Parla

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Parla
ilustracja
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Hiszpania

Wspólnota autonomiczna

 Madryt

Prowincja

Madryt (wspólnota autonomiczna)

Gmina

Parla

Alkad

José María Fraile (PSOE)

Powierzchnia

24,43 km²

Wysokość

648,5 m n.p.m.

Populacja (2022)
• liczba ludności
• gęstość


130 577[1]
4.452,23 os./km²

Kod pocztowy

28980 – 28984

Tablice rejestracyjne

M

Położenie na mapie wspólnoty autonomicznej Madrytu
Mapa konturowa wspólnoty autonomicznej Madrytu, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Parla”
Położenie na mapie Hiszpanii
Mapa konturowa Hiszpanii, w centrum znajduje się punkt z opisem „Parla”
Ziemia40°14′N 3°46′W/40,233333 -3,766667
Strona internetowa

Parla – miasto i gmina, położona w południowej części regionu wspólnoty autonomicznej Madryt w Hiszpanii, leży ok. 20 km od stolicy Madrytu. Wchodzi w skład strefy metropolitalnej Madrytu.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Początki miasta sięgają epoki paleolitu, gdzie obecnie można znaleźć znaleziska archeologiczne oraz pozostałości krzemienne z tej epoki.

Około drugiego tysiąclecia p.n.e. rozpoczął się przyjazd różnych narodów z obszarów Morza Śródziemnego na Półwysep Iberyjski w regionie Madrytu. To sprawiło, że osiedlali się tu nowi osadnicy, których początkowym zajęciem było rolnictwo, tkactwo, chów zwierząt gospodarskich. Ci pierwsi przybysze byli założycielami osady, które zostały znalezione w mieście Parla, głównie w obszarze strumienia Humanejos.

Przez wieki V i VI p.n.e. przetoczyły się przez te tereny plemiona celtyckie przybyłe tu z Europy Środkowej.

W 711 roku rozpoczyna się okres ekspansji muzułmańskiej wzdłuż Półwyspu Iberyjskiego. W tym samym roku walczył w bitwie nad rzeką Guadalete, Don Rodrigo, którego to wojska zostały pokonane armię muzułmańsą, w tym samym czasie rozpoczął się podbój na Półwyspie Iberyjskim. Obszar, w którym jest utworzone zostało miasto Parla za muzułmańskich rządów w ramach Emiratów Kordowy, która z kolei została uwzględniona przez Umajjadzi ze stolicą w Damaszku.

Obecny obszar gminy, w średniowieczu był podzielony na dwa odrębne obszary: pierwszy z nich został w północnej części terytorium, na którym znajdowała się Parla a drugi na południu wzdłuż kanału Humanejos. Nadanie praw miejskich miało miejsce około 1255 r.

Festiwale i tradycje[edytuj | edytuj kod]

W mieście odbywają się następujące święta i tradycje:

  • Święto Matki Boskiej z Solitude (Fiesta de la Virgen de la Soledad) – organizowane w drugą niedzielę września, to najważniejsze święto w mieście
  • Święto św Antoniego (Fiesta de San Antón) – starożytny festiwal który był obchodzony w dniu 17 stycznia
  • Święto Quintos (Fiesta de los Quintos) – święto, które trwało aż do 1983 r., gdzie młodzież świętowała w listopadzie i w marcu w czasie służby wojskowej
  • Karnawał (Los Carnavales) – odbywa się w lutym każdego roku
  • Obchody wody (Fiestas del Agua) – święto począwszy od 1982 roku, odbywa się w czerwcu

Administracja[edytuj | edytuj kod]

Obecnie burmistrzem gminy jest Tomás Gomez Franco z Hiszpańskiej Socjalistycznej Partii Robotniczej, który pełni tę funkcję od 1999 roku. Pozostałymi partiami politycznymi na poziomie lokalnym są: PSOE, PP i Zjednoczona Lewica.

Demografia[edytuj | edytuj kod]

Na początku XX wieku, miasto liczyło 1237 mieszkańców. Ludność populacji w przeciągu całego wieku aż do ok. 110 000 obecnie. Demograficzna ekspansja nastąpiła pod koniec lat sześćdziesiątych przez ruchy migracyjnych, które miały miejsce w Hiszpanii. W latach 1960 – 1970, ludności wzrosła o 470% od 1.809 do 10317 mieszkańców. Parla ma obecnie duży przyrost liczby ludności w ciągu dekady z 70-demograficznej ekspansji w kraju, gdzie ludzie z obszarów wiejskich migrowali do dużych miast w poszukiwaniu pracy i dobrobytu. Od początku lat 80. było w sumie 50 tysiące mieszkańców, 26 razy więcej niż na początku 60. Od roku 1996 tendencja ta się nie zmienia i nadal mamy dodatni przyrost naturalny związany z napływem ludności wiejskiej i imigrantów z zagranicy głównie z Maroka, Algierii, Rumunii, Polski, Afryki sub-saharyjskiej, itp...

