Order Zasługi Wojskowej (Francja)

Order Zasługi Wojskowej
(XX w.)
	; Awers klasy kawalerskiej
	; Baretka kawalerska
	; Baretka oficerska
	; Baretka komandorska
Ustanowiono	1957
Wycofano	1963
Powiązane	Krzyż Ochotniczej Służby Wojskowej
	Multimedia w Wikimedia Commons

Order Zasługi Wojskowej
(XVIII–XIX w.)
	; Awers i rewers odznaki Kawalera
	; Gwiazda Krzyża Wielkiego
	; Baretka
Ustanowiono	1759
Wycofano	1830
Powyżej	Order św. Ludwika
Poniżej	Odznaka Lilii
	Multimedia w Wikimedia Commons

Order Zasługi Wojskowej (franc. Ordre du Mérite Militaire) – dwa różne francuskie ordery wojskowe, nadawane w latach 1759–1830 oraz w latach 1957–1963.

Order Zasługi Wojskowej w XVIII i XIX wieku

Pierwszy z orderów został ustanowiony przez Ludwika XV 10 marca 1759^[1]^[2], pierwotnie istniał pod nazwą Institution du Mérite Militaire, w 1791 połączono go z Orderem Świętego Ludwika tworząc odznaczenie Décoration Militaire^[3]. Odnowił je w 1814 i nadawał pod nową nazwą Ordre du Mérite Militaire król Ludwik XVIII. Wraz z obaleniem ostatniego króla Francji Karola X Burbona w 1830 order został zniesiony^[4]^[5].

Przyznawany był początkowo głównie służącym we francuskiem wojsku protestanckim Szwajcarom, później również muzułmanom. Dzielił się trzy klasy, podobnie jak Order Świętego Ludwika^[1]^[5]:

I klasa – Krzyż Wielki (Grand-Croix),
II klasa – Komandor (Commandeur),
III klasa – Kawaler (Chevalier)^[6].

Noszony był na ciemnoniebieskiej wstędze orderowej^[4]. Dewizą orderową były słowa PRO VIRTUTE BELLICA^[5] (pol. ZA DZIELNOŚĆ WOJENNĄ).

Sposoby noszenia poszczególnych klas Orderu Zasługi Wojskowej
Kawaler	Komandor	Krzyż Wielki

Order Zasługi Wojskowej w XX wieku

Drugi order ustanowiono podczas prezydentury René Coty 22 marca 1957^[7], jako odznaczenie resortowe Ministerstwa Francuskich Sił Zbrojnych mające zastąpić ustanowiony w 1934^[8] Krzyż Ochotniczej Służby Wojskowej (Croix des Services Militaires Volontaires)^[9].

Dzielił się na trzy klasy:

I klasa – Komandor (Commandeur),
II klasa – Oficer (Officier),
III klasa – Kawaler (Chevalier)^[7].

Noszony był na wstążce ciemnoniebiesko-czerwono-ciemnoniebieskiej szerokości 37 mm, która miała dodatkowe białe paski wzdłuż obu krawędzi o szerokości 2 mm. Baretka miała wysokość 11 mm. Do oznaczania klasy oficerskiej służyła rozetka, a klasy komandorskiej – rozetka z galonikiem^[8].

Dekretem prezydenckim Charlesa de Gaulle’a (6 grudnia 1963) order został wycofany wraz z 15 innymi francuskimi odznaczeniami resortowymi i kolonialnymi. Zostały one zastąpione nadawanym za wybitne zasługi Orderem Narodowym Zasługi. Odznaczeni utrzymali prawo do noszenia orderu^[1]^[10]^[11]^[a].

