Rydzewo (powiat giżycki)
wieś | |
Rydzewo, widok z Bogaczewa | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Strefa numeracyjna |
87 |
Kod pocztowy |
11-513[2] |
Tablice rejestracyjne |
NGI |
SIMC |
0762750 |
Położenie na mapie gminy Miłki | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego | |
Położenie na mapie powiatu giżyckiego | |
53°57′56″N 21°45′42″E/53,965556 21,761667[1] | |
Strona internetowa |
Rydzewo (niem. Rydzewen, od 1927 Rotwalde) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie giżyckim, w gminie Miłki. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego.
Mazurska wieś turystyczna na szlaku Giżycko-Mikołajki z bazą noclegową i gastronomiczną. Dzięki lokalizacji nad jeziorem Bocznym (odnoga jeziora Niegocin) w Rydzewie funkcjonuje przystań jachtowa.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Terytoria na których znajduje się wieś znajdowały się w średniowieczu na terenie zasiedlonym przez plemię Galindów, którzy w pobliżu zbudowali grodzisko w Staświnach. Wieś założona w 1526 przez Pawła i Stanisława Rydzewskich, lokowana w 1552 r., ponownie lokowana w 1571 r. Według spisu sporządzonego w 1625 mieszkali tutaj wyłącznie ludność polska. W Rydzewie ok. 1695 urodził się ks. Michał Pilchowski, polski duszpasterz i wydawca pism religijnych w Królewcu. W 1710 epidemia dżumy zabiła 479 osób. W 1875 na 3136 parafian było 2836 Polaków, w 1897 95% dzieci rozpoczynających naukę znało tylko język polski. Miejscowość była zniszczona w czasie pierwszej wojny światowej, później odbudowana. Mimo usilnej germanizacji władze zalecały, aby miejscowym proboszczem był mężczyzna władający "językiem mazurskim"[3].
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]- kościół (dawniej ewangelicki) św. Andrzeja Boboli wybudowany w latach 1579-1591, przebudowany w 1770 r., oraz kolejny raz w XIX w.
- Wieża zbudowana w 1772 r.
- Cenne wyposażenie renesansowe, na które składa się ołtarz główny z początku XVII w z późnogotycką rzeźbą św. Anny Samotrzeć (z około 1520 r.), ambona i loża kolatorska.
- Epitafium zmarłej na dżumę rodziny miejscowego pastora Jana Sartoriusa obecnie znajduje się w zbiorach Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie.
- Zabytkowe drzwi z XVII w. prowadzące do bocznej kruchty i zakrystii kościoła. Zrobione z drewna, grubo rżnięte w ornamenty roślinne i napisy łacińskie.
- cmentarz przykościelny z neoklasycystyczną kaplicą.
- ryglowa gospoda z poł. XIX w. z zabytkowym wyposażeniem i ludowymi rzeźbami[4].
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Rydzewo, wnętrze kościoła
-
Rydzewo
-
Rydzewo
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 119162
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1128 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ Jan Bałdowski "Warmia i Mazury, mały przewodnik" Wydawnictwo Sport i Turystyka Warszawa 1977 s. 196
- ↑ Piotr Skurzyński "Warmia, Mazury, Suwalszczyzna" Wyd. Sport i Turystyka - Muza S.A. Warszawa 2004 ISBN 83-7200-631-8 s. 278
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Tomasz Darmochwał, Marek Jacek Rumiński: Warmia Mazury. Przewodnik, Białystok: Agencja TD, 1996. ISBN 83-902165-0-7, s. 205
- Waldemar Mierzwa (red.): Mazury - słownik stronniczy, ilustrowany. Dąbrówno, Retman, 2008, 245 str., ISBN 978-83-923991-6-2