Powiat świdwiński

Powiat świdwiński
	powiat
	; Świdwin – budynek starostwa
Herb	Flaga
Państwo	Polska
Województwo	zachodniopomorskie
TERC	3216
Siedziba	Świdwin
Starosta	Mirosław Majka
Powierzchnia	1093,06 km²
Populacja (30.06.2023); • liczba ludności	; 43 390
• gęstość	39,69 os./km²
Urbanizacja	49,7%
Tablice rejestracyjne	ZSD
	Adres urzędu:ul. Mieszka I 16; 78-300 Świdwin
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba gmin miejskich	1
Liczba gmin miejsko-wiejskich	1
Liczba gmin wiejskich	4
	Położenie na mapie województwa;
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa

Powiat świdwiński – powiat w północno-zachodniej Polsce, w województwie zachodniopomorskim, reaktywowany w 1999 r. w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Świdwin.

W skład powiatu wchodzą:

gminy miejskie: Świdwin
gminy miejsko-wiejskie: Połczyn-Zdrój
gminy wiejskie: Brzeżno, Rąbino, Sławoborze, Świdwin
miasta: Świdwin, Połczyn-Zdrój

Według danych z 30 czerwca 2020 roku powiat zamieszkiwało 46 526 osób^[2].

Położenie

Według danych z 2015 roku powierzchnia powiatu świdwińskiego wynosi 1093,06 km²^[3].

Powiat położony jest na Wysoczyźnie Łobeskiej i Pojezierzu Drawskim. Gospodarka powiatu opiera się na przemyśle drzewnym i przetwórstwie spożywczym oraz turystyce. W Połczynie-Zdroju znajduje się najstarsze uzdrowisko na Pomorzu.

Historia

Powiat świdwiński powołano 1 października 1954 roku w województwie koszalińskim, jako jeden z pierwszych powiatów utworzonych tuż po wprowadzeniu gromad w miejsce dotychczasowych gmin (29 września 1954) jako podstawowych jednostek administracyjnych PRL. Na powiat świdwiński złożyły się 2 miasta i 18 gromad, które wyłączono z dwóch powiatów w województwie koszalińskim (w praktyce gromady te należały do tych powiatów przez zaledwie dwa dni)^[4]:

z powiatu białogardzkiego:
- miasta Świdwin i Połczyn Zdrój^[5]
- gromady Biały Zdrój, Bierzwnica, Bolkowo, Brzeżno, Lekowo, Nielep, Oparzno, Rąbino, Redło, Rzecino, Rusinowo, Sława, Słonowice, Toporzyk, Zajączkówko i Ząbrowo
z powiatu kołobrzeskiego:
- gromady Mysłowice i Sławoborze

1 stycznia 1958 roku do powiatu świdwińskiego przyłączono:

z powiatu białogardzkiego – gromady Kołacz i Popielewo
z powiatu drawskiego (z gromady Łabędzie) – wieś Karsibór (do gromady Bierzwnica)
z powiatu drawskiego (z gromady Nowe Worowo) – wsie Lipno (do gromady Połczyn Zdrój), Cieminko, Smołdzęcino i Kolonia Lipno (do gromady Toporzyk)
z powiatu szczecineckiego (z gromady Kluczewo) – wieś Czarnkowie (do gromady Połczyn Zdrój)

Równocześnie z powiatu świdwińskiego wyłączono gromadę Bolkowo i włączono ją do powiatu białogardzkiego^[6].

Po zniesieniu gromad i reaktywacji gmin z dniem 1 stycznia 1973 roku powiat świdwiński podzielono na 2 miasta i 5 gmin^[7]:

miasta Połczyn-Zdrój i Świdwin
gminy Brzeżno, Połczyn-Zdrój, Rąbino, Sławoborze i Świdwin

Po reformie administracyjnej obowiązującej od 1 czerwca 1975 roku terytorium zniesionego powiatu świdwińskiego włączono do nowo utworzonego (mniejszego) województwa koszalińskiego^[8]. Wraz z reformą administracyjną z 1999 roku przywrócono w województwie zachodniopomorskim powiat świdwiński o kształcie i podziale administracyjnym identycznych do tych z 1975 roku^[9] (jedynie miasto i gminę Połczyn-Zdrój połączono 1 stycznia 1992 roku we wspólną gminę miejsko-wiejską Połczyn-Zdrój^[10]).

Gospodarka

W końcu września 2019 roku liczba zarejestrowanych bezrobotnych w powiecie świdwińskim obejmowała ok. 1,7 tys. mieszkańców, co stanowi stopę bezrobocia na poziomie 11,9% do aktywnych zawodowo^[11].