Zmiany liczy ludności w przeciągu XX wieku:

Rok 1900 1970 1975 1981 1986 1991 1996 2001 2004 2006 2008
Liczba mieszkańców 1 237 10 317 30 723 56 318 63 963 69 907 69 163 79 213 92 175 95 087 108 768

Podział administracyjny[edytuj | edytuj kod]

Park pomiędzy zabudowaniami miejskimi na osiedlu La Laguna

Okręgi[edytuj | edytuj kod]

Okręgi są organami administracyjnymi decentralizacji, która promuje uczestnictwo obywateli w sprawach codziennych a także w aktywnym życiu miasta.

Parla jest podzielona na cztery okręgi, które skupiają się na funkcjonowaniu administracji poszczególnych części miasta oraz sprawami lokalnymi, organizują spotkania z obywatelami, prowadzą konsultacje społeczne dotyczące spraw danych dzielnic w mieście.

Dystrykty i dzielnice[edytuj | edytuj kod]

Dzisiejsza Parla jest podzielona na 5 dystryktów i 16 osiedli:

  • Dystrykt północny wraz z osiedlami: Casco Viejo, La Fuente, La Granja, La Laguna (Laguna Park), El Nido, Villayuventus I.
  • Dystrykt północno-wschodni wraz z osiedlami: Barrio 2001, Centro (calle Pinto y alrededores Casa Cultura), San Ramón, Villayuventus II.
  • Dystrykt południowo-zachodni wraz z osiedlami: Fuentebella, La Ermita, Leguario Norte, Leguario Sur, Parque Inlasa.
  • Dystrykt południowo-wschodni wraz z osiedlami: Las Américas, Pryconsa (Zona Reyes y barrio de la Libertad).
  • Dystrykt wschodni z osiedlem Parla Este.

Sytuacja społeczno-gospodarcza[edytuj | edytuj kod]

Niegdyś podstawowym sektorem gospodarczym było rolnictwo, lecz sytuacja wraz z czasem zmieniła się i obecnie duża część terenów rolnych została przeznaczona na zagospodarowanie, poprzez znaczą industrializację. Spośród populacji osób pracujących w sektorze wtórnym lub przemyśle stanowi ona 27,5% całkowitej ludności pracującej, skoncentrowana jest głównie w maszynach przemysłowych, żywności i innych gałęziach przemysłu wytwórczego.

Uruchomienie Parku Przemysłowego było impulsem znacznego rozwoju gospodarczego, lecz kosztem zniszczenia ważnego obszaru środowiska naturalnego, w którym skupione były liczne stawy, strumienie, gaje oliwne, różnorodne gatunki roślin, stepy zbóż itp...

W sektorze usług najbardziej rozwinięta jest branża hotelarska, restauracyjna oraz handel.

Dochód miasta per capita wynosi 11 000 €.

Ochrona zdrowia[edytuj | edytuj kod]

Miasto jest położone na obszarze 10 z Kartą Zdrowia regionu Madryt. W mieście znajduje się szpital Infanta Cristina położony w południowej części miasta, jest on zarazem placówką pełniącą funkcje centrum medycznego całej gminy. Ponadto działają tu także 4 placówki podstawowej opieki zdrowotnej: Isabel II, San Blas, Pintores, Las Américas.

Edukacja[edytuj | edytuj kod]

W mieście istnieją 22 szkółki, w tym 9 publicznych i 13 prywatnych. 20 szkół z przedszkolami, szkołami podstawowymi. Działa tu 7 instytutów szkolnictwa średniego wraz z 1 placówką prywatną szkolnictwa tego typu.

Komunikacja[edytuj | edytuj kod]

Mapa komunikacyjna w mieście

Przez miasto przechodzą dwie główne drogi, znajduje się tu także stacja kolejowa. Miasto leży w strefie B2 Konsorcjum Regionalnego Transportu Madryt.

Drogi[edytuj | edytuj kod]

  • Autostrada A-42 (Autovía de Toledo, A-42) łącząca Madryt z Toledo.
  • Autostrada R-4
  • M-408 Droga łącząca miasta Parla i Pinto
  • M-410

Transport kolejowy[edytuj | edytuj kod]

Tramwaje[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: Tramwaje w Parli.
Tramwaj na linii 1 w mieście Parla

W mieście istnieje nowo wybudowana, oddana do użytku w 2007 r. okrężna linia tramwajowa.

Autobusy[edytuj | edytuj kod]

  • Linie miejskie (Líneas urbanas)
1 Circular
2 Circular
3 Avda.de America-Laguna Park
S.E. FF.CC. Parla – Parla Este
  • Linie międzymiastowe (Líneas interurbanas)
402 Madrid(Est. Sur) – T.Calzada-Toledo
418 Madrid(Est. Sur) – T.Calzada-Añover/Mora
460 Madrid(Plaza Elíptica) – Parla – Batres
461 Madrid(Plaza Elíptica) – Parla
462 Getafe-Parla
463 Madrid(Plaza Elíptica) – Parla – Torrejon de Velasco
464 Madrid(Plaza Elíptica) – Parla – Yunclillos
465 Parla (Ffcc) – Illescas
466 Parla – Valdemoro
469 Madrid (Plaza Elíptica)-Parla (Por Parla Este)
471 Humanes-Fuenlabrada-Parla-Pinto
N806 Madrid(Atocha)-Parla

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Instituto Nacional de Estadística. (Spanish Statistical Institute) [online], www.ine.es [dostęp 2023-08-11].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]