Romano Carapecchia

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Romano Carapecchia
Data i miejsce urodzenia

1666
Rzym, Państwo Kościelne

Data i miejsce śmierci

21 stycznia 1738
Valletta, Malta

Narodowość

włoska

Język

włoski

Alma Mater

Accademia di San Luca

Dziedzina sztuki

architektura

Epoka

barok

Romano Fortunato Carapecchia (1666–1738) – włoski architekt epoki baroku, który był aktywny w Rzymie, na Malcie i Sycylii. Jego projekty pomogły w pierwszej dekadzie XVIII wieku przemienić maltańską stolicę Vallettę w barokowe miasto.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Kościół San Giovanni Calibita, jedna z wczesnych prac Carapecchii w Rzymie

Carapecchia urodził się w 1666 w parafii św. Eustachego w Rzymie. Jego rodzicami byli Giovanni Antonio Carapecchia i Francesca Roveti[1]. Studiował w Akademii Świętego Łukasza (wł. Accademia di San Luca), gdzie w 1681, w seconda classe zdobył pierwszą nagrodę za projekt pałacu. W latach około 1681–1691 pracował również w pracowni Carlo Fontany. W 1689 napisał traktat o projektach teatralnych zatytułowany Pratica delle Machine de' Teatri[2]. Zapisał również swoją edukację w dokumencie zatytułowanym Compendio Architettonico inventato da Romano Carapecchia. Jego kariera jako architekta rozpoczęła się w Rzymie, gdzie przypisuje mu się zaprojektowanie kilku budynków. Zaprojektował plany miejskie i fontanny, a także we współpracy z Mattia de Rossim(inne języki) wykonał katafalk dla papieża Aleksandra VIII[1][2].

27 listopada 1706 papież Klemens XI wysłał do wielkiego mistrza Ramona Perellosa breve pontificio, w którym zachwala prace Carapecchii[2]. W 1707 ten ostatni opuścił Rzym i osiedlił się w Valletcie, stolicy Malty zakonu św. Jana rządzonej przez Perellosa[1]. Zdobył przychylność wielkiego mistrza i resztę swojej kariery spędził na Malcie, gdzie odegrał rolę w przekształceniu Valletty w barokowe miasto[2], projektując liczne kościoły, pałace i inne budynki[1]. W 1708 oraz 1723 Carapecchia przeprowadził badania dotyczące zaopatrzenia w wodę miast wokół maltańskiego Grand Harbour[2]. Pracował również pod rządami następców Perellosa, przede wszystkim Antonio Manoela de Vilheny[3], dla którego w 1726 zaprojektował katafalk[2]. Carapecchia również projektował meble do niektórych swoich budowli, jak np. szafki w zakrystii kolegiaty św. Pawła w Valletcie[4]. Mieszkając na Malcie Carapecchia był również zaangażowany w prace na pobliskiej Sycylii[1].

Carapecchia zmarł na Malcie 21 stycznia 1738[3].

Prace[edytuj | edytuj kod]

Projekty architektoniczne wykonane przez Romano Carapecchię lub jemu przypisywane obejmują:

Rzym
Kościół św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Valletcie
Valletta
Teatr Manoel w Valletcie
Inne miejsca na Malcie
Sycylia

Dziedzictwo[edytuj | edytuj kod]

Album rysunków architektonicznych autorstwa Carapecchii znajduje się w Courtauld Institute of Art w Londynie. Maltański historyk Denis de Lucca wydał o nim książkę (zob. poniżej)[3].

Literatura[edytuj | edytuj kod]

  • Denis De Lucca. Carapecchia. Master of Baroque Architecture in Early Eighteenth Century Malta, Valletta: Midsea Books Ltd, 1999, ISBN 99909-93-00-9 (ang.)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h i j k l m Denis De Lucca. The city-fortress of Valletta in the Baroque age. „Baroque Routes”. 9, s. 8–17, 12.2013. [zarchiwizowane z adresu 2020-10-02]. (ang.). 
  2. a b c d e f g h i j k l m n o p Denis De Lucca. Ephemeral Manifestations in Baroque Malta. „Baroque Routes”. 8, s. 8–16, 06.2011. [zarchiwizowane z adresu 2020-10-08]. (ang.). 
  3. a b c d e Kenneth Gambin, Carapecchia's intervention at the Inquisitor's Palace, 1733–34, „Malta Archaeological Review”, 4, 2001, s. 34–39 [zarchiwizowane z adresu 2020-10-08] (ang.).
  4. Ray Bondin: Carapecchia's furniture. [w:] Times of Malta [on-line]. 2008-03-08. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-08)]. (ang.).
  5. a b Theresa Vella, A 'new' fountain for the Marina waterfront, [w:] Times of Malta [online], 16 czerwca 2019 [zarchiwizowane z adresu 2019-06-18] (ang.).
  6. a b c Stephen C. Spiteri, Fort Manoel, „ARX Occasional Papers”, 4, 2014, s. 130–131 [dostęp 2020-10-08] (ang.).
  7. Christian Mifsud, Decoding a modified space: the lost spaces of Del Monte Gate, „Melita Historica”, 2, XVII, 2017, s. 61–82 (ang.).
  8. Lino Bugeja, 17th-century bishop’s summer house in ruins, [w:] Times of Malta [online], 27 grudnia 2015 [zarchiwizowane z adresu 2020-10-08] (ang.).