Poeci wyklęci
 |
Ten artykuł od 2011-02 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
Poeci przeklęci[1] (fr. poètes maudits) – grupa poetów, którzy byli negatywnymi bohaterami licznych skandali obyczajowych. Ich twórczość była często nieakceptowana za ich życia, natomiast po śmierci stawała się przedmiotem kultu[potrzebny przypis].
Poeta przeklęty, to poeta zbuntowany przeciw społeczeństwu, outsider przekraczający normy obyczajowe. Typowe elementy biografii poety przeklętego to nadużywanie bądź uzależnienie od alkoholu lub narkotyków, obłęd, popadanie w konflikty z prawem, wczesna, często samobójcza śmierć. Za pierwowzór poety przeklętego uznaje[kto?] się francuskiego średniowiecznego poetę François Villona, który prowadził awanturniczy tryb życia. Chociaż Villon uzyskał wykształcenie na Sorbonie, wybrał życie przestępcy[potrzebny przypis].
W literaturze po raz pierwszy termin ten pojawił się w sztuce Alfreda de Vigny’ego Stello (1832). Rozpowszechniony został przez Paula Verlaine’a, który użył go w swoim zbiorze esejów Les Poètes maudits (1884, 1888) do określenia sześciu współczesnych mu poetów (w tym siebie). Poètes maudits według Verlaine’a to: Tristan Corbière, Arthur Rimbaud, Stéphane Mallarmé, Marceline Desbordes-Valmore, Villiers de l’Isle-Adam i Pauvre Lelian (anagram imienia i nazwiska Paula Verlaine’a).
We Francji do poetów przeklętych zalicza się tradycyjnie: Charles’a Baudelaire’a, Arthura Rimbauda, Paula Verlaine’a, czasem również Stéphane’a Mallarmégo, Comte de Lautréamonta i Maxa Jacoba. W literaturze amerykańskiej są to: Edgar Allan Poe i Jim Morrison[a]; w literaturze angielskiej – William Blake i John Keats; w literaturze rosyjskiej – Aleksandr Błok, a w literaturze polskiej: Andrzej Bursa, Edward Stachura, Ludwik Stanisław Liciński, Kazimierz Ratoń, Jan Rybowicz, Christian Belwit, Ireneusz Iredyński, Ryszard Milczewski-Bruno, Walek Dzedzej, Stanisław Grochowiak, Rafał Wojaczek, Stanisław Czycz, Marian Ośniałowski, Włodzimierz Szymanowicz, Józef Gielo i Andrzej Babiński. Do tego grona zalicza się również Olę Hanssona, szwedzkiego pisarza i eseistę[2].
Życie poety wyklętego prowadził również amerykański pisarz i poeta Charles Bukowski[potrzebny przypis].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Zaliczenie Jima Morrisona do grona sugeruje Włodzimierz Szturc w książce O obrotach sfer romantycznych, Kraków 1997, str. 193, autor antologii poezji Poeci wyklęci. Od Villona do Morrisona, oraz Jerzy Koperski, a także - członkowie The Doors oraz większość badaczy literatury amerykańskiej
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Władysław Kopaliński: Słownik mitów i tradycji kultury. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1985, s. 896. ISBN 83-06-00861-8.
- ↑ J. Tomkowski, Młoda Polska, Warszawa 2001, str. 10
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Poeta przeklęty. poewiki.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-08-01)].
- Stanisław Błaszczyna, Poeci przeklęci
- „Mogiła wyklętego poety” – tekst wiersza Charles’a Baudelaire’a ze zbioru Kwiaty zła