[6]:
- L. pardalis aequatorialis – północne Andy
- L. pardalis albescens – południowe Stany Zjednoczone (południowo-zachodni Teksas) do północno-wschodniego Meksyku
- L. pardalis melanurus – Wenezuela na wschód do wyżyn Gujany, również na Trynidadzie
- L. pardalis mitis – Brazylia przez Paragwaj do północnej Argentyny
- L. pardalis nelsoni – zachodni Meksyk (od Sinaloi do Oaxacy)
- L. pardalis pardalis – Meksyk, Belize, Gwatemala, Honduras, Salwador, Nikaragua, Kostaryka i Panama
- L. pardalis pseudopardalis – północna Kolumbia i zachodnia Wenezuela
- L. pardalis pusaeus – wybrzeże Ekwadorze do Peru
- L. pardalis sonoriensis – północno-zachodni Meksyk
- L. pardalis steinbachi – wyżyny Boliwii
Występuje przeważnie w wilgotnych lasach. Często przebywa niedaleko ludzkich siedzib. Spotykany również na polach i na plantacjach trzciny cukrowej.
Środowisko życia[edytuj | edytuj kod]
- lasy równikowe
- środowisko otwarte, np. torfowiska, sawanny
- środowiska wilgotne, jeziora, stawy
- namorzyny
Widoczne cechy[edytuj | edytuj kod]
- Długość ciała: 70-100 cm
- Długość ogona: 30-45 cm
- Wysokość w kłębie: 50 cm
- Waga: 12-16 kg
- Ciąża: 70-80 dni
- Liczba młodych: 2-4
- Dojrzałość płciowa: samiec – 2,5 roku, samica – 2 lata
- Pożywienie: drobne kręgowce
- Długość życia: 12-15 lat
Pożywienie[edytuj | edytuj kod]
Oceloty żywią się wieloma zwierzętami, w tym: szczurami, kawiami domowymi, małpami, pancernikami, mrówkojadami, aguti, różnymi jeleniowatymi, młodymi pekari, jaszczurkami, wężami, żółwiami i różnymi ptakami. Często zakradają się do kurników.
Rozmnażanie[edytuj | edytuj kod]
Dojrzałość płciową samice osiągają w wieku 2 lat, a samce pół roku później. Okres godowy trwa od października do stycznia. Po ciąży trwającej ok. 70 dni w dziupli rodzą się 2-4 kocięta, które otwierają oczy po 15 dniach. Dwa lata młode uczą się od matki różnych technik polowań, a wkrótce potem wyruszają na poszukiwanie własnego terytorium.
Wygląd[edytuj | edytuj kod]
Oceloty mają krótką, jedwabistą sierść o barwie zależnej od otoczenia, w którym żyją. Koty żyjące w lasach mają żółtą lub rudą sierść, a zamieszkujące krzaki – szarą.
Nieregularny wzór z ciemnych plam i pręg zdobi futro ocelota. Na grzbiecie i bokach plamy tworzą rozety, na głowie, ogonie i łapach przechodzą w ciemne pasy. Brzuch jest jasny. Uszy czarne (z białymi plamkami) i zaokrąglone są osadzone na niewielkiej głowie. Ma silne łapy z ostrymi pazurami.
Tryb życia[edytuj | edytuj kod]
Te małe koty nie łączą się w pary. Prowadzą nocny tryb życia. Dzień spędzają na drzewach, w nocy polują.
Ochrona[edytuj | edytuj kod]
Najintensywniej polowano na oceloty w latach 60. i 70. Z powodu pięknego rysunku i jedwabistości futra, skóry tych kotów były i są bardzo cenne. Obecnie oceloty są chronione przepisami konwencji waszyngtońskiej (CITES) i choć handel skórami jest zabroniony, nadal się je zabija.
Inne[edytuj | edytuj kod]
- Na młode oceloty polują węże boa, anakondy i kajmany
- Wrogami naturalnymi tych kotów są inne oceloty, pumy i jaguary
- Zwierzęta te nie boją się wody – bardzo dobrze pływają
- Oceloty mogą poruszać się bezszelestnie nawet po suchych liściach, dzięki miękkim poduszeczkom
- Samice często wyrywają sobie sierść ze skóry na brzuchu, aby wyścielić nią gniazdo
- Małe zwierzęta przynoszone przez matkę do gniazda służą młodym do nauki polowania
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Leopardus pardalis, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b C. Linneaus: Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 10. T. 1. Holmiae: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1758, s. 42. (łac.)
- ↑ Paviolo, A., P. Crawshaw, A. Caso, F. de Oliveira, C.A. Lopez-Gonzalez, M. Kelly, C. De Angelo & E. Payan: Leopardus pardalis (ang.). The IUCN Red List of Threatened Species, 2015. [dostęp 2019-06-30].
- ↑ W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 143. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.)
- ↑ Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 159. ISBN 83-01-14344-4.
- ↑ M.E. & F.C. Sunquist: Family Felidae (Cats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier: Handbook of the Mammals of the World. Cz. 1: Carnivores. Barcelona: Lynx Edicions, 2009, s. 145. ISBN 978-84-96553-49-1. (ang.)
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Leopardus pardalis. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 8 grudnia 2007]
