Ałmaty

Ałmaty (Ałma Ata, Ałmaty, kaz.: Алматы) – największe miasto Kazachstanu, położone w południowo-wschodniej części kraju, na wysokości ok. 700 m n.p.m. u podnóża Zailijskiego Ałatau (Tienszan), w pobliżu granicy z Kirgistanem, stolica do 1998.

Dane ogólne

Główny ośrodek przemysłowy, kulturalny i naukowy Kazachstanu; Akademia Nauk, 12 wyższych uczelni, w tym uniwersytet. Miasto posiada międzynarodowy port lotniczy; kompleks sportowy Medeo, który jest najwyżej położonym lodowiskiem na świecie. Okolice miasta charakteryzują się dużą aktywnością sejsmiczną.

Historia

Na trasie starego jedwabnego szlaku w 1854 Rosjanie założyli twierdzę Wiernyj z 470 żołnierzami i oficerami załogi, wokół której zaczęła wyrastać osada. W 1867 liczyła 10 tys. mieszkańców i uzyskała prawa miejskie. W 1921 zmieniono jego nazwę na Ałma-Ata (Ojciec jabłek), przywracając starą nazwę kazachskiej osady, a w 1993 na Ałmaty (w Polsce wciąż obowiązuje nazwa Ałma-Ata lub Ałma Ata, jednak Ałmaty jest też używane). W 1929 miasto miało 45 tys. mieszkańców i przeniesiono do niego stolicę z Kyzyłordy. Miasto rozwinęło się szybko po doprowadzeniu linii kolei turkiestańsko-syberyjskiej. Zostało stolicą Kazachskiej SRR, a później niepodległego Kazachstanu. Za czasów radzieckich byli w nim przetrzymywani Polacy. W 1998 straciło status stolicy na rzecz Astany, która ulokowana jest znacznie bardziej w centrum Kazachstanu niż Ałma-Ata. Miasto ubiegało się o organizację Zimowych Igrzysk Olimpijskich w 2014 roku, jednak kandydatura tego miasta odpadła w pierwszym etapie wyboru. W 2011 roku otwarto pierwszy odcinek metra. Miasto będzie organizatorem zimowej uniwersjady w roku 2017.

Zabytki

• rosyjska cerkiew z 1907
• opera z 1934 roku w stylu socrealistycznym

Transport

Od 1929 roku jeżdżą autobusy, od 1937 tramwaje, a od 1944 trolejbusy. Planuje się budowę trasy szybkiego tramwaju oraz wydzielonej trasy autobusowej (tramwaj szynowy). Od 1 grudnia 2011 zostało otwarte metro. Są dwa dworce kolejowe - Ałmaty-1 oraz Ałmaty-2. Dworzec Ałmaty-1 przeznaczony jest dla pociągów tranzytowych z Rosyjskiej Syberii, Ałmaty-2 - centralny. Funkcjonuje tu także międzynarodowy port lotniczy Ałmaty.

Znane osoby urodzone w Ałma-Acie

• Rusłana Korszunowa - pochodząca z Kazachstanu modelka
• Dmitrij Strelnikoff (ros. Дмитрий Александрович Стрельников) (ur. 1969) – rosyjski pisarz, biolog, podróżnik i dziennikarz.
• Władimir Żyrinowski - rosyjski polityk

Rosyjska cerkiew

Miasta partnerskie

Ałma-Ata ma 17 umów o współpracy.

• Tucson, Stany Zjednoczone
• Rennes, Francja
• Taegu, Korea Południowa
• Moskwa, Rosja
• Kazań, Rosja
• Petersburg, Rosja
• Biszkek, Kirgistan
• Mińsk, Białoruś
• Wilno, Litwa
• Stambuł, Turcja
• Ryga, Łotwa
• Tel Awiw-Jafa, Izrael
• Budapeszt, Węgry
• Aleksandria, Egipt
• Urumczi, Chińska Republika Ludowa
• Warna, Bułgaria

Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona miasta Ałma Ata (ros. • ang. • kaz.)
• Ałma Ata - Projekty i Budownictwo (ang.)
• Zdjęcie satelitarne z Google Maps