Remigiusz Kranc
Data i miejsce urodzenia |
1 listopada 1910 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
5 stycznia 1977 |
Miejsce pochówku | |
Minister (prowincjał) prowincji krakowskiej kapucynów | |
Okres sprawowania |
1950-1956 |
Wyznanie | |
Kościół | |
Inkardynacja | |
Śluby zakonne |
1931 |
Prezbiterat |
1933 |
Odznaczenia | |
Remigiusz Kranc, właściwie Bolesław Kranc (ur. 1 listopada 1910 w Krośnie - zm. 5 stycznia 1977 w Krakowie) – polski ksiądz rzymskokatolicki, kapucyn, organizator i dowódca polskiej samoobrony w Ostrogu na Wołyniu, więzień sowieckich łagrów, przełożony prowincji krakowskiej kapucynów.
Syn Jana i Anieli z d. Przybyła. W 1926 r. wstąpił do klasztoru kapucynów w Sędziszowie Małopolskim. Po ukończeniu studiów teologicznych w Krakowie przyjął 29 czerwca 1933 r. święcenie kapłańskie. W latach 1933–1934 uczył w seminarium kapucynów w Rozwadowie, w latach 1934-1936 prowadził budowę kościoła i klasztoru w Drohobyczu. Następnie pracował w parafii Lwów-Zamarstynów. W 1939 r. został skierowany do odzyskanego przez kapucynów klasztoru w Ostrogu nad Horyniem, skasowanego przez władze rosyjskie po Powstaniu Listopadowym. Tutaj został kapelanem stacjonujących w Ostrogu oddziałów Wojska Polskiego - 19 Pułku Ułanów Wołyńskich i batalionu Korpusu Ochrony Pogranicza[1].
W czasie II wojny światowej współpracował z Armią Krajową. Udzielał pomocy Polakom z okolicznych wsi, którzy chronili się w Ostrogu przed atakami nacjonalistów ukraińskich z OUN-UPA Na początku 1944 r. wobec braku oddziałów AK (odeszły one z tego terenu do tworzącej się 27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK) stanął na czele polskiej samoobrony miasta. Zorganizował dwa punkty obrony. Jednym, w którym schroniło się ok. 6000 Polaków, był kościół i klasztor kapucyński, drugim, z 1100 osobami, więzienie miejskie. Obrońcy uzbrojeni byli w broń porzuconą przez Niemców, którzy wycofali się z miasta. Nad klasztorem wisiały polska flaga i obraz Matki Bożej Częstochowskiej. Obronę zasiliła polska samoobrona z Ożenina, która przybyła tu pod dowództwem innego kapucyna, dr Gabriela Banasia[2].
Po wkroczeniu do Ostroga Sowietów obrońcy złożyli broń, a część z nich, ratując się przed wcieleniem w szeregi Armii Czerwonej, wstąpiła do 2 Armii Wojska Polskiego. O. Remigiusz Kranc w uznaniu zasług został mianowany zastępcą wojennego komendanta miasta. Następnie udał się do Lublina, gdzie spotkał się generałem Zygmuntem Berlingiem oraz z Andrzejem Witosem, ministrem reform rolnych, omawiając z nimi dalszy los ocalałej na Wołyniu polskiej ludności. Po powrocie objął administrację parafii w Ostrogu. Interweniował u władz sowieckich, gdy te zaczęły zsyłać Polaków z Ostroga na Ural. 13 stycznia 1945 r. został aresztowany przez NKWD, które w ten sposób chciały zastraszyć ludność polską. Skazano go na zsyłkę do łagru na Kołymie, gdzie przez 3 lata pracował niewolniczo w kopalni złota[3].
W 1948 r. powrócił do Polski, pełniąc funkcję rektora kaplicy z Skomielnej Czarnej, a w latach 1950-1956 ministra (prowincjała) prowincji krakowskiej zakonu kapucynów. W następnych latach pracował na różnych stanowiskach w klasztorach w Tenczynie (gdzie prowadził budowę kościoła i klasztoru), Gdańsku, Pile, Gorzowie Wielkopolskim i Wałczu. Pochowany został na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie[4].
Swoje wspomnienia ze zesłania zawarł w książce W drodze z Ostroga na Kołymę[5].
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Walecznych[6]
- Stopień kapelana majora od Federacji Alianckich Kombatantów w Europie[7]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Widziałem piekło (cz. 2) [online], gazeta.myslenice.pl [dostęp 2023-10-21] (ang.).
- ↑ » Br. Remigiusz Kranc [online] [dostęp 2023-10-21] (pol.).
- ↑ Redakcja, Moje Kresy. Halszka z Ostroga, „Nowa Trybuna Opolska”, 27 grudnia 2010 .
- ↑ Widziałem piekło (cz. 3) [online], gazeta.myslenice.pl [dostęp 2023-10-21] (ang.).
- ↑ Remigiusz (1910-1977) Autor Kranc , W drodze z Ostroga na Kołymę., Ośrodek "Wołanie z Wołynia", 1998 [dostęp 2023-10-21] .
- ↑ Widziałem piekło (cz. 1) [online], gazeta.myslenice.pl [dostęp 2023-10-21] (ang.).
- ↑ » Br. Remigiusz Kranc [online] [dostęp 2023-10-21] (pol.).
- Urodzeni w 1910
- Ludzie urodzeni w Krośnie
- Ludzie związani z Sędziszowem Małopolskim
- Ludzie związani z Krakowem
- Ludzie związani z Drohobyczem
- Ludzie związani ze Lwowem
- Ludzie związani z Ostrogiem
- Ludzie związani z Wołyniem
- Polscy duchowni katoliccy
- Polscy kapucyni
- Członkowie polskiej samoobrony na Wołyniu (1943–1944)
- Polacy i obywatele polscy – więźniowie radzieckich łagrów 1945–1989
- Polscy duchowni katoliccy – ofiary represji komunistycznych
- Zmarli w 1977
- Pochowani na cmentarzu Rakowickim