Paprocany
| Dzielnica Tychów | |
 Hotel Piramida w Paprocanach | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miasto | |
| W granicach Tychów |
1951 |
| Tablice rejestracyjne |
ST |
Położenie na mapie Tychów  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
| 50°05′46,3200″N 18°59′38,4000″E/50,096200 18,994000 | |
Portal  Polska
| |
Paprocany (niem. Paprotzan[1]) – dzielnica Tychów położona w południowej części miasta.
Dzielnica graniczy ze Śródmieściem i z Cielmicami.
Paprocany znane są z Portu Pieśni Pracy (jednego z największych festiwali szantowych w południowej Polsce), festiwalu im. Ryśka Riedla (w latach 1999–2008), Jeziora Paprocańskiego oraz licznych gatunków flory i fauny.
Tuż przy południowo-zachodnim brzegu jeziora (już w granicach gminy Kobiór), znajduje się zabytkowy pałac myśliwski w Promnicach. Natomiast na północno-wschodnim brzegu jeziora znajduje się kompleks wypoczynkowy.
U zbiegu ulic Sikorskiego i Parkowej znajduje się obelisk upamiętniający urodzonego tu rzeźbiarza Augusta Kissa.
Nazwa[edytuj | edytuj kod]
Nazwa dzielnicy pochodzi od polskiej nazwy rośliny leśnej paproci (Polypodiopsida Cronquist)[1]. Nazwę tę jako źródłosłów miejscowości – „von paproć = Farrenkraut” podał niemiecki nauczyciel Heinrich Adamy. W swoim dziele o nazwach miejscowych na Śląsku wydanym w 1888 r. we Wrocławiu jako starszą od niemieckiej wymienia on nazwę w polskiej formie – „Paprociny”, podając jej znaczenie „Farrenkrautort”, czyli po polsku „Miejscowość paproci”[1]. Niemcy zgermanizowali nazwę na Paprotzan, w wyniku czego utraciła ona swoje pierwotne znaczenie.
W dokumencie sprzedaży dóbr pszczyńskich wystawionym przez Kazimierza II cieszyńskiego w języku czeskim we Frysztacie w dniu 21 lutego 1517 r. wieś została wymieniona jako Paproczany[2].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Zanim w wyniku procesów urbanizacyjnych Paprocany stały się częścią Tychów, były one osobną wsią. Pierwsza wzmianka o Paprocanach pojawia się w Liber beneficiorum Jana Długosza. Paprocany wymieniane są jako wieś należąca do parafii lędzińskiej (ok. 1450 r.)[3].
Miejsce walk powstańczych podczas I powstania śląskiego[4]. Do 1950 r. miejscowość była siedzibą gminy Paprocany.
Tranzyt[edytuj | edytuj kod]
Paprocany mają dobrze rozwiniętą infrastrukturę drogową – przez tę dzielnicę biegnie dwujezdniowa ul. Sikorskiego, łącząca południowe dzielnice Tychów z drogą krajową nr 1. Dodatkowo przez tę dzielnicę kursują trolejbusy i autobusy ZTM – w dzielnicy Paprocany znajduje się jedna z dwóch pętli trolejbusowych w mieście. Znajduje tam się również rondo im. Zesłańców Sybiru, koło którego stoi pomnik Zesłańców Sybiru (odsłonięty w kwietniu 2008 r.). Przez Paprocany przebiega również ul. Armii Krajowej – jedna z najbardziej ruchliwych ulic w Tychach.
Galeria[edytuj | edytuj kod]
Hotel Piramida
Statek – wodny plac zabaw, OW Paprocany
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Heinrich Adamy, Die schlesischen Ortsnamen, ihre Entstehung und Bedeutung. Ein Bild aus der Vorzeit, wyd. 2, Breslau: Verlag von Priebatsch’s Buchhandlung, 1888, s. 51, OCLC 456751858 (niem.).
- ↑ Ludwik Musioł. Dokument sprzedaży księstwa pszczyńskiego z dn. 21. lutego 1517 R.. „Roczniki Towarzystwa Przyjaciół Nauk na Śląsku”. R. 2, s. 235–237, 1930. Katowice: nakł. Towarzystwa ; Drukiem K. Miarki.
- ↑ Czesław Grot: Paprocany: (szkic monograficzny wioski górnośląskiej) przeszłość i teraźniejszość. Urząd Gminny w Paprocanach, 1938. (pol.).
- ↑ red. Franciszek Hawranek: Encyklopedia powstań śląskich. Opole: Instytut Śląski w Opolu, 1982, s. 372. (pol.).
