Przedsiębiorstwo Komunikacji Samochodowej w Żarach
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Siedziba | |
| Adres |
ul. St. Okrzei 31-33 |
| Data założenia | |
| Forma prawna | |
| Prezes |
Józef Słowikowski[1] |
| Przewodniczący rady nadzorczej |
Roman Owczarek[1] |
| Udziałowcy |
osoby fizyczne - pracownicy Spółki (łącznie 100% udziałów)[1] |
| Numer rejestru |
0000177461 |
| Zatrudnienie |
163[1] |
| Dane finansowe (2019) | |
| Wynik operacyjny | |
| Kapitał zakładowy |
1 859 600 zł[1] |
Położenie na mapie Polski  | |
 51°37′51,3″N 15°07′52,8″E/51,630917 15,131333
| |
| Strona internetowa | |
Przedsiębiorstwo Komunikacji Samochodowej Spółka Akcyjna w Żarach (używany skrót: PKS S.A. Żary)[1] – spółka handlowa - przewoźnik drogowy założony 1 maja 1998 roku i funkcjonujący od 1 lutego 1999 r., utworzony poprzez prywatyzację dawnego oddziału Państwowej Komunikacji Samochodowej[1].
Przedsiębiorstwo należało do istotnych inwestorów branżowych, nabywających inne przedsiębiorstwa utworzone w 1990 r. w ramach podziału dawnej PKS[2].
Wg stanu na 31 grudnia 2019 roku, spółka pełniła rolę właścicielską dla odrębnych przedsiębiorstw - spółek zależnych, którym przekazano odpowiednio: przewóz osób (Feniks V sp. z o.o.) i spedycję (PKS Trans S.A.)[1].
Spółka zajmowała się również inną niż transport działalnością gospodarczą, m.in. wynajmem pojazdów, dworców autobusowych i innych lokali oraz budową mieszkań[1].
Rys historyczny
[edytuj | edytuj kod]Po 1945 roku Państwowa Komunikacja Samochodowa w Żarach funkcjonowała w ramach Ekspozytury Towarowo-Osobowej Państwowej Komunikacji Samochodowej z siedzibą w Poznaniu[3]. Według archiwaliów, z dniem 1 kwietnia 1953 r. utworzono placówkę terenową Oddziału I Państwowej Komunikacji Samochodowej w Zielonej Górze z siedzibą w Żarach[4]. Na skutek reorganizacji PKS, od 1 lipca 1962 roku oddział funkcjonował jako część Wojewódzkie Przedsiębiorstwo Państwowej Komunikacji Samochodowej w Zielonej Górze - Oddział V osobowo-towarowy z siedzibą w Żarach[4][3]. Po reformie administracyjnej PRL z 1975 r. oddział przyporządkowano pod 17. okręg komunikacyjny zarządzany przez Dyrekcję Okręgową PKS w Zielonej Górze, obejmującą oddziały PKS z utworzonych wówczas województw: zielonogórskiego i legnickiego[3].
Pod koniec lat 70. oddział PKS w Żarach posiadał 180 autobusów i 155 samochodów ciężarowych[3]. Przedsiębiorstwo posiadało placówki terenowe w Lubsku i Żaganiu[4].
28 lutego 1983 roku w związku z likwidacją Zjednoczenia PKS i powstaniem Krajowej Państwowej Komunikacji Samochodowej - oddział w Żarach przyjął nazwę Krajowa Państwowa Komunikacja Samochodowa w Zielonej Górze - Oddział w Żarach[4].
Na skutek transformacji systemowej w Polsce i likwidacji Krajowej Państwowej Komunikacji Samochodowej oddział został przekształcony w komercyjne przedsiębiorstwo państwowe pod nazwą Przedsiębiorstwo Państwowej Komunikacji Samochodowej w Żarach[4][3].
Z początkiem lutego 1999 r. PPKS w Żarach jako pierwszy ze 176 dawnych oddziałów PKS został sprywatyzowany w formie tzw. leasingu (oddania pracownikom do odpłatnego korzystania)[3][5][6]. Raty leasingowe za przejęte przedsiębiorstwo spłacono w ciągu roku[6].
