
Sławoborze
Artykuł | 53°53′31″N 15°42′42″E |
- błąd | 38 m |
WD | 53°53'23.71"N, 15°42'24.01"E |
- błąd | 1 m |
Odległość | 420 m |
| ||||
| ||||
Państwo | ![]() | |||
Województwo | ![]() | |||
Powiat | świdwiński | |||
Gmina | Sławoborze | |||
Wysokość | 48 m n.p.m. | |||
Liczba ludności (2012-12-31) | 1929 | |||
Strefa numeracyjna | 94 | |||
Kod pocztowy | 78-314 | |||
Tablice rejestracyjne | ZSD | |||
SIMC | 0311958 | |||
Położenie na mapie gminy Sławoborze ![]() | ||||
Położenie na mapie Polski ![]() | ||||
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego ![]() | ||||
Położenie na mapie powiatu świdwińskiego ![]() | ||||
![]() |
Sławoborze (niem. Stolzenberg) – duża wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie świdwińskim, w gminie Sławoborze przy drodze wojewódzkiej 162. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa koszalińskiego.
Miejscowość jest siedzibą gminy Sławoborze. Partnerem wsi jest niemieckie Loiching.
Charakterystyka i układ wsi[edytuj | edytuj kod]
Sławoborze jest wsią kościelną o zwartej ulicówce z rozbudową do wielodrożnicy. Pierwotny układ wsi jest czytelny, a kolejne etapy rozbudowy związane są z wytrasowaniem szosy Świdwin – Kołobrzeg, ukośnie do dawnego układu drożnego oraz koryta rzeki Pokrzywnicy, która przepływa przez miejscowość. W latach 80. znajdował się tutaj również dworzec kolej wąskotorowej. Sławoborze nabiera charakteru małomiasteczkowego z bardzo ujednoliconą architekturą.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Pierwsze informacje o wsi leżącej przy szlaku solnym pojawiają się w 1291 r. – wtedy Sławoborze było częścią kasztelanii świdwińskiej, w której panowali Brandenburczycy, a granice były ustalone pomiędzy dobrami biskupimi a Nową Marchią[1]. Od XIV w. wieś była częścią księstwa biskupów Kamieńskich z ziemi kołobrzeskiej. W roku 1606 r. Sławoborze stało się lennikiem rodziny Blackenbergów nadanym przez księcia pomorskiego Franciszka I. W wieku XVIII podzielono majątek, a jedna jego część – należąca do Blackenbergów – została sprzedana (w 1718 r.) Manerbergerom, a następnie w 1763 r. nabył ją Ferdynand Wilhelm von Tuschen. Druga część majątku, mniejsza, wciąż pozostawała przy Blackenbergach jako część dóbr w Mysłowicach. W roku 1804 cała wieś była własnością wdowy von Wisman z domu von Tuschen. Kolejnymi właścicielami wsi byli von Schlieffen, lecz w połowie XIX w. Sławoborze podzielono pomiędzy 16 spadkobierców hrabiego Henryka Wilhelma von Schlieffen.
Od czasu wybudowania dworca kolei wąskotorowej wieś znacząco zaczęła się rozbudowywać, a nowe wytrasowanie drogi Kołobrzeg – Świdwin (obecnie część drogi nr 162) zaktywizowało nowe tereny budowlane leżące na wschodnim brzegu rzeki Pokrzywnicy, co spowodowało przybycie ludności nierolniczej. W spisie majątkowym z 1928 r. została wymieniona pozostałość majątku należącego do Hebbinga von Blackensee.
Odkrycie zaginionego miasta Stolzenberg[edytuj | edytuj kod]
W 2020 roku grupa archeologów odkryła, że średniowieczne Sławoborze (Stolzenberg) znajdowało się w innym miejscu niż współcześnie. Opisywane w źródłach niemieckich miasto jeszcze w XIX w. miało mieć widoczne pozostałości fos i obwałowań. Z pomocą pracowników Lasów Państwowych oraz analizom danych LiDAR odnaleźli oni lokalizację zaginionego miasta w lasach niecałe 2 km na południowy zachód od obecnego Sławoborza. Pozostałości opisywane są jako imponujące, odnaleziono m.in. zachowaną fosę o głębokości dochodzącej do 5,5 m[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Czesław Piskorski, Pomorze Zachodnie, mały przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka Warszawa, 1980, s. 241, ISBN 83-217-2292-X, OCLC 8032482 .
- ↑ Marcin Krzepkowski , Andrzej Kuczkowski , Piotr Wroniecki , Sławoborze. „Zaginione” miasto w lasach świdwińskich, Archeologia Żywa, 27 października 2020 [dostęp 2021-01-01] (pol.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Strona gminy Sławoborze
- Mapa okolic Sławoborza – Stolzenberg (sektion 2160) (1919, skala 1:25 000)
|