Przeciętne wynagrodzenie pracownicze w 2011 roku wynosiło 2772,15 zł, przy liczbie zatrudnionych pracowników w powiecie świdwińskim – 5866 osób. Przeciętne wynagrodzenie w sektorze publicznym wynosiło 2700,58 zł, a w sektorze prywatnym 1848,38 zł^[12].

W 2013 r. wydatki budżetu samorządu powiatu świdwińskiego wynosiły 58,8 mln zł, a dochody budżetu 62,6 mln zł. Zadłużenie (dług publiczny) samorządu według danych na IV kwartał 2013 r. wynosiło 10,9 mln zł, co stanowiło 17,4% dochodów^[13].

Demografia

Według danych z 31 grudnia 2019 roku powiat świdwiński zamieszkiwały 46 724 osoby^[14].

Liczba ludności (dane z 30 czerwca 2015):

	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
	osób	%	osób	%	osób	%
Ogółem	48 502	100	24 731	50,99	23 771	49,01
Miasto	24 229	49,95	12 822	26,44	11 407	23,52
Wieś	24 273	50,05	11 909	24,55	12 364	25,49

Komunikacja

Linie kolejowe:
czynne:

202 Gdańsk Główny – Stargard Szczeciński (przez Świdwin, Nielep, Rąbino)

nieczynne, istniejące:

421 Połczyn-Zdrój – Świdwin (przez Stare Ludzicko, Redło, Cieszeniewo, Smardzko),

nieczynne, nieistniejące:

410 Grzmiąca – Kostrzyn (przez Kołacz, Połczyn-Zdrój, Międzyborze, Zajączkowo, Dobino, Toporzyk, Gawroniec)

wąskotorowe:

Linia kolejowa Białogard Wąskotorowy – Lepino Trójkąt,
Linia kolejowa Gościno – Sławoborze (przez Rokosowo, Lepino, Lepino Trójkąt).
Drogi:
- wojewódzkie:

151 Świdwin – Recz,
152 Połczyn-Zdrój – Płoty (przez Świdwin),
162 Kołobrzeg – Drawsko Pomorskie (przez Sławoborze, Świdwin i Brzeżno),
163 Kołobrzeg – Wałcz (przez Połczyn-Zdrój),
170 Połczyn-Zdrój – Tychowo,
172 Połczyn-Zdrój – Szczecinek,
173 Połczyn-Zdrój – Drawsko Pomorskie.

Bezpieczeństwo

W 2009 r. wskaźnik wykrywalności sprawców przestępstw stwierdzonych w powiecie świdwińskim wynosił 76,6%^[16]^[17]. W 2009 r. stwierdzono w powiecie m.in. 164 kradzieży z włamaniem, 8 kradzieży samochodów, 54 przestępstw narkotykowych^[18]^[19]^[20].

Powiat świdwiński jest obszarem właściwości Prokuratury Rejonowej w Świdwinie i Prokuratury Okręgowej w Koszalinie^[21].

Na terenie powiatu działa 7 jednostek Ochotniczej Straży Pożarnej włączonych do krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego^[22]. Istnieje jednostka ratowniczo-gaśnicza przy Komendzie Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Świdwinie^[23].

Administracja

Reprezentacja gmin w Radzie Powiatu w Świdwinie
Gminy	Liczba radnych^[24]	Liczba wyborców w 2010^[25]
miasto Świdwin	5	12 796
gmina Brzeżno, gmina Świdwin	3	7 238
gmina Połczyn-Zdrój	6	13 270
gmina Rąbino, gmina Sławoborze	3	6 563
Razem (Σ)	17	39 867

Siedzibą władz powiatu jest miasto Świdwin. Organem uchwałodawczym jest Rada Powiatu w Świdwinie, w której skład wchodzi 17 radnych^[26].

Gminy powiatu świdwińskiego są obszarem właściwości Sądu Rejonowego w Białogardzie, jednakże sprawy karne i wieczystoksięgowe rozpatrywane są przez 2 wydziały zamiejscowe w Świdwinie^[27]. Powiat świdwiński jest obszarem właściwości miejscowej Sądu Okręgowego w Koszalinie^[28]. Powiat świdwiński jest obszarem właściwości miejscowej Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Koszalinie^[29].

Mieszkańcy powiatu świdwińskiego wybierają radnych do Sejmiku Województwa Zachodniopomorskiego w okręgu nr 3. Posłów na Sejm wybierają z okręgu wyborczego nr 40, senatora z okręgu nr 99, a posłów do Parlamentu Europejskiego z okręgu nr 13.

