Olszewo Węgorzewskie
54°18′13″N 21°45′12″E/54,303611 21,753333| wieś | |
 Kościół pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża Świętego | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2011) |
161[2] |
| Strefa numeracyjna |
87 |
| Kod pocztowy |
11-606[3] |
| Tablice rejestracyjne |
NWE |
| SIMC |
0755460 |
Położenie na mapie gminy Budry  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego  | |
Położenie na mapie powiatu węgorzewskiego  | |
| 54°18′13″N 21°45′12″E/54,303611 21,753333[1]
| |
Olszewo Węgorzewskie (niem. Olschöwen) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie węgorzewskim, w gminie Budry.
Przysiółkami wsi Olszewo Węgorzewskie są Maryszki i Piotrówko[4].
Do 1954 roku siedziba gminy Olszewo, następnie gromady Olszewo Węgorzewskie. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie suwalskim.
We wsi była stacja kolejowa Olszewo Węgorzewskie.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Wieś lokował 12 października 1562 roku starosta węgorzewski na 60 włókach. Sołtysem wsi był Maciej Olszewski, który otrzymał sześć włók sołeckich. Osadnicy otrzymali dziesięć lat wolnizny.
W roku 1710 na dżumę zmarły tu 154 osoby.
Szkoła w Olszewie powstała w 1741 roku. W roku 1853 było w niej 110 uczniów, a w 1935 91 uczniów w dwóch klasach. Po II wojnie światowej szkoła podstawowa w Olszewie uruchomiona została w 1947 roku. W roku szkolnym 1966/67 była to szkoła ośmioklasowa. Współcześnie (2008 r.) w budynku dawnej szkoły funkcjonują warsztaty terapii zajęciowej dla osób niepełnosprawnych. Warsztaty te obsługują teren kilku gmin.
W 1938 roku ówczesne niemieckie władze nazistowskie w miejsce historycznej nazwy Olschöwen wprowadziły nazwę Kanitz[a][potrzebny przypis]. 12 listopada 1946 r. nadano miejscowości oficjalną polską nazwę Olszewo Węgorzewskie[5].
Od 18 listopada 1945 Olszewo Węgorzewskie było siedzibą gminy, do której należało 7 wsi sołeckich. W roku 1954 Olszewo zostało siedzibą gromady. Przewodniczącym GRN w roku 1967 był tu Edward Jewuła. W roku 1972 do sołectwa Olszewo należały wsie: Maryszki, Olszewo Węgorzewskie, Piątki i Piotrówko.
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
- Kościół wybudowany w latach 1903-1904 i w tym okresie powstała tu samodzielna parafia luterańska. Do parafii tej należały wsie: Góry, Łęgwarowo, Olszewo, Piątki i Wężówko. Kościół ten od 1946 r. został świątynią katolicką. Szeroką przeciętą rzędem blend fasadę tworzy korpus i dostawiona narożna wieża kryta wysokim hełmem ostrosłupowym. Nad środkową nawą pozorne sklepienie kolebkowe, bogate wyposażenie neogotyckie[6].
- Dwa murowane domy z XVIII w. (nr 1 i 2)
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Po dojściu Adolfa Hitlera do władzy sztuczne zniemczanie nazw miejscowości dotknęło znaczne obszary ówczesnych Niemiec.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 92657
- ↑ Wieś Olszewo Węgorzewskie w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2019-10-01], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ Kod pocztowy Olszewo Węgorzewskie •• Wyszukiwarka, kody pocztowe, ulice, mapa [online], www.kodypocztowe.info [dostęp 2019-10-01].
- ↑ PRNG – nazwy miejscowości
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
- ↑ Piotr Skurzyński "Warmia, Mazury, Suwalszczyzna" Wyd. Sport i Turystyka - Muza S.A. Warszawa 2004 ISBN 83-7200-631-8 s. 350
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Andrzej Wakar i Bohdan Wilamowski, Węgorzewo. Z dziejów miasta i powiatu, Pojezierze, Olsztyn, 1968. (str. 134 – 135)