Uwagi

↑
Pozostałe odznaczenia wycofane tym samym dekretem (z datą ustanowienia):
- Order Gwiazdy Anjouan – Ordre de l'Étoile d'Anjouan (1874)
- Order Błyszczący – Ordre du Nichan el Anouar (1887)
- Order Gwiazdy Czarnej – Ordre de l'Étoile Noire (1896)
- Order Zasługi Społecznej – Ordre du Mérite social (1936)
- Order Zdrowia Publicznego – Ordre de la Santé publique (1938)
- Order Zasługi Handlowej i Przemysłowej – Ordre du Mérite commercial et industriel (1939)
- Order Zasługi Rzemieślniczej – Ordre du Mérite artisanal (1948)
- Order Zasługi Turystycznej – Ordre du Mérite touristique (1949)
- Order Zasługi Kombatanckiej – Ordre du Mérite combattant (1953)
- Order Zasługi Pocztowej – Ordre du Mérite postal (1953)
- Order Gospodarki Narodowej – Ordre de l'économie nationale (1954)
- Order Zasługi Sportowej – Ordre du mérite sportif (1956)
- Order Zasługi w Pracy – Ordre du mérite du travail (1957)
- Order Zasługi Cywilnej – Ordre du mérite civil (1957)
- Order Zasługi Saharyjskiej – Ordre du mérite saharien (1958)

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Robert Werlich: Orders and Decorations of all Nations. Ancient and Modern. Civil and Military. Waszyngton: Quaker Press, 1963, s. 100. (ang.).
↑ Les décorations militaires de l'Ancien Régime. legiondhonneur.fr. [dostęp 2015-10-19]. (fr.).
↑ Les ordres et décorations de mérite sous l'Ancien Régime. saint-louis.info. [dostęp 2015-10-19]. (fr.).
↑ ^a ^b Wiesław Bończa-Tomaszewski: Kodeks orderowy. Przepisy obowiązujące posiadaczy orderów, odznaczeń, medali i odznak. Warszawa-Kraków: Główna Księgarnia Wojskowa, Drukarnia Narodowa, 1939, s. 346.
↑ ^a ^b ^c Ordre du Mérite militaire. france-phaleristique.com. [dostęp 2015-10-19]. (fr.).
↑ Jean-Antoine Meslin: Mémoires historiques concernant l'ordre Royal et militaire de Saint-Louis et l'institution du mérite militaire. Paryż: Imprimerie Royale, 1875, s. 323-324. (fr.).
↑ ^a ^b Loi n°57-353 du 22 mars 1957 créant un Ordre du Mérite militaire. legifrance.gouv.fr. [dostęp 2015-11-05]. (fr.).
↑ ^a ^b Ordre du Mérite militaire. france-phaleristique.com. [dostęp 2015-10-19]. (fr.).
↑ Wiesław Bończa-Tomaszewski: Kodeks orderowy. Przepisy obowiązujące posiadaczy orderów, odznaczeń, medali i odznak. Warszawa-Kraków: Główna Księgarnia Wojskowa, Drukarnia Narodowa, 1939, s. 335.
↑ Textes réglementaires. Légion d’Honneur. Médaille Militaire. Ordre National du Mérite. legiondhonneur.fr, 2012. [dostęp 2015-10-19]. (fr.).
↑ Décret n°63-1196 du 3 décembre 1963 portant création d'un ordre national du Mérite. legifrance.gouv.fr. [dostęp 2015-11-05]. (fr.).

[uwaga1-12] Pozostałe odznaczenia wycofane tym samym dekretem (z datą ustanowienia):
Order Gwiazdy Anjouan – Ordre de l'Étoile d'Anjouan (1874)

Order Błyszczący – Ordre du Nichan el Anouar (1887)

Order Gwiazdy Czarnej – Ordre de l'Étoile Noire (1896)

Order Zasługi Społecznej – Ordre du Mérite social (1936)

Order Zdrowia Publicznego – Ordre de la Santé publique (1938)

Order Zasługi Handlowej i Przemysłowej – Ordre du Mérite commercial et industriel (1939)

Order Zasługi Rzemieślniczej – Ordre du Mérite artisanal (1948)

Order Zasługi Turystycznej – Ordre du Mérite touristique (1949)

Order Zasługi Kombatanckiej – Ordre du Mérite combattant (1953)

Order Zasługi Pocztowej – Ordre du Mérite postal (1953)

Order Gospodarki Narodowej – Ordre de l'économie nationale (1954)

Order Zasługi Sportowej – Ordre du mérite sportif (1956)

Order Zasługi w Pracy – Ordre du mérite du travail (1957)

Order Zasługi Cywilnej – Ordre du mérite civil (1957)

Order Zasługi Saharyjskiej – Ordre du mérite saharien (1958)

[2] Order Gwiazdy Anjouan – Ordre de l'Étoile d'Anjouan (1874)