Sąsiednie powiaty

Zobacz też

podział administracyjny województwa zachodniopomorskiego

Przypisy

↑ Wyniki badań bieżących - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2023-11-26] (pol.).
↑ GUS, TABL. II. LUDNOŚĆ, RUCH NATURALNY ORAZ MIGRACJE LUDNOŚCI WEDŁUG POWIATÓW W PIERWSZYM PÓŁROCZU 2020 R., 30 czerwca 2020 .
↑ Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2015 r.. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2015-07-22. ISSN 1505-5507.
↑ Dz.U. z 1954 r. nr 49, poz. 238
↑ oryginalna pisownia bez łącznika, obowiązująca w latach 1950
↑ Dz.U. z 1957 r. nr 59, poz. 308
↑ Polska – Zarys encyklopedyczny. PWN, 1974
↑ Dz.U. z 1975 r. nr 17, poz. 92
↑ Dz.U. z 1998 r. nr 103, poz. 652
↑ Dz.U. z 1991 r. nr 87, poz. 397
↑ GUS, Bezrobotni zarejestrowani i stopa bezrobocia. Stan w końcu września 2019 r. [online], stat.gov.pl [dostęp 2019-12-09] (pol.).
↑ Wynagrodzenia i ich struktura w województwie zachodniopomorskim w 2008 r.. Szczecin: Urząd Statystyczny w Szczecinie, 2010, s. 42, 56. ISSN 2080-928X.
↑ Budżety JST » 2013 r. » Analizy budżetów JST » Wykonanie budżetów jst IV kwartał 2013r. /Tab. 6 i Tab. 3. Regionalna Izba Obrachunkowa w Szczecinie. [dostęp 2014-10-02].
↑ Wyniki badań bieżących – Baza Demografia – Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-05-20] .
↑ Powiat świdwiński w liczbach. Powiat świdwiński - Dane demograficzne [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-21] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
↑ Przestępstwa ogółem (styczeń – grudzień). Komenda Wojewódzka Policji w Szczecinie. [dostęp 2012-06-17].
↑ Województwo zachodniopomorskie. [w:] Statystyczne Vademecum Samorządowca 2010 (SVS 2010) [on-line]. Urząd Statystyczny w Szczecinie. [dostęp 2011-08-13].
↑ Kradzieże samochodów (styczeń – grudzień). Komenda Wojewódzka Policji w Szczecinie. [dostęp 2012-06-17].
↑ Kradzieże z włamaniem (styczeń – grudzień). Komenda Wojewódzka Policji w Szczecinie. [dostęp 2012-06-17].
↑ Przestępstwa narkotykowe (styczeń – grudzień). Komenda Wojewódzka Policji w Szczecinie. [dostęp 2012-06-17].
↑ Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 25 marca 2010 r. (Dz.U. z 2010 r. nr 49, poz. 297)
↑ Włączone do Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego. Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej w Świdwinie, 2021-03-30. [dostęp 2021-03-30].
↑ Biuletyn Informacji Publicznej. Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej w Świdwinie. [dostęp 2011-08-14].
↑ Uchwała Nr XXXVI/192/02 Rady Powiatu w Świdwinie z dnia 10 lipca 2002 r. w sprawie podziału powiatu na okręgi wyborcze (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego z 2002 r. Nr 54, poz. 1219)
↑ Rada Powiatu w Świdwinie. [w:] Wybory samorządowe 2010 [on-line]. Państwowa Komisja Wyborcza, 2010. [dostęp 2013-01-28]. (pol.).
↑ Zarządzenie Nr 69/2014 Wojewody Zachodniopomorskiego z dnia 4 marca 2014 r. ws. ustalenia liczby radnych (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego z 2014 r., poz. 1084)
↑ Zarządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 27 czerwca 2012 r. ws. utworzenia wydziałów w sądach rejonowych (Dz. Urz. Min. Sprawiedliwości z 2012 r. poz. 95, s. 19)
↑ Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 25 października 2012 r. (Dz.U. z 2012 r. poz. 1223)
↑ Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 17 listopada 2003 r. (Dz.U. z 2003 r. nr 198, poz. 1925)

Linki zewnętrzne

Dane o powiatach i gminach (Regioset)

[populacja2023-1] Wyniki badań bieżących - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2023-11-26] (pol.).

[2] GUS, TABL. II. LUDNOŚĆ, RUCH NATURALNY ORAZ MIGRACJE LUDNOŚCI WEDŁUG POWIATÓW W PIERWSZYM PÓŁROCZU 2020 R., 30 czerwca 2020 .

[3] Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2015 r.. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2015-07-22. ISSN 1505-5507.

[4] Dz.U. z 1954 r. nr 49, poz. 238

[5] ryginalna pisownia bez łącznika, obowiązująca w latach 1950

[6] Dz.U. z 1957 r. nr 59, poz. 308

[7] Polska – Zarys encyklopedyczny. PWN, 1974

[8] Dz.U. z 1975 r. nr 17, poz. 92

[9] Dz.U. z 1998 r. nr 103, poz. 652

[10] Dz.U. z 1991 r. nr 87, poz. 397

[11] GUS, Bezrobotni zarejestrowani i stopa bezrobocia. Stan w końcu września 2019 r. [online], stat.gov.pl [dostęp 2019-12-09] (pol.).

