Referendum niepodległościowe w Kurdystanie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Demonstracja poparcia dla niepodległości Kurdystanu. Bruksela, październik 2017

Referendum niepodległościowe w Kurdystanie – referendum niepodległościowe, które zgodnie z zapowiedzią prezydenta autonomicznego rządu kurdyjskiego Masuda Barzaniego odbyło się 25 września 2017 roku[1][2] na terenie irackiego regionu autonomicznego Kurdystanu. Rząd Iraku sprzeciwił się organizacji referendum[3]. 92,7 proc. uczestników referendum zagłosowało za niepodległością Kurdystanu.

Sondaż[edytuj | edytuj kod]

Jedyne badanie dotyczące kwestii niepodległości Kurdystanu zostało przeprowadzone w dniach 25–27 sierpnia 2017. Sondaż swoim zasięgiem objął prowincje Irbil, As-Sulajmanijja, Dahuk, Halabdża i Kirkuk, a także miasta Chanagin, Jalawla i Mandali w Diyala. Wynik badania wykazał, że zamiar głosowania na „Tak” deklarowało 52,9% wobec 25,6% na „Nie”. 3,6% ankietowanych stwierdziło, że nie weźmie udziału, a pozostałe 17,9% było niezdecydowanych[4].

Głosowanie[edytuj | edytuj kod]

Głosowanie zostało przeprowadzone w języku kurdyjskim, arabskim, tureckim i asyryjskim. Uczestnicy referendum odpowiadali na pytanie: „Czy chcesz, aby region Kurdystanu i obszar Kurdystanu poza administracją regionu stał się niezależnym państwem?”[5].

Stanowisko partii politycznych[edytuj | edytuj kod]

Partie polityczne reprezentowane w parlamencie Kurdystanu
Wybór Partia Mandaty w parlamencie Lider Pozycja na scenie politycznej Przypis
Tak KDP Demokratyczna Partia Kurdystanu 38 Masud Barzani Koalicja [6]
PUK Patriotyczna Unia Kurdystanu 18 Dżalal Talabani Centrolewica [7]
KIU Islamska Unia Kurdystanu 10 Salaheddine Bahaaeddin Prawica [8]
KSDP Socjaldemokratyczna Partia Kurdystanu 1 Mohammed Haji Mahmoud Centrolewica [9]
KCP Komunistyczna Partia Kurdystanu 1 Kamal Shakir Skrajna lewica [10]
KTP Robotnicza Partia Kurdystanu 1 Balen Mahmoud Lewica [11]
KIM Islamski Ruch Kurdystanu 1 Erfan Ali Abdulaziz Prawica
TDL Rozwojowa Lista Turkmenów 2 Mohammad Sadaddin Mniejszość narodowa [12]
CSAPC Chaldejsko-Syryjsko-Asyryjska Rada Ludowo-Demokratyczna 2 Sarkis Aghajan Mamendo Mniejszość narodowa [13]
ETL Lista Turkmenów w Ibrilu 1 Mniejszość narodowa
KIG Islamska Grupa Kurdystanu 6 Ali Bapir Koalicja [14]
Nie Gorran Ruch Gorran 24 Omar Said Ali Centrolewica [15]
ITF Iracki Front Turkmenów 1 Erşad Salihi Mniejszość narodowa [16]
ADM Asyryjski Ruch Demokratyczny 2 Yonadam Kanna Mniejszość narodowa [17]

Wynik[edytuj | edytuj kod]

Odpowiedź Głosów Źródło
Liczba Procent
Tak 2.861.471 92,73% [18]
Nie 224.464 7,20%
Głosy ważne 3 085 935 92,51%
Głosy nieważne 249.990 7,49%
Razem 100%
Frekwencja 72%

Reakcje[edytuj | edytuj kod]

