Osiemdziesięciu pięciu męczenników Anglii i Walii: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m zostawiłbym to w głównym tekście
Linia 61: Linia 61:
Zmiana stanowiska rządu angielskiego nastąpiła po promulgacji w kwietniu 1570 bulli [[papież|papieża]] [[Pius V|Piusa V]] [[Regnans in Excelsis]] ekskomunikującej zarówno Elżbietę jak i każdego jej poddanego, który ośmieliłby się wykonywać jej rozkazy, a także serii buntów i spisków wynikłych w rezultacie tej bulli (m.in.[[II powstanie Desmondów]]). Rząd angielski zaczął podejmować surowe środki przeciwko [[Jezuici|jezuitom]], i wkrótce po wykryciu kolejnych spisków (m.in. [[spisek Ridolfiego|spisku Ridolfiego]]), a następnie wybuchu wojny hiszpańsko-angielskiej (1585-1604) Parlament angielski uchwalił ustawę "przeciwko jezuitom, kapłanom seminaryjnym i innym podobnym niesposłusznym ludziom" ("against Jesuits, seminary priests and other such like disobedient persons"). Odtąd odbywanie katolickich praktyk religijnych groziło surowymi represjami, polegającymi m.in. na [[konfiskata|konfiskacie majątków]] i [[Pozbawienie wolności|więzieniu]]. Część spośród represjonowanych katolików faktycznie była uwikłana w antykrólewską działalność polityczną (np. (np. przygotowania do [[Wielka Armada|Wielkiej Armady]], [[spisek prochowy]] w 1605), jednak część z nich stracono jedynie za takie czyny jak np. starania o papieską dyspensę na zawarcie małżeństwa <ref name="EB"/>. Na religijny charakter prześladowań wskazuje zdaniem części autorów fakt, że wielu katolikom formalnie oskarżonym o zdradę oferowano łaskę w zamian za przejście na anglikanizm<ref>[http://www.newadvent.org/cathen/15026b.htm Burton, Edwin. "Accusations of Treason." The Catholic Encyclopedia. Vol. 15. New York: Robert Appleton Company, 1912] [dostęp 23 kwietnia 2011]</ref>.
Zmiana stanowiska rządu angielskiego nastąpiła po promulgacji w kwietniu 1570 bulli [[papież|papieża]] [[Pius V|Piusa V]] [[Regnans in Excelsis]] ekskomunikującej zarówno Elżbietę jak i każdego jej poddanego, który ośmieliłby się wykonywać jej rozkazy, a także serii buntów i spisków wynikłych w rezultacie tej bulli (m.in.[[II powstanie Desmondów]]). Rząd angielski zaczął podejmować surowe środki przeciwko [[Jezuici|jezuitom]], i wkrótce po wykryciu kolejnych spisków (m.in. [[spisek Ridolfiego|spisku Ridolfiego]]), a następnie wybuchu wojny hiszpańsko-angielskiej (1585-1604) Parlament angielski uchwalił ustawę "przeciwko jezuitom, kapłanom seminaryjnym i innym podobnym niesposłusznym ludziom" ("against Jesuits, seminary priests and other such like disobedient persons"). Odtąd odbywanie katolickich praktyk religijnych groziło surowymi represjami, polegającymi m.in. na [[konfiskata|konfiskacie majątków]] i [[Pozbawienie wolności|więzieniu]]. Część spośród represjonowanych katolików faktycznie była uwikłana w antykrólewską działalność polityczną (np. (np. przygotowania do [[Wielka Armada|Wielkiej Armady]], [[spisek prochowy]] w 1605), jednak część z nich stracono jedynie za takie czyny jak np. starania o papieską dyspensę na zawarcie małżeństwa <ref name="EB"/>. Na religijny charakter prześladowań wskazuje zdaniem części autorów fakt, że wielu katolikom formalnie oskarżonym o zdradę oferowano łaskę w zamian za przejście na anglikanizm<ref>[http://www.newadvent.org/cathen/15026b.htm Burton, Edwin. "Accusations of Treason." The Catholic Encyclopedia. Vol. 15. New York: Robert Appleton Company, 1912] [dostęp 23 kwietnia 2011]</ref>.