[12] Wynagrodzenia i ich struktura w województwie zachodniopomorskim w 2008 r.. Szczecin: Urząd Statystyczny w Szczecinie, 2010, s. 42, 56. ISSN 2080-928X.

[13] Budżety JST » 2013 r. » Analizy budżetów JST » Wykonanie budżetów jst IV kwartał 2013r. /Tab. 6 i Tab. 3. Regionalna Izba Obrachunkowa w Szczecinie. [dostęp 2014-10-02].

[populacja2019-14] Wyniki badań bieżących – Baza Demografia – Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-05-20] .

[15] Powiat świdwiński w liczbach. Powiat świdwiński - Dane demograficzne [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-21] , liczba ludności na podstawie danych GUS.

[16] Przestępstwa ogółem (styczeń – grudzień). Komenda Wojewódzka Policji w Szczecinie. [dostęp 2012-06-17].

[17] Województwo zachodniopomorskie. [w:] Statystyczne Vademecum Samorządowca 2010 (SVS 2010) [on-line]. Urząd Statystyczny w Szczecinie. [dostęp 2011-08-13].

[18] Kradzieże samochodów (styczeń – grudzień). Komenda Wojewódzka Policji w Szczecinie. [dostęp 2012-06-17].

[19] Kradzieże z włamaniem (styczeń – grudzień). Komenda Wojewódzka Policji w Szczecinie. [dostęp 2012-06-17].

[20] Przestępstwa narkotykowe (styczeń – grudzień). Komenda Wojewódzka Policji w Szczecinie. [dostęp 2012-06-17].

[21] Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 25 marca 2010 r. (Dz.U. z 2010 r. nr 49, poz. 297)

[22] Włączone do Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego. Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej w Świdwinie, 2021-03-30. [dostęp 2021-03-30].

[23] Biuletyn Informacji Publicznej. Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej w Świdwinie. [dostęp 2011-08-14].

[24] Uchwała Nr XXXVI/192/02 Rady Powiatu w Świdwinie z dnia 10 lipca 2002 r. w sprawie podziału powiatu na okręgi wyborcze (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego z 2002 r. Nr 54, poz. 1219)

[25] Rada Powiatu w Świdwinie. [w:] Wybory samorządowe 2010 [on-line]. Państwowa Komisja Wyborcza, 2010. [dostęp 2013-01-28]. (pol.).

[26] Zarządzenie Nr 69/2014 Wojewody Zachodniopomorskiego z dnia 4 marca 2014 r. ws. ustalenia liczby radnych (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego z 2014 r., poz. 1084)

[27] Zarządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 27 czerwca 2012 r. ws. utworzenia wydziałów w sądach rejonowych (Dz. Urz. Min. Sprawiedliwości z 2012 r. poz. 95, s. 19)

[28] Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 25 października 2012 r. (Dz.U. z 2012 r. poz. 1223)

[29] Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 17 listopada 2003 r. (Dz.U. z 2003 r. nr 198, poz. 1925)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]

[29]

Miasta na prawach powiatu	Koszalin Szczecin (siedziba) Świnoujście
Powiaty	białogardzki choszczeński drawski goleniowski gryficki gryfiński kamieński kołobrzeski koszaliński łobeski myśliborski policki pyrzycki sławieński stargardzki szczecinecki świdwiński wałecki
Inne zagadnienia	Podział administracyjny Herb Flaga

Miasta	Połczyn-Zdrój Świdwin
Gminy miejskie	Świdwin
Gminy miejsko-wiejskie	Połczyn-Zdrój
Gminy wiejskie	Brzeżno Rąbino Sławoborze Świdwin

Przynależność wojewódzka	woj. koszalińskie
Miasta	Połczyn-Zdrój (← od 1954) Świdwin (← od 1954)
Gromady (1954–72)	Biały Zdrój (← 1954–59) Bierzwnica (← 1954–72) Bolkowo (← 1954–57 →) Brzeźno (← 1954–72) ~~Kołacz~~(←~~1958~~) Lekowo (← 1954–71) Mysłowice (← 1954–57) Nielep (← 1954–61) Oparzno (← 1954–59) Połczyn-Zdrój (1958–72) Popielewo (← 1958–71) Rąbino (← 1954–72) Redło (← 1954–72) Rusinowo (← 1954–72) Rzecino (← 1954–59) Sława (← 1954–61) Sławoborze (← 1954–72) Słonowice (← 1954–57) Świdwin (1959–72) Toporzyk (← 1954–59) Zajączkówko (← 1954–57) Ząbrowo (← 1954–57)
Gminy wiejskie (1973–75)	Brzeźno Połczyn-Zdrój Rąbino Sławoborze Świdwin