Mokrsko Górne: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m zamieniam magiczny ISBN na szablon |
→Zabytki: drobne merytoryczne, źródła/przypisy |
||
| Linia 36: | Linia 36: | ||
== Zabytki == |
== Zabytki == |
||
* Ruiny [[gotyk|późnogotyckiego]] [[Zamek w Mokrsku Górnym|zamku]] wzniesionego w latach 1519–1526 przez [[marszałek wielki koronny|marszałka wielkiego koronnego]] [[Piotr Kmita Sobieński|Piotra Kmitę]]. Zamek był rozbudowywany pod koniec XVI i w XVII wieku. W XVIII w. popadł w ruinę. Zbudowany był na planie zbliżonym do prostokąta. W jego zachodniej części znajdował się budynek mieszkalny o czterech kondygnacjach oraz 300 m² powierzchni. Na najwyższej kondygnacji znajdowały się prawdopodobnie sale reprezentacyjne. W południowej części zamku ulokowana była wieża bramna. Dziedziniec otoczony był murem obronnym z gankiem straży ze strzelnicami i miał powierzchnię ok. 750 m². Zamek otoczony był [[Fosa|fosą]]. Ruiny zamku wraz z otaczającym je terenem zostały wpisane do [[rejestr zabytków|rejestru zabytków nieruchomych]] (nr rej.: A.157/1-2 z 4.06.1947 i z 8.05.1971){{r|zabytek}}. |
* Ruiny [[gotyk|późnogotyckiego]] [[Zamek w Mokrsku Górnym|zamku]] wzniesionego w latach 1519–1526 przez [[marszałek wielki koronny|marszałka wielkiego koronnego]] [[Piotr Kmita Sobieński|Piotra Kmitę]]. Jednak w źródle z 1428 r. wspomniano o ''superiori castro in silva iacente dicto wulgariter''<ref>W akcie erekcji 11 maja 1428 r. przez Zbigniewa Oleśnickiego ołtarza Najświętszej Marii Panny w katedrze na Wawelu, fundacji Dziwisza z Pacanowa, prepozyta skalbmierskiego. Por. Zbiór dokumentów katedry i diecezji krakowskiej, cz. II, Lata 1416–1450, wyd. S. Kuraś, Lublin 1973 (Materiały do dziejów Kościoła w Polsce, t. 4), ss. 134 i 135</ref>, a więc już wcześniej, tj. w czasach Andrzeja Mokrskiego, musiała tu istnieć siedziba obronna. Zamek Mokrsko był rozbudowywany pod koniec XVI i w XVII wieku. W XVIII w. popadł w ruinę. Zbudowany był na planie zbliżonym do prostokąta. W jego zachodniej części znajdował się budynek mieszkalny o czterech kondygnacjach oraz 300 m² powierzchni. Na najwyższej kondygnacji znajdowały się prawdopodobnie sale reprezentacyjne. W południowej części zamku ulokowana była wieża bramna. Dziedziniec otoczony był murem obronnym z gankiem straży ze strzelnicami i miał powierzchnię ok. 750 m². Zamek otoczony był [[Fosa|fosą]]. Ruiny zamku wraz z otaczającym je terenem zostały wpisane do [[rejestr zabytków|rejestru zabytków nieruchomych]] (nr rej.: A.157/1-2 z 4.06.1947 i z 8.05.1971){{r|zabytek}}. |
||
{{Przypisy|przypisy= |
{{Przypisy|przypisy= |
||
| Linia 48: | Linia 48: | ||
* Bohdan Guerquin, ''Zamki w Polsce'', Warszawa 1984, {{ISBN|83-213-3239-0}}. |
* Bohdan Guerquin, ''Zamki w Polsce'', Warszawa 1984, {{ISBN|83-213-3239-0}}. |
||
* Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski, ''Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', Warszawa 1880, Tom VI, s. 634 |
* Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski, ''Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', Warszawa 1880, Tom VI, s. 634 |
||
* Adam Miłobędzki, ''Zamek w Mokrsku Górnym i niektóre problemy małopolskiej architektury XV i XVI w.'', [[Biuletyn Historii Sztuki]], t. 21, 1959, nr 1, ss. 30–51 |
|||
{{Zamki Kielecczyzny}} |
{{Zamki Kielecczyzny}} |
||
Wersja z 16:26, 20 paź 2017
| {{{rodzaj miejscowości}}} | |
 Ruiny zamku | |
| Państwo | świętokrzyskie |
|---|---|
| Powiat | |
| Gmina | |
| Strefa numeracyjna |
(+48) 41 |
| Tablice rejestracyjne |
TJE |
| SIMC |
0270509 |
Położenie na mapie brak | |
Położenie na mapie świata  Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
| Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:landmark} | |
Mokrsko Górne – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie jędrzejowskim, w gminie Sobków[1][2], na prawym brzegu Nidy.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.
Historia
W XV w. wraz z sąsiednim Mokrskiem Dolnym wieś była własnością kanonika krakowskiego Dziewisza. W XVI w. wojewoda krakowski Piotr Kmita wzniósł tu lub przerobił dawniejszy zamek w stylu rezydencji włoskiej.
Według spisu z 1827 r. Mokrsko Górne miało 22 domy i 116 mieszkańców[3].
Zabytki
- Ruiny późnogotyckiego zamku wzniesionego w latach 1519–1526 przez marszałka wielkiego koronnego Piotra Kmitę. Jednak w źródle z 1428 r. wspomniano o superiori castro in silva iacente dicto wulgariter[4], a więc już wcześniej, tj. w czasach Andrzeja Mokrskiego, musiała tu istnieć siedziba obronna. Zamek Mokrsko był rozbudowywany pod koniec XVI i w XVII wieku. W XVIII w. popadł w ruinę. Zbudowany był na planie zbliżonym do prostokąta. W jego zachodniej części znajdował się budynek mieszkalny o czterech kondygnacjach oraz 300 m² powierzchni. Na najwyższej kondygnacji znajdowały się prawdopodobnie sale reprezentacyjne. W południowej części zamku ulokowana była wieża bramna. Dziedziniec otoczony był murem obronnym z gankiem straży ze strzelnicami i miał powierzchnię ok. 750 m². Zamek otoczony był fosą. Ruiny zamku wraz z otaczającym je terenem zostały wpisane do rejestru zabytków nieruchomych (nr rej.: A.157/1-2 z 4.06.1947 i z 8.05.1971)[5].
- ↑ TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2014-08-19].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013-02-15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2015-08-05].
- ↑ Mokrsko, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VI: Malczyce – Netreba, Warszawa 1885, s. 634.
- ↑ W akcie erekcji 11 maja 1428 r. przez Zbigniewa Oleśnickiego ołtarza Najświętszej Marii Panny w katedrze na Wawelu, fundacji Dziwisza z Pacanowa, prepozyta skalbmierskiego. Por. Zbiór dokumentów katedry i diecezji krakowskiej, cz. II, Lata 1416–1450, wyd. S. Kuraś, Lublin 1973 (Materiały do dziejów Kościoła w Polsce, t. 4), ss. 134 i 135
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 11 [dostęp 2015-10-20].
Bibliografia
- Bohdan Guerquin, Zamki w Polsce, Warszawa 1984, ISBN 83-213-3239-0.
- Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski, Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Warszawa 1880, Tom VI, s. 634
- Adam Miłobędzki, Zamek w Mokrsku Górnym i niektóre problemy małopolskiej architektury XV i XVI w., Biuletyn Historii Sztuki, t. 21, 1959, nr 1, ss. 30–51
| Wsie | |
|---|---|
| Kolonie | |
| Integralne części wsi |
|