[3] Order Błyszczący – Ordre du Nichan el Anouar (1887)

[4] Order Gwiazdy Czarnej – Ordre de l'Étoile Noire (1896)

[5] Order Zasługi Społecznej – Ordre du Mérite social (1936)

[6] Order Zdrowia Publicznego – Ordre de la Santé publique (1938)

[7] Order Zasługi Handlowej i Przemysłowej – Ordre du Mérite commercial et industriel (1939)

[8] Order Zasługi Rzemieślniczej – Ordre du Mérite artisanal (1948)

[9] Order Zasługi Turystycznej – Ordre du Mérite touristique (1949)

[10] Order Zasługi Kombatanckiej – Ordre du Mérite combattant (1953)

[11] Order Zasługi Pocztowej – Ordre du Mérite postal (1953)

[12] Order Gospodarki Narodowej – Ordre de l'économie nationale (1954)

[13] Order Zasługi Sportowej – Ordre du mérite sportif (1956)

[14] Order Zasługi w Pracy – Ordre du mérite du travail (1957)

[15] Order Zasługi Cywilnej – Ordre du mérite civil (1957)

[16] Order Zasługi Saharyjskiej – Ordre du mérite saharien (1958)

[rw-1] Robert Werlich: Orders and Decorations of all Nations. Ancient and Modern. Civil and Military. Waszyngton: Quaker Press, 1963, s. 100. (ang.).

[ar-2] Les décorations militaires de l'Ancien Régime. legiondhonneur.fr. [dostęp 2015-10-19]. (fr.).

[sl-3] Les ordres et décorations de mérite sous l'Ancien Régime. saint-louis.info. [dostęp 2015-10-19]. (fr.).

[ko1-4] Wiesław Bończa-Tomaszewski: Kodeks orderowy. Przepisy obowiązujące posiadaczy orderów, odznaczeń, medali i odznak. Warszawa-Kraków: Główna Księgarnia Wojskowa, Drukarnia Narodowa, 1939, s. 346.

[fph1-5] Ordre du Mérite militaire. france-phaleristique.com. [dostęp 2015-10-19]. (fr.).

[jam-6] Jean-Antoine Meslin: Mémoires historiques concernant l'ordre Royal et militaire de Saint-Louis et l'institution du mérite militaire. Paryż: Imprimerie Royale, 1875, s. 323-324. (fr.).

[l1957-7] Loi n°57-353 du 22 mars 1957 créant un Ordre du Mérite militaire. legifrance.gouv.fr. [dostęp 2015-11-05]. (fr.).

[fph-8] Ordre du Mérite militaire. france-phaleristique.com. [dostęp 2015-10-19]. (fr.).

[ko-9] Wiesław Bończa-Tomaszewski: Kodeks orderowy. Przepisy obowiązujące posiadaczy orderów, odznaczeń, medali i odznak. Warszawa-Kraków: Główna Księgarnia Wojskowa, Drukarnia Narodowa, 1939, s. 335.

[clh-10] Textes réglementaires. Légion d’Honneur. Médaille Militaire. Ordre National du Mérite. legiondhonneur.fr, 2012. [dostęp 2015-10-19]. (fr.).

[d1963-11] Décret n°63-1196 du 3 décembre 1963 portant création d'un ordre national du Mérite. legifrance.gouv.fr. [dostęp 2015-11-05]. (fr.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[a]

Rodzaj odznaczenia	order krzyż medal gwiazda odznaka dystynktorium
Elementy insygniów	godło łańcuch orderowy gwiazda orderowa rozetka galonik okucie wstęga orderowa
Formy zredukowane	cywilna: miniaturka orderowa mundurowa: baretka
Lista odznaczeń w	Afryce Ameryce Południowej Ameryce Północnej i Środkowej Australii i Oceanii Azji Europie
Lista baretek w	Afryce Ameryce Południowej Ameryce Północnej i Środkowej Australii i Oceanii Azji Europie organizacjach międzynarodowych
Prawo	kapituła orderu odznaczenie państwowe order domowy order kobiecy
System odznaczeń w Polsce	Komisja Heraldyczna polski system orderowo-odznaczeniowy (lista) polskie odznaczenia resortowe polskie odznaczenia samorządowe