Kościół katolicki uważa za męczenników około połowę spośród blisko 600 katolików straconych w XVI i XVII-wiecznej Anglii pod zarzutem zdrady<ref name="EB"/>, w tym czterdziestu za panowania [[Henryk VIII Tudor|Henryka VIII]] w latach 1535–1547, stu osiemdziesięciu dziewięciu straconych za [[Elżbieta I Tudor|Elżbiety I]] między rokiem 1570 a 1603, dwadzieścia siedem za rządów [[Jakub I Stuart|Jakuba I]] w latach 1603–1618, a także dwadzieścia cztery ofiary z lat 1628–1649, tj. z okresu panowania [[Karol I Stuart|Karola I]], dwie z okresu rządów [[Oliver Cromwell|Cromwella]] i dwudziestu pięciu straconych w latach 1678–1681 za [[Karol II Stuart|Karola II]]<ref name="FS"/><ref>[http://www.newadvent.org/cathen/05474a.htm Pollen, John Hungerford. "English Confessors and Martyrs (1534-1729)." The Catholic Encyclopedia. Vol. 5. New York: Robert Appleton Company, 1909] [dostęp 23 kwietnia 2011]</ref>.
Kościół katolicki uważa za męczenników około połowę spośród blisko 600 katolików straconych w XVI i XVII-wiecznej Anglii pod zarzutem zdrady<ref name="EB"/>, w tym czterdziestu za panowania [[Henryk VIII Tudor|Henryka VIII]] w latach 1535–1547, stu osiemdziesięciu dziewięciu straconych za [[Elżbieta I Tudor|Elżbiety I]] między rokiem 1570 a 1603, dwudziestu siedmiu za rządów [[Jakub I Stuart|Jakuba I]] w latach 1603–1618, a także dwadzieścia cztery ofiary z lat 1628–1649, tj. z okresu panowania [[Karol I Stuart|Karola I]], dwie z okresu rządów [[Oliver Cromwell|Cromwella]] i dwudziestu pięciu straconych w latach 1678–1681 za [[Karol II Stuart|Karola II]]<ref name="FS"/><ref>[http://www.newadvent.org/cathen/05474a.htm Pollen, John Hungerford. "English Confessors and Martyrs (1534-1729)." The Catholic Encyclopedia. Vol. 5. New York: Robert Appleton Company, 1909] [dostęp 23 kwietnia 2011]</ref>.


Przywrócenie pamięci o męczennikach zapoczątkowane zostało w XIX wieku dzięki powrotowi tolerancji religijnej. Ofiary prześladowań [[beatyfikacja|beatyfikowane]] zostały przez [[papież]]a [[Leon XIII|Leona XIII]] w 1886 (pięćdziesiąt cztery osoby), 1895 roku ten sam papież aprobował kult dziewięciu kolejnych męczenników, następną grupę trzydziestu sześciu ofiar prześladowań beatyfikował [[Pius XI]] w 1929 roku, a w 1935 roku dokonał [[kanonizacja|kanonizacji]] [[Jan Fisher|Jana Fishera]] i [[Thomas More|Tomasza More]], indywidualnie też beatyfikowani byli [[Oliver Plunkett]] w 1920 r. i [[Jan Ogilvie]] w 1929 r. [[kanonizacja|kanonizowani]] przez [[Paweł VI|Pawła VI]] w 1975 i 1976 roku<ref name="FS"/>.
Przywrócenie pamięci o męczennikach zapoczątkowane zostało w XIX wieku dzięki powrotowi tolerancji religijnej. Ofiary prześladowań [[beatyfikacja|beatyfikowane]] zostały przez [[papież]]a [[Leon XIII|Leona XIII]] w 1886 (pięćdziesiąt cztery osoby), 1895 roku ten sam papież aprobował kult dziewięciu kolejnych męczenników, następną grupę trzydziestu sześciu ofiar prześladowań beatyfikował [[Pius XI]] w 1929 roku, a w 1935 roku dokonał [[kanonizacja|kanonizacji]] [[Jan Fisher|Jana Fishera]] i [[Thomas More|Tomasza More]], indywidualnie też beatyfikowani byli [[Oliver Plunkett]] w 1920 r. i [[Jan Ogilvie]] w 1929 r. [[kanonizacja|kanonizowani]] przez [[Paweł VI|Pawła VI]] w 1975 i 1976 roku<ref name="FS"/>.

