Przejdź do zawartości

Phelsuma

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Phelsuma
Gray, 1825[1]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – dniówka madagaskarska (Ph. madagascarensis)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

zauropsydy

Rząd

łuskonośne

Infrarząd

Gekkota

Rodzina

gekonowate

Rodzaj

Phelsuma

Typ nomenklatoryczny

Gecko cepedianus Milbert, 1812

Synonimy
Gatunki

53 gatunki (w tym 1 wymarły) – zobacz opis w tekście

Phelsumarodzaj jaszczurek z rodziny gekonowatych (Gekkonidae).

Zasięg występowania

[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj obejmuje gatunki występujące we wschodniej Afryce (Kenia, Tanzania i Mozambik), południowej Azji (Indie) i na wyspach Oceanu Indyjskiego (Komory, Madagaskar, Mauritius, Majotta, Reunion i Seszele)[5][6].

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj zdefiniował w 1825 roku angielski zoolog John Edward Gray w artykule poświęconym rodzajom płazów i gadów wraz z opisem nowych gatunków opublikowanym na łamach Annals of Philosophy[1]. Gatunkiem typowym jest (późniejsze oznaczenie) felsuma niebieskoogonowa (P. cepediana)[7].

Etymologia

[edytuj | edytuj kod]
  • Phelsuma: Murk van Phelsum (1732–1779), holenderski lekarz[8].
  • Anoplopus: gr. ανοπλος anoplos ‘bez tarczy, nieuzbrojony’, od negatywnego przedrostka αν- an-; ὁπλον hoplon ‘duża tarcza greckiej ciężkiej piechoty lub hoplitów’; πους pous, ποδος podos ‘stopa’[2]. Gatunek typowy: Gekko cepedianus: Merrem, 1820 (= Gecko cepedianus Milbert, 1812).
  • Macrophelsuma: gr. μακρος makros ‘długi’[9]; rodzaj Phelsuma Gray, 1825. Gatunek typowy: Phelsuma newtoni Boulenger, 1884 (= Phelsuma edwardnewtoni Vinson & Vinson, 1969).
  • Archaeophelsuma: gr. αρχαιος arkhaios ‘antyczny’[10]; rodzaj Phelsuma Gray, 1825. Gatunek typowy: Phelsuma newtoni Boulenger, 1884 (= Phelsuma edwardnewtoni Vinson & Vinson, 1969).
  • Neophelsuma: gr. νεος neos ‘nowy’[11]; rodzaj Phelsuma Gray, 1825. Gatunek typowy: Gekko madagascariensis Gray, 1831.

Podział systematyczny

[edytuj | edytuj kod]

Do rodzaju należą następujące gatunki[5]:

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b J.E. Gray. A synopsis of the genera of reptiles and Amphibia, with a description of some new species. „Annals of Philosophy”. New Series. 10, s. 199, 1825. (ang.). 
  2. a b J.G. Wagler: Natürliches System der Amphibien, mit vorangehender Classification der Säugethiere und Vögel. Ein Beitrag zur vergleichenden Zoologie. München, Stuttgart und Tübingen: In der J.G. Cotta’scchen Buchhandlung, 1830, s. 142. (niem.).
  3. R. Hoffstetter. Sur les Gekkonidae fossiles. „Bulletin du Muséum national d’histoire naturelle”. 2e série. 18 (2), s. 199, 1946. (fr.). 
  4. a b A.-R. Börner. Revision der Gekkonidengattung Phelsuma Gray 1825. „Saurologica”. 1, s. 1–145, 1972. (niem.). 
  5. a b P. Uetz & J. Hallermann: Genus: Phelsuma. The Reptile Database. [dostęp 2024-01-03]. (ang.).
  6. R. Midtgaard: Phelsuma. RepFocus. [dostęp 2024-01-03]. (ang.).
  7. M.A. Smith: The Fauna of British India, including Ceylon and Burma. Reptilia and Amphibia. Cz. 2: Sauria. London: Taylor and Francis, 1935, s. 120. (ang.).
  8. Reptilia. W: L. Agassiz: Nomenclator zoologicus, continens nomina systematica generum animalium tam viventium quam fossilium, secundum ordinem alphabeticum disposita, adjectis auctoribus, libris, in quibus reperiuntur, anno editionis, etymologia et familiis, ad quas pertinent, in singulis classibus. Soloduri: Jent et Gassmann, 1842–1846, s. 33. (łac.).
  9. Jaeger 1959 ↓, s. 147.
  10. Jaeger 1959 ↓, s. 24.
  11. Jaeger 1959 ↓, s. 165.
  12. a b Praca zbiorowa: Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 382. ISBN 83-01-14344-4.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]