Order Gwiazdy Anjouan
Awers insygniów V klasy | |
Baretka | |
Ustanowiono |
1874/1896 |
---|---|
Wycofano |
1963 |
Powyżej | |
Poniżej | |
Powiązane |
Order Gwiazdy Anjouan[1], daw. Order Gwiazdy Anżuanu[2] (fr. Ordre de l’Étoile d’Anjouan) – odznaczenie ustanowione w 1874 na wyspie-państwie Anjouan, znajdującej się od 1886 pod protektoratem francuskim, w latach 1896–1963 nadawany jako francuski order kolonialny[3]. Obecnie jest jednym z odznaczeń Związku Komorów.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Order ustanowiony został w 1874 przez sułtana Saida Alego bin Saida Omara, władcę Anjouanu, jednej z wysp w archipelagu Komorów, który znalazł się pod protektoratem Francji w 1886[4]. Order Gwiazdy Anjouan został wcielony w szereg francuskich odznaczeń kolonialnych dekretem z 12 września 1896[4][5], nadawany zarówno Francuzom, jak i obcokrajowcom[6]. Administracją orderu zajmowała się Kancelaria Legii Honorowej, a każdy prezydent Francji był uprawniony do noszenia jego najwyższej klasy – Wielkiego Krzyża[4].
Dekretem prezydenckim Charles’a de Gaulle’a (6 grudnia 1963) order został wycofany wraz z piętnastoma innymi francuskimi odznaczeniami resortowymi i kolonialnymi. Zostały one zastąpione nadawanym za wybitne zasługi Orderem Narodowym Zasługi. Odznaczeni utrzymali prawo do noszenia orderu[6][5][7][a].
Podczas secesji wyspy order występował w „Konstytucji Państwa Anjouan” z 25 lutego 1998[8]. Obecnie jest jednym z odznaczeń Związku Komorów, wraz z Orderem Gwiazdy Wielkiego Komora (Ordre de l’étoile de la Grande Comore), Orderem Odwróconego Półksiężyca Wielkiego Komora (Ordre de Croissant vert de la Grande Comore), Orderem Gwiazdy Mohéli (Ordre de l’étoile de Mohéli) i innymi odznaczeniami nadawanymi przez prezydenta federacji[9][10].
Podział na klasy
[edytuj | edytuj kod]Klasy | Nazwa polska | Nazwa francuska[4] | Baretka |
I klasa | Krzyż Wielki | Grand-croix | |
II klasa | Wielki Oficer | Grand officier | |
III klasa | Komandor | Commandeur | |
IV klasa | Oficer | Officier | |
V klasa | Kawaler | Chevalier |
Wygląd
[edytuj | edytuj kod]Odznaka orderowa miała kształt złotej ośmioramiennej gwiazdy. Wewnątrz znajdował się okrągły, emaliowany na biało medalion ze złotymi: otwartą dłonią skierowaną do góry stojącą na półksiężycu, z arabską inskrypcją nad dłonią (symbole islamu), które otoczone były złotym pierścieniem z czarnym napisem w języku francuskim: ORDRE ROYAL DE ÉTOILE D’ANJOUAN COMORES. Odznaka mocowana była do wstęgi za pomocą kółeczka. Gwiazda orderowa miała wygląd identyczny z odznaką. Wstęga orderowa była jasnoniebieska, z podwójnymi, wąskimi, pomarańczowymi paskami wzdłuż obu krawędzi[3][4].
Odznaczeni
[edytuj | edytuj kod]Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Pozostałe odznaczenia wycofane tym samym dekretem (z datą ustanowienia):
- Order Błyszczący – Ordre du Nichan El-Anouar (1887)
- Order Gwiazdy Czarnej – Ordre de l’Étoile Noire (1889)
- Order Zasługi Społecznej – Ordre du Mérite social (1936)
- Order Zdrowia Publicznego – Ordre de la Santé publique (1938)
- Order Zasługi Handlowej i Przemysłowej – Ordre du Mérite commercial et industriel (1939)
- Order Zasługi Rzemieślniczej – Ordre du Mérite artisanal (1948)
- Order Zasługi Turystycznej – Ordre du Mérite touristique (1949)
- Order Zasługi Kombatanckiej – Ordre du Mérite combattant (1953)
- Order Zasługi Pocztowej – Ordre du Mérite postal (1953)
- Order Gospodarki Narodowej – Ordre de l’Économie nationale (1954)
- Order Zasługi Sportowej – Ordre du Mérite sportif (1956)
- Order Zasługi w Pracy – Ordre du Mérite du travail (1957)
- Order Zasługi Wojskowej – Ordre du Mérite militaire (1957)
- Order Zasługi Cywilnej – Ordre du Mérite civil (1957)
- Order Zasługi Saharyjskiej – Ordre du Mérite saharien (1958)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ order, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2016-12-08] .
- ↑ Wiesław Bończa-Tomaszewski: Kodeks orderowy. Przepisy obowiązujące posiadaczy orderów, odznaczeń, medali i odznak. Warszawa-Kraków: Główna Księgarnia Wojskowa, Drukarnia Narodowa, 1939, s. 327.
- ↑ a b Paul Hieronymussen: Orders and Decorations of Europe in Color. Nowy Jork: MacMillan, 1967, s. 161-162.
- ↑ a b c d e Marc Champenois: Ordre de l'Étoile d'Anjouan. [w:] Les décorations Francaises [on-line]. france-phaleristique.com. [dostęp 2015-11-05]. (fr.).
- ↑ a b Les ordres coloniaux devenus ordres de la France d’outre-mer. legiondhonneur.fr (Grande chancellerie de la Légion d'honneur). [dostęp 2015-11-05]. (fr.).
- ↑ a b Robert Werlich: Orders and Decorations of all Nations. Ancient and Modern. Civil and Military. Waszyngton: Quaker Press, 1963, s. 90, 102. (ang.).
- ↑ Décret n°63-1196 du 3 décembre 1963 portant création d'un ordre national du Mérite. legifrance.gouv.fr. [dostęp 2015-11-05]. (fr.).
- ↑ Constitution de l'Etat d'Anjouan adoptée suite au Référendum du 25 février 1998. comores-online.com. [dostęp 2016-11-12]. (fr.).
- ↑ La Présidence – les symboles de l’etat. beit-salam.km (Présidence de l'Union des Comores), 2016-03-03. [dostęp 2016-11-12]. (fr.).
- ↑ Décorations des Comores. semon.fr. [dostęp 2016-11-12]. (fr.).