Płonne (województwo kujawsko-pomorskie)
wieś | |
Kościół pw. św. Jakuba | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (III 2011) |
450[2] |
Strefa numeracyjna |
56 |
Kod pocztowy |
87-404[3] |
Tablice rejestracyjne |
CGD |
SIMC |
0848523 |
Położenie na mapie gminy Radomin | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego | |
Położenie na mapie powiatu golubsko-dobrzyńskiego | |
53°07′27″N 19°10′08″E/53,124167 19,168889[1] |
Płonne – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie golubsko-dobrzyńskim, w gminie Radomin.
Podział administracyjny
[edytuj | edytuj kod]W okresie II RP istniała gmina Płonne. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie toruńskim.
Demografia
[edytuj | edytuj kod]Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) wieś liczyła 450 mieszkańców[2]. Jest trzecią co do wielkości miejscowością gminy Radomin.
Dawni właściciele
[edytuj | edytuj kod]W 1564 majątek należał do Tomasza Białkowskiego, zaś od drugiej połowy XVIII w. do Dziewanowskich. W 1759 w Płonnem urodził się Dominik Dziewanowski, generał Wojsk Polskich, który po klęsce Napoleona w 1814 powrócił do kraju i osiadł w tutejszym majątku, w którym zmarł w 1827 roku[4]. Generał Dziewanowski w 1818 sprzedał Płonne Janowi Melchiorowi Piwnickiemu, któremu zaborca skonfiskował majątek za aktywny udział w powstaniu listopadowym. Po licytacji w 1839 właścicielem Płonnego został Ignacy Łempicki i w jego rodzinie majątek pozostał aż do roku 1939[5]. Od 1925 bezpośredni nadzór nad majątkiem sprawował Stanisław Hepke, szwagier Marii Dąbrowskiej, mąż jej siostry Heleny, wynajęty do tego przez mecenasa Adolfa Suligowskiego, działającego z upoważnienia Rady Opiekuńczej małoletniego Ludwika Łempickiego, prawowitego wówczas właściciela dóbr[6]. Dwór Łempickich był niewielki, a Hepkowie mieszkali w jednym z budynków gospodarczych. Maria Dąbrowska była tu cztery razy. Wynajmowała "izbę we wsi u chłopa Chmiela", pisząc tu powieść "Noce i dnie"[7].
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]Według rejestru zabytków NID[8] na listę zabytków wpisany jest kościół parafialny pw. św. Jakuba z 1 poł. XIV w., nr rej.: A/347 z 31.08.1927.
Budowę kościoła datuje się na 1402 r. Przy kościele znajduje się pomnik ku czci Jana Nepomucena Dziewanowskiego – bohatera bitwy pod Somosierrą.
Zachowały się pozostałości zabytkowego pałacu otoczonego parkiem dworskim.
Pomniki przyrody
[edytuj | edytuj kod]- Góra Modrzewiowa – zespół kilkunastu modrzewi polskich stanowiących pomnik przyrody (powierzchnia 0,36 ha), wśród których tworzyła (pisała i malowała) Maria Dąbrowska w czasie pobytów we wsi.
Znani pisarze
[edytuj | edytuj kod]W Płonnem kilkakrotnie (w latach: 1925, 1926 i 1929) przebywała Maria Dąbrowska. Wieś dzięki temu stała się pierwowzorem Krępy z Nocy i dni. W Szkole Podstawowej w Płonnem działa Regionalna Izba Pamięci Marii Dąbrowskiej, gromadząca pamiątki po pisarce. W Płonnem jako wiosce tematycznej organizowane jest między innymi „Serbinowskie Żniwobranie”, nawiązujące do najsłynniejszej powieści Dąbrowskiej[9].
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Obelisk upamiętniający pobyt Marii Dąbrowskiej w Płonnem
-
Obelisk upamiętniający Jana Nepomucena Dziewanowskiego w Płonnem
-
Góra Modrzewiowa
-
Kościół św. Jakuba
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 102533
- ↑ a b GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 952 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ Płonne (gm. Radomin, pow. golubsko-dobrzyński). nasze.kujawsko-pomorskie.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-12-24)].. nasze.kujawsko-pomorskie.pl [dostęp 2018-12-23]
- ↑ Płonne. szafarnia.art.pl. [dostęp 2019-12-25].
- ↑ Piotr Grążawski , Tam, gdzie powstała powieść [online], 2019 .
- ↑ Anna Mieszczanek , Przedwojenni, Warszawa: Muza, 2020, s. 40-41 .
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo kujawsko-pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024, s. 35 [dostęp 2016-05-21] .
- ↑ Wioska Nocy i Dni w Płonnem (powiat golubsko-dobrzyński)