Wersja z 17:31, 23 kwi 2011

Błogosławieni
Osiemdziesięciu pięciu męczenników
Anglii i Walii
Kościół / wyznanie rzymskokatolicki
Daty beatyfikacji 22 listopada 1987 roku
przez papieża Jana Pawła II

Osiemdziesięciu pięciu błogosławionych męczenników – grupa męczenników zamordowanych w czasie prześladowań religijnych katolików w Anglii i Walii w latach 1535-1679, błogosławieni Kościoła rzymskokatolickiego.

Geneza męczeństwa

Podłożem prześladowań katolików w okresie reformacji były uregulowania prawne wynikające z Aktu Supremacji, które czyniły monarchę angielskiego głową Kościoła Anglii. Po uchwaleniu przez Parlament angielski w 1559 roku drugiego Aktu Supremacji i wprowadzeniu reform religijnych, katolickie praktyki religijne były formalnie zakazane, jednak Elżbieta I Wielka tolerowała je jeśli odbywały sie one w prywatnych domach. Nieprzestrzeganie prawa było wtedy zagrożone jedynie grzywną[1].

Zmiana stanowiska rządu angielskiego nastąpiła po promulgacji w kwietniu 1570 bulli papieża Piusa V Regnans in Excelsis ekskomunikującej zarówno Elżbietę jak i każdego jej poddanego, który ośmieliłby się wykonywać jej rozkazy, a także serii buntów i spisków wynikłych w rezultacie tej bulli (m.in.II powstanie Desmondów). Rząd angielski zaczął podejmować surowe środki przeciwko jezuitom, i wkrótce po wykryciu kolejnych spisków (m.in. spisku Ridolfiego), a następnie wybuchu wojny hiszpańsko-angielskiej (1585-1604) Parlament angielski uchwalił ustawę "przeciwko jezuitom, kapłanom seminaryjnym i innym podobnym niesposłusznym ludziom" ("against Jesuits, seminary priests and other such like disobedient persons"). Odtąd odbywanie katolickich praktyk religijnych groziło surowymi represjami, polegającymi m.in. na konfiskacie majątków i więzieniu. Część spośród represjonowanych katolików faktycznie była uwikłana w antykrólewską działalność polityczną (np. (np. przygotowania do Wielkiej Armady, spisek prochowy w 1605), jednak część z nich stracono jedynie za takie czyny jak np. starania o papieską dyspensę na zawarcie małżeństwa [2]. Na religijny charakter prześladowań wskazuje zdaniem części autorów fakt, że wielu katolikom formalnie oskarżonym o zdradę oferowano łaskę w zamian za przejście na anglikanizm[3].

Kościół katolicki uważa za męczenników około połowę spośród blisko 600 katolików straconych w XVI i XVII-wiecznej Anglii pod zarzutem zdrady[2], w tym czterdziestu za panowania Henryka VIII w latach 1535–1547, stu osiemdziesięciu dziewięciu straconych za Elżbiety I między rokiem 1570 a 1603, dwudziestu siedmiu za rządów Jakuba I w latach 1603–1618, a także dwadzieścia cztery ofiary z lat 1628–1649, tj. z okresu panowania Karola I, dwie z okresu rządów Cromwella i dwudziestu pięciu straconych w latach 1678–1681 za Karola II[4][5].