  •  Belgia: W rozmowie z NRT News po spotkaniu z wicepremierem Kurdystanu Qubad Talabanim, wicepremier Belgii Jan Jambon oświadczył, że wszystkie narody mają prawo do samostanowienia[19]. Ambasador Belgii w Iraku Hendrik Van de Velde stwierdził, że Belgia nie zajęła oficjalnego stanowiska w kwestii kurdyjskiego referendum[20].
  •  Polska: Minister spraw zagranicznych Witold Waszczykowski stwierdził, że „doskonale rozumie ambicje Kurdów”, ale wezwał kurdyjskich urzędników do współpracy z innymi[21].
  •  Irak: Premier Iraku uznał referendum za niekonstytucyjne i nielegalne. Zażądał przekazania w ciągu 72 godzin kontroli rządowi Iraku nad lądowymi i powietrznymi przejściami granicznymi oraz zażądał przejęcia dochodów ze sprzedaży ropy w Regionie Kurdystanu przez rząd federalny Iraku[22]. Centralny rząd iracki dał bojownikom kurdyjskim ultimatum na opuszczenie miasta[23]. Następnie 16 października wojska irackie oraz Siły Mobilizacji Ludowej[24], po krótkotrwałych starciach na przedpolu miasta, wkroczyły i praktycznie bez walki przejęły kontrolę nad Kirkukiem[25].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Asif Shahid: Iraqi Kurds set date for independence referendum. 2017-06-08. [dostęp 2017-08-05]. (ang.).
  2. ↑ Iraqi Kurds to hold independence referendum in September. BBC, 2017-06-07. [dostęp 2017-08-05].
  3. ↑ The looming question of Kurdish independence in Iraq. 2017-06-21. [dostęp 2017-08-05].
  4. ↑ POLLING SURVEY ON THE UPCOMING REFERENDUM ON THE INDEPENDENCE OF KURDISTAN. 2017-08. [dostęp 2017-08-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-09-22)]. (ang.).
  5. ↑ Wzór karty referendalnej. 2017-08. [dostęp 2017-08-31]. (ang.).
  6. ↑ President Barzani to discuss independence referendum with Kurdistan parties. rudaw.net, 6 czerwca 2017. [dostęp 2017-06-06]. (ang.).
  7. ↑ PUK: referendum should be held for independence. pukpb.org, 21 czerwca 2017. [dostęp 2017-06-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-08-06)]. (ang.).
  8. ↑ Kurdish Islamic body calls referendum ‘national and religious’ right. rudaw.net, 13 lipca 2017. [dostęp 2017-07-13]. (ang.).
  9. ↑ No party owns project of independence referendum: Kurdish Official. iraqinews.com, 6 kwietnia 2017. [dostęp 2017-04-06]. (ang.).
  10. ↑ Kirkuk working to form committee on independence referendum. rudaw.net, 19 lipca 2017. [dostęp 2017-07-19]. (ang.).
  11. ↑ Iraq's Kurds question motives behind independence vote. al-monitor.com, 27 czerwca 2017. [dostęp 2017-06-27]. (ang.).
  12. ↑ Turkmens Prefer Kurds to Shi'ite-Dominated Baghdad Govt : Leader. basnews.com, 24 lipca 2017. [dostęp 2017-07-24]. (ang.).
  13. ↑ Interview with Loay Mikhael, the Representative of the Christian Chaldean Syriac Assyrian Popular Council to Washington. dckurd.org, 25 lipca 2017. [dostęp 2017-07-25]. (ang.).
  14. ↑ FLAŞ – Komela Îslamî piştgirî da referandumê. rudaw.net, 2017. [dostęp 2017-09-24]. (kurd.).
  15. ↑ Referendum illegitimate without parliamentary act, says speaker. rudaw.net, 24 sierpnia 2017. [dostęp 2017-08-24]. (ang.).
  16. ↑ Vote on Kurdish independence ‘risky’: Turkmen leader. aa.com.tr, 9 czerwca 2017. [dostęp 2017-06-09]. (ang.).
  17. ↑ Holding of Kurdish referendum in Nineveh Plain is 'unacceptable'. zowaa.org, 1 września 2017. [dostęp 2017-09-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-09-05)]. (arab.).
  18. ↑ 92.73% ‘yes’ for independence: preliminary official results. 2017-09-27. [dostęp 2017-09-28]. (ang.).
  19. ↑ BELGIAN DEPUTY PM SAYS ALL NATIONS HAVE RIGHT TO SELF-DETERMINATION. nrttv.com, 14 czerwca 2017. [dostęp 2017-06-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-09-24)]. (ang.).
  20. ↑ Belgian Diplomats Visit MERI to Discuss Current Challenges in Iraq. meri-k.org, 15 czerwca 2017. [dostęp 2017-06-15]. (ang.).
  21. ↑ Polish FM: Kurds supposed to have more autonomy inside Iraq. kurdistan24.net, 22 września 2017. [dostęp 2017-09-22]. (ang.).
  22. ↑ Bagdad daje Kurdom ultimatum. 72 godziny na spełnienie żądań. tvn24.pl, 26 września 2017. [dostęp 2017-09-26].
  23. ↑ Peshmerga Kirkuk 'deadline' passes, „BBC News”, 15 października 2017 [dostęp 2017-10-16] (ang.).
  24. ↑ Fazel Hawramy, How Iran helped Baghdad seize back Kirkuk, „Al-Monitor”.
  25. ↑ Iraqi forces move into centre of Kirkuk, „BBC News”, 16 października 2017 [dostęp 2017-10-16] (ang.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Referendum_niepodległościowe_w_Kurdystanie&oldid=70422017”