Roman Śliwonik
| Data i miejsce urodzenia |
28 sierpnia 1930 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
22 września 2012 |
| Narodowość | |
| Język |
polski |
| Dziedzina sztuki | |
| Odznaczenia | |
Roman Śliwonik (ur. 28 sierpnia 1930 w Puszczy Mariańskiej k. Skierniewic, zm. 22 września 2012 w Warszawie)[1] – polski poeta, prozaik, autor sztuk scenicznych.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w rodzinie Franciszka, urzędnika, i Stanisławy z Golińskich[2]. Brat Lecha, rektora Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie.
W czasie okupacji niemieckiej przebywał w Białostockiem.
W 1946 zamieszkał w Warszawie. Uczęszczał początkowo do Gimnazjum i Liceum im. Marii Konopnickiej, a następnie do liceum i gimnazjum dla pracujących; w 1952 zdał maturę[2].
Zadebiutował zawodowo w 1952 reportażem Z Mławy w „Trybunie Mazowieckiej”, zaś jako poeta w 1955 wierszem Przypomnienie na łamach miesięcznika „Twórczość”. Był współzałożycielem i redaktorem czasopisma „Współczesność”. Działał jako poeta, prozaik, autor słuchowisk i scenariuszy filmowych oraz publicysta. Był jurorem konkursów literackich.
Wiersze, prozę, artykuły publikował na łamach czasopism: „Życie Literackie” (1958, 1969, 1971–1973, 1978, 1988), „Kultura” (1963–1966, 1969–1978, 1987, 1989), „Tygodnik Kulturalny” (1963, 1965, 1970–1974, 1988), „Poezja” (1966–1990), „Argumenty” (1971–1978), „Literatura” (1973–1974, 1977–1981), „Miesięcznik Literacki” (1982, 1986–1987), „Przegląd Tygodniowy” (1982), „Tu i Teraz” (1982–1985), „Pasmo” (1987–1996), „Południk” (od 1996), „Magazyn Literacki” (1997–2000)[2].
W 1953 został członkiem Koła Młodych przy Oddziale Warszawskim Związku Literatów Polskich. W 1961 został członkiem ZLP (w 1966 pozbawiony członkostwa, w 1973 reaktywowany w prawach członka). W 1990 wystąpił z ZLP i został członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich[2].
Jako aktor wystąpił w dwu etiudach fabularnych Marka Piwowskiego: Przedział na sto i więcej osób (1965) i Muchotłuk (1966)[3].
Był mężem Barbary Karpowicz, urzędniczki.
Zmarł w Warszawie. 5 października 2012 o 13:00 odbyła się msza w kościele św. Karola Boromeusza. Spoczął na cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera A31-4-4)[3].
Twórczość (wybór)
[edytuj | edytuj kod]Poezja
[edytuj | edytuj kod]- Ściany i dna, Iskry (1958) wiersze
- Rdzewienie rąk, Iskry (1961) wiersze
- Przyjdzie spokój, Państwowy Instytut Wydawniczy (1963) wiersze
- Zapisy z codzienności, Państwowy Instytut Wydawniczy (1966) wiersze
- Wyprzedaż, Państwowy Instytut Wydawniczy (1971) wiersze
- Z pamięci, Czytelnik (1977) wiersze
- Za żalem, Państwowy Instytut Wydawniczy (1979) wiersze
- Oddech, Krajowa Agencja Wydawnicza (1980) tom poezji
- Poezje wybrane, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza (1980)
- Wybór wierszy, Państwowy Instytut Wydawniczy (1980)
- Potęgowanie dramatu, Państwowy Instytut Wydawniczy (1983) tom poezji
- Koturn, Krajowa Agencja Wydawnicza (1987) tom poezji
- Listopady Grudnie Stycznie,Państwowy Instytut Wydawniczy (1987) wiersze
- Tamten wiek, Państwowy Instytut Wydawniczy (1989) wiersze
- Tylko wzruszenie,Wydawnictwo Magazyn Literacki (1997) wiersze
- Wyjechać, Wydawnictwo Adam Marszałek (2003) wiersze
- Wrócić do Śródmieścia, Wydawnictwo Adam Marszałek (2005) wiersze
- Dom z wierszy, Wydawnictwo Adam Marszałek (2006) wiersze