Przywrócenie pamięci o męczennikach zapoczątkowane zostało w XIX wieku dzięki powrotowi tolerancji religijnej. Ofiary prześladowań beatyfikowane zostały przez papieża Leona XIII w 1886 (pięćdziesiąt cztery osoby), 1895 roku ten sam papież aprobował kult dziewięciu kolejnych męczenników, następną grupę trzydziestu sześciu ofiar prześladowań beatyfikował Pius XI w 1929 roku, a w 1935 roku dokonał kanonizacji Jana Fishera i Tomasza More, indywidualnie też beatyfikowani byli Oliver Plunkett w 1920 r. i Jan Ogilvie w 1929 r. kanonizowani przez Pawła VI w 1975 i 1976 roku[4].

Lista

Alfabetyczne zestawienie osiemdziesięciu pięciu błogosławionych męczenników:

  • Alexander Blake
  • Alexander Crowe
  • Anthony Page
  • Artur Bell (Arthur)
  • Charles Mahoney
  • Christopher Robinson
  • Christopher Wharton
  • Edmund Duke
  • Edmund Sykes
  • Edward Bamber
  • Edward Burden
  • Edward Osbaldeston
  • Edward Thwing
  • Francis Ingleby
  • George Beesley
  • George Douglas
  • George Errington
  • George Haydock
  • George Nichols
  • Henry Heath
  • Henry Webley
  • Hugh Taylor
  • Humphrey Pritchard
  • John Adams
  • John Bretton
  • John Fingley
  • John Hambley
  • John Hogg
  • John Lowe
  • John Norton
  • John Sandys
  • John Sugar
  • John Talbot
  • John Thules
  • John Woodcock
  • Joseph Lambton
  • Marmaduke Bowes
  • Matthew Flathers
  • Montford Scott
  • Nicholas Garlick
  • Nicholas Horner
  • Nicholas Postgate
  • Nicholas Woodfen

  • Peter Snow
  • Ralph Grimston
  • Richard Flower
  • Richard Hill
  • Richard Holiday
  • Richard Sergeant
  • Richard Simpson
  • Richard Yaxley
  • Robert Bickerdike
  • Robert Dibdale
  • Robert Drury
  • Robert Grissold
  • Robert Hardesty
  • Robert Ludlam
  • Robert Middleton
  • Robert Nutter
  • Robert Sutton
  • Robert Thorpe
  • Roger Cadwallador
  • Roger Filcock
  • Roger Wrenno
  • Stephen Rowsham
  • Thomas Atkinson
  • Thomas Belson
  • Thomas Bullaker
  • Thomas Hunt
  • Thomas Palasor
  • Thomas Pilcher
  • Thomas Pormort
  • Thomas Sprott
  • Thomas Watkinson
  • Thomas Whittaker
  • Thurstan Hunt
  • William Carter
  • William Davies
  • William Gibson
  • William Knight
  • William Lampley
  • William Pike
  • William Southerne
  • William Spenser
  • William Thomson

Beatyfikacja

Grupa osiemdziesięciu pięciu męczenników Anglii i Walii została beatyfikowana 22 listopada 1987 roku przez Jana Pawła II[4][6].

Zobacz też

Szablon:PortalSzablon:Portal

  1. Gerard Noel: Występni papieże Renesansu. Warszawa: Amber, s. 303. ISBN 978-83-241-2984-3.
  2. a b Forty Martyrs of England and Wales. Encyklopedia Britannica. [dostęp 4 marca 2011]. (ang.).
  3. Burton, Edwin. "Accusations of Treason." The Catholic Encyclopedia. Vol. 15. New York: Robert Appleton Company, 1912 [dostęp 23 kwietnia 2011]
  4. a b c Henryk Fros SJ, Franciszek Sowa: Księga imion i świętych. T. 6: W-Z. Kraków: WAM, Księża Jezuici, s. 281/302. ISBN 978-83-7318-736-8.
  5. Pollen, John Hungerford. "English Confessors and Martyrs (1534-1729)." The Catholic Encyclopedia. Vol. 5. New York: Robert Appleton Company, 1909 [dostęp 23 kwietnia 2011]
  6. Bł. Artur Bell (1591-1643). Encyklopedia Britannica. [dostęp 4 marca 2011].
{{Przypisy}} Nieprawidłowe pola: przypisy.