Przedsiębiorstwo uczestniczyło w prywatyzacji podobnych firm:
- PKS Wejherowo: udziały w latach 2001-2003[3];
- PKS Gliwice: udziały od 2001 r. razem z Transhand Słubice; w grudniu 2003 r. zakup pakietu kontrolnego akcji (90% udziałów); następnie fuzja ze spółką Feniks V[3];
- PKS Iława: od 2004 r. do ok. 2015 r. pakiet kontrolny udziałów[5];
- PKS Nowa Sól: przejęcie w latach 2004 (część) i 2014 (całość) udziałów, razem z PKS Gorzów Wielkopolski, następnie w 2017 r. likwidacja przewozów i podział rynku między wspólników[7][8].
W latach 2001–2004 roku bez skutku rywalizowano z PKS Tour Jelenia Góra o przejęcie PPKS Legnica, posiadając w założonej w tym celu spółce z udziałem pracowników PKS Legnica 24,6% udziałów[3].
Od 1 maja 2003 roku przewoźnik przejął, w drodze wygranych przetargów, obsługę komunikacji miejskiej na rzecz gminy miejskiej Żary[6].
Od marca 2013 roku przewozami pasażerskimi zajmuje się wyodrębniona z PKS S.A. spółka zależna pn.Feniks V[9][1]. W 2015 roku spółka Feniks V złożyła władzom samorządowym Żagania ofertę przejęcia Miejskiego Zakładu Komunikacyjnego, która została odrzucona[10].
W latach 2019–2020 r. spedycję przekazano spółce zależnej PKS Trans[1].
Działalność
[edytuj | edytuj kod]PKS S.A. Żary pełni wobec spółek zależnych rolę właścicielską, świadczy im również najem środków transportu i nieruchomości[1].
Spółka świadczy na rynku usługi serwisowe dla transportu samochodowego oraz sprzedaż paliw[1].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q Sprawozdanie Zarządu... 2019 ↓.
- ↑ Zbigniew Taylor, Ariel Ciechański. Narodowi przewoźnicy drogowi w krajach Grupy Wyszehradzkiej – część II. „Przegląd Geograficzny”. 89 (2), s. 255-256, 2017. Warszawa: IGiPZ PAN. ISSN 0033-2143. [dostęp 2020-10-17].
- ↑ a b c d e f g h i PKS Żary S.A.: O nas. pkszary.pl, 2020. [dostęp 2020-10-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-01)]. (pol.).
- ↑ a b c d e Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych w Warszawie: Zespół: 89/1668/0 Przedsiębiorstwo Państwowej Komunikacji Samochodowej w Żarach. szukajwarchiwach.pl. [dostęp 2020-10-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-24)]. (pol.).
- ↑ a b Czy tym razem ktoś weźmie PKS Częstochowa? Miasto już nie jest zainteresowane [online], czestochowa.wyborcza.pl, 12 listopada 2012, Cytat: Natomiast w PKS Gliwice 90 proc. udziałów należy do PKS Żary. Ta dolnośląska spółka, zajmująca się zarówno transportem pasażerskim jak i towarowym, została sprywatyzowane jako pierwsza z kilkuset firm posługujących się skrótem PKS - akcje w 1999 r. przejęli pracownicy. PKS Żary kontroluje poza tym PKS Iława na północy Polski..
- ↑ a b c Przemysław Michalak: Dobre połączenia. PKS Żary w grupie kapitałowej. qualitymagazyn.pl, 2016-08-26. [dostęp 2020-10-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-17)].
- ↑ Czesław Wachnik: Akcje dla pracowników. gazetalubuska.pl, 2004-07-25. [dostęp 2020-10-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-17)]. (pol.).
- ↑ Artur Lawrenc: PKS ma trzech właścicieli. tygodnikkragpl.beep.pl, 2014-01-24. [dostęp 2020-10-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-17)]. (pol.).
- ↑ Janczo Todorow: Żary. PKS kupuje nowe autobusy. gazetalubuska.pl, 2014-02-01. [dostęp 2020-10-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-17)]. (pol.).
- ↑ Małgorzata Trzcionkowska: Nie sprzedamy naszego zakładu komunikacji!. gazetalubuska.pl, 2015-05-25. [dostęp 2020-10-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-17)]. (pol.).