- Zachwyt, Wydawnictwo Adam Marszałek (2007) tom poezji
- Ślad, Wydawnictwo Adam Marszałek (2010) tom poezji
Wiersze dla dzieci i młodzieży
[edytuj | edytuj kod]- Alfabet kwiatów, Wydawnictwo Adam Marszałek (2011)
Proza
[edytuj | edytuj kod]- Bezimienni, Państwowy Instytut Wydawniczy (1970) opowiadania
- Frajer, Państwowy Instytut Wydawniczy (1974) opowiadania
- Trójkąt liryczny, Krajowa Agencja Wydawnicza (1979) opowiadania
- Wybór opowiadań, Państwowy Instytut Wydawniczy (1984)
- Portrety z bufetem w tle, Iskry (2001) wspomnienia
- Portrety chwil albo uładnianie życia, Wydawnictwo Adam Marszałek (2004)
Nagrody i wyróżnienia
[edytuj | edytuj kod]- Nagroda im. Juliusza Słowackiego za całokształt twórczości
- Nagroda Czerwonej Róży za zestaw wierszy (1964)
- Nagroda „Pierścienia” za całokształt dorobku poetyckiego (1965)[4]
- Nagroda w konkursie jednego wiersza podczas Sympozjum poetyckiego „Poezja w przestrzeni” w Elblągu (1965)[5]
- Wyróżnienie w ogólnopolskim konkursie na monodram za monodram Rów (1976)
- Nagroda miesięcznika „Poezja” za najlepszy tom roku Z pamięci (1977)
- Wyróżnienie w ogólnopolskim konkursie na monodram za monodram Słucham was uważnie (1979)
- Nagroda Funduszu Literatury w dziale poezji za rok 1983 - tomik Potęgowanie dramatu (1984)
- Nagroda CompFort Meridian Polska za całokształt twórczości (2003)
- Nagroda Światowego Dnia Poezji UNESCO – Poezja Dzisiaj (2005)
- Nagroda Literacka im. Władysława Reymonta za książkę roku Wrócić do Śródmieścia (2006)[6] oraz za całość twórczości (2010)[7]
- Nagroda Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2007)
- Nagroda Warszawskiej Premiery Literackiej za tom Dom z wierszy (2007)
- Nominacja do Nagrody im. Cypriana Kamila Norwida (2007)
- Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2008)[8]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Zmarł Roman Śliwonik [online], pisarze.pl, 22 września 2012 [dostęp 2012-09-25] [zarchiwizowane z adresu 2012-09-27] (pol.).
- ↑ a b c d Barbara Marzęcka, Śliwonik Roman – Słownik Pisarzy i Badaczy XX i XXI w. [online], pisarzeibadacze.ibl.edu.pl [dostęp 2025-09-09] [zarchiwizowane z adresu 2025-05-15].
- ↑ a b Roman Śliwonik w bazie filmpolski.pl
- ↑ Foto Zdarzenia. Różne. „Litery”. Rok V, Nr 1 (49), s. 31, styczeń 1966. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Prasowe, RSW „Prasa”. [dostęp 2025-09-09].
- ↑ Ósme Spotkania Jesienne. „Litery”. Rok V, Nr 1 (49), s. 14, styczeń 1966. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Prasowe RSW „Prasa”. [dostęp 2025-09-09].
- ↑ Związek Rzemiosła Polskiego: Laureaci Nagrody Literackiej im. Władysława Reymonta w latach 1994 – 2009. [dostęp 2014-09-12].
- ↑ Związek Rzemiosła Polskiego: Nagrody Literackie im. Władysława Reymonta rozdane. [dostęp 2014-09-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-09-10)].
- ↑ Medale i wyróżnienia dla ludzi książki [online], wydawca.com.pl, 8 września 2008 [dostęp 2011-09-03] [zarchiwizowane z adresu 2015-07-17].
- Członkowie Związku Literatów Polskich (Polska Rzeczpospolita Ludowa)
- Laureaci Nagrody Literackiej im. Władysława Reymonta
- Odznaczeni Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
- Pochowani na Powązkach-Cmentarzu Wojskowym w Warszawie
- Polscy pisarze współcześni
- Polscy poeci XX wieku
- Polscy poeci XXI wieku
- Polscy publicyści
- Urodzeni w 1930
- Zmarli w 2012