Plac św. Herberta w Katowicach

plac św. Herberta

Osiedle Witosa
Fragment placu od strony północnej (2024)
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Miejscowość	Katowice
Położenie na mapie Katowic plac św. Herberta
Położenie na mapie Polski plac św. Herberta
Położenie na mapie województwa śląskiego plac św. Herberta
50°15′34,5″N 18°58′07,5″E

Plac św. Herberta w Katowicach – plac w Katowicach, położony na terenie dzielnicy Osiedle Witosa, stanowiący centralny punkt osiedla.

Został ustanowiony w 1997 roku, wyposażony jest m.in. w fontannę, plac zabaw, a przy nim znajduje się m.in. kościół Podwyższenia Krzyża Świętego i św. Herberta. Jest także jednym z obszarów zieleni urządzonej, na którym organizowane są różnego typu wydarzenia.

Charakterystyka

Fontanna w centralnej części placu św. Herberta (2024)

Plac św. Herberta położony jest w północno-zachodniej części Katowic, na terenie dzielnicy Osiedle Witosa i stanowi centralny punkt osiedla mieszkaniowego o tej samej nazwie. Na kształt zbliżony do prostokąta. Od strony północnej zamyka go ulica E. Kwiatkowskiego, od wschodu ulica W. Witosa, natomiast od południa i zachodu ulica N. Barlickiego.

Jest obszarem zieleni urządzonej, pełniącym funkcje integrujące założenie urbanistyczne osiedla. Centralnym punktem placu jest fontanna, a obok niej położony jest duży głaz pochodzący ze Strzegomia, a przy nim raz bebok Witosiak. Plac w północnej części przecina droga dla rowerów o nawierzchni bitumicznej, biegnąca pomiędzy kościołem Podwyższenia Krzyża Świętego i św. Herberta a rondem J. Olejniczaka. Zachodni fragment placu jest częściowo zadrzewiony, a w południowej jego części znajduje się plac zabaw oraz siłownia zewnętrzna.

W rejonie placu św. Herberta kursują pojazdy miejskiego transportu zbiorowego na zlecenie Zarządu Transportu Metropolitalnego. Na wschodnim jego skraju, przy ulicy W. Witosa znajduje się przystanek Osiedle Witosa Plac Św. Herberta, na którym na początku stycznia 2024 roku zatrzymywały się autobusy 8 linii (w tym 1 nocna). Funkcjonuje na placu także stacja Metroroweru nr 27395.Plac św. Herberta jest miejscem organizacji osiedlowych festynów, koncertów czy imprez różnego typu, a patronem placu jest Herybert z Kolonii. W systemie TERYT plac widnieje pod numerem 50459

Historia

Plac św. Herberta w 2009 roku

Plac św. Herbarta powstał jako centralne miejsce osiedla im. Wincentego Witosa, na terenie Załęskiej Hałdy. Plan budowy osiedla projektu zespołu Zakładu Studiów, Projektowania i Realizacji „Inwestprojekt” CZSBM w Katowicach został zatwierdzony w lipcu 1975 roku, a rok później rozpoczęto wyburzanie kolonii domów fińskich i stawianie nowego osiedla mieszkaniowego. W 1981 roku oddano do użytku sąsiadujący z placem od północy budynek administracyjny osiedla – siedzibę późniejszej Spółdzielni Mieszkaniowej „Załęska Hałda” w Katowicach, natomiast w 1986 roku budynki mieszkalne po południowej stronie placu – przy ulicy N. Barlickiego 7-7c i 9-9a.

W 1981 roku uzyskano wstępną zgodę na budowę kościoła w rejonie późniejszej ulicy E. Kwiatkowskiego. Pierwszą mszę św. przy nowym ołtarzu odprawił 27 września 1981 toku proboszcz załęskiej parafii św. Józefa ks. Jerzy Nyga. 8 grudnia tego samego roku ukończono budowę kaplicy, która została wzniesiona na obszarze późniejszego placu św. Herberta. 14 września 1982 roku erygowano parafię Podwyższenia Krzyża Świętego i św. Herberta, natomiast 16 maja 1993 roku arcybiskup katowicki Damian Zimoń poświęcił kościół parafialny, który stanął po zachodniej stronie placu.

W 1986 roku oddano do użytku położony na południowy-wschód od późniejszego placu św. Huberta budynek Szkoły Podstawowej nr 33 im. Stanisława Ligonia w Katowicach przy ulicy W. Witosa 23, a w styczniu 1994 roku katowiccy radni gmach ten przekazali Prywatnej Szkole Podstawowej „Szkoła jak Dom”.

Nazwa Plac św. Herberta została ustanowiona na mocy uchwały Rady Miejskiej Katowic z 27 stycznia 1997 roku, a został zagospodarowany w latach 1997–1999. Na placu w ramach katowickiego budżetu obywatelskiego w 2015 roku powstała fontanna, która w 2019 i 222 roku uległa uszkodzeniu. W ramach odbywającego się na placu św. Herberta 7 i 8 czerwca 2024 roku Dni Osiedla Witosa osłonięto ustawioną na nim figurkę beboka o imieniu Witosiak.

Gospodarka i instytucje

Według stanu z końca września 2024 roku, na placu św. Herberta w systemie REGON był zarejestrowany tylko jeden podmiot gospodarczy, natomiast na przyległych ulicach dział szereg placówek i instytucji, w tym m.in. parafia Podwyższenia Krzyża Świętego i św. Herberta (ul. N. Barlickiego 2), Spółdzielnia Mieszkaniowa „Załęska Hałda” w Katowicach (ul. E. Kwiatkowskiego 8) czy Zespół Szkół Prywatnych w Katowicach (ul. W. Witosa 18 i 23), a także różnych branż placówki i obiekty handlowo-usługowe.

Galeria

• 
  Tablica katowickiego System Informacji Miejskiej z nazwą placu św. Huberta (2024)
• 
  Północno-zachodni fragment placu (2024)
• 
  Fragment placu św. Huberta (2024)
• 
  Głaz na południe od fontanny (2024)
• 
  Bebok Witosiak w centralnej części placu (2024)
• 
  Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego i św. Herberta wieńczący plac od zachodu (2024)

Bibliografia

• JoannaJ. Kałuska JoannaJ., Załęska Hałda i Osiedle Witosa w Katowicach. Zarys dziejów, wyd. pierwsze, Katowice: Muzeum Historii Katowic, 2022, ISBN 978-83-64356-53-7  (pol.).
• MariaM. Kasprzyk MariaM., Studium historyczno-urbanistyczne Katowic w granicach administracyjnych. Załęże. Tom I Tekst, Opublikowano w: Miejski System Zarządzania – Katowicka Infrastruktura Informacji Przestrzennej. Zabytki, Kraków: Pracownie Konserwacji Zabytków „ARKONA” Sp. z o.o. Pracownia Dokumentacji Naukowo-Historycznej, 1994  (pol.).
• UrszulaU. Rzewiczok UrszulaU. (red.), Patronowie katowickich ulic i placów, wyd. drugie, Katowice: Muzeum Historii Katowic, 2013, ISBN 978-83-87727-38-3  (pol.).
• AntoniA. Steuer AntoniA., Leksykon załęski, Muzeum Historii Katowic, 2024 [dostęp 2024-09-29]  (pol.).
• Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Katowice – II edycja. Część 1. Uwarunkowania zagospodarowania przestrzennego, Załącznik nr 1 do uchwały nr XXI/483/12 Rady Miasta Katowice z dnia 25 kwietnia 2012 r. w sprawie uchwalenia „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Katowice” – II edycja, Miasto Katowice, 2012  (pol.).