Przejdź do zawartości

Phạm Tuân

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Phạm Tuân
Ilustracja
Phạm Tuân (2012)
Data i miejsce urodzenia

14 lutego 1947
Thái Bình

Narodowość

wietnamska

Funkcja

kosmonauta

Łączny czas misji kosmicznych

7 dni, 20 godzin, 41 minut, 59 sekund

Misje

Salut 6 EP-7 (Sojuz 37)

Stopień wojskowy

generał porucznik sił powietrznych

Wyuczony zawód

pilot wojskowy

Odznaczenia
Order Hồ Chí Minha (do 2014)
Złota Gwiazda Bohatera Związku Radzieckiego
Order Lenina Medal „Za zasługi w podboju kosmosu”
Kosmonauci Phạm Tuân i Wiktor Gorbatko w 1981

Phạm Tuân (ur. 14 lutego 1947 w Thái Bình) – wietnamski lotnik wojskowy i kosmonauta. Uczestnik międzynarodowego programu Interkosmos i pierwszy Azjata w przestrzeni kosmicznej. Generał porucznik wietnamskich sił powietrznych. Bohater Pracy Socjalistycznej Republiki Wietnamu oraz Bohater Związku Radzieckiego.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Wykształcenie i służba wojskowa

[edytuj | edytuj kod]

W 1964 ukończył szkołę średnią. Rok później rozpoczął służbę wojskową[1] i został skierowany do ZSRR w celu odbycia przeszkolenia w charakterze technika lotniczego. Następnie skierowano go do jednej z radzieckich uczelni szkolących pilotów wojskowych.

Od 1968 był członkiem Komunistycznej Partii Wietnamu.

W 1968 po powrocie do Wietnamu latał na samolotach MiG-17 i MiG-21 m.in. w pułku lotnictwa myśliwskiego „Sao Đỏ” oraz eskadrze nocnych myśliwców. 27 grudnia 1972 zestrzelił amerykański bombowiec B-52. Był to pierwszy samolot tego typu jaki stracili Amerykanie podczas wojny w Wietnamie. W latach 1973–1976 awansował od stanowiska dowódcy eskadry do zastępcy dowódcy pułku. Od 1977 do 1982, z przerwą na przygotowanie do lotu w kosmos, był słuchaczem Akademię Sił Powietrznych im. Gagarina[1].

Udział w programie Interkosmos

[edytuj | edytuj kod]

W kwietniu 1979 do lotu w kosmos w ramach programu Interkosmos zakwalifikowano dwóch wietnamskich kandydatów. Byli to: Phạm Tuân oraz Bùi Thanh Liêm. Obaj wkrótce też rozpoczęli szkolenie w Centrum Wyszkolenia Kosmonautów im. J. Gagarina w Gwiezdnym Miasteczku pod Moskwą. Dowódcą pierwszej załogi, w której znalazł się Phạm Tuân, został Wiktor Gorbatko. Drugą załogą dowodził natomiast Walerij Bykowski. 23 lipca 1980 Wiktor Gorbatko oraz Phạm Tuân na pokładzie statku kosmicznego Sojuz 37 wyruszyli z kosmodromu Bajkonur w kierunku stacji orbitalnej Salut 6. Dzień później kosmonauci przeszli na pokład stacji Salut. Do 31 lipca 1980 razem z Leonidem Popowem i Walerijem Riuminem przeprowadzili szereg eksperymentów medyczno-biologicznych oraz technologicznych. Wietnamski kosmonauta fotografował również z orbity terytorium swojego kraju. Jego zdjęcia posłużyły do sporządzenia szczegółowej mapy Wietnamu. Kosmonauci powrócili na statku Sojuz 36, lądując 180 km od Dżezkazganu[1].

Po zakończeniu kariery kosmonauty

[edytuj | edytuj kod]

Po powrocie do Wietnamu w 1982 kontynuował służbę w siłach powietrznych armii wietnamskiej. W 2000 stanął na czele Dyrekcji Generalnej Przemysłu Obronnego Ministerstwa Obrony Wietnamu, dwa lata później został prezesem Wojskowego Banku Akcyjnego. Od stycznia 2008 jest na emeryturze i obecnie mieszka w Hanoi.

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Wykaz lotów

[edytuj | edytuj kod]
Loty kosmiczne, w których uczestniczył Phạm Tuân.
Lp. Data startu Statek kosmiczny Data lądowania Statek kosmiczny Funkcja Czas trwania
1 23 lipca 1980 Sojuz 37 31 lipca 1980 Sojuz 36 Kosmonauta-badacz 7 dni 20 godziny 41 minut i 59 sekund.
Łączny czas spędzony w kosmosie — 7 dni 20 godziny 41 minut i 59 sekund.

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]