Fryderyk II Łagodny: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Robot skopiował szablon {{Kontrola autorytatywna}} z de:Friedrich II. (Sachsen).; zmiany kosmetyczne |
|||
| Linia 19: | Linia 19: | ||
| 2 następca = |
| 2 następca = |
||
| dynastia = [[Wettynowie]] |
| dynastia = [[Wettynowie]] |
||
| urodzony = [[22 sierpnia]] [[1412]]<br>[[Lipsk]] |
| urodzony = [[22 sierpnia]] [[1412]]<br />[[Lipsk]] |
||
| zmarł = [[7 września]] [[1464]]<br>Lipsk |
| zmarł = [[7 września]] [[1464]]<br />Lipsk |
||
| Miejsce pochówku = |
| Miejsce pochówku = |
||
| ojciec = [[Fryderyk I Kłótnik]] |
| ojciec = [[Fryderyk I Kłótnik]] |
||
| matka = Katarzyny z Brunszwiku-Lüneburga |
| matka = Katarzyny z Brunszwiku-Lüneburga |
||
| żona = Małgorzata |
| żona = Małgorzata |
||
| dzieci = Amalia,<br>Anna,<br>[[Ernest Wettyn|Ernest]],<br>[[Albrecht Odważny|Albrecht]],<br>Małgorzata,<br>Jadwiga,<br>dwóch synów |
| dzieci = Amalia,<br />Anna,<br />[[Ernest Wettyn|Ernest]],<br />[[Albrecht Odważny|Albrecht]],<br />Małgorzata,<br />Jadwiga,<br />dwóch synów |
||
| rodzeństwo = |
| rodzeństwo = |
||
| odznaczenia = |
| odznaczenia = |
||
| Linia 87: | Linia 87: | ||
{{Władca-Saksonia||urząd=książę–elektor Saksonii|lata=[[1428]]–[[1464]]|poprzednik=[[Fryderyk I Kłótnik]]|następca=[[Ernest Wettyn]]}} |
{{Władca-Saksonia||urząd=książę–elektor Saksonii|lata=[[1428]]–[[1464]]|poprzednik=[[Fryderyk I Kłótnik]]|następca=[[Ernest Wettyn]]}} |
||
{{Kontrola autorytatywna|VIAF=263838763|GND=100127509|TYP=p}} |
|||
[[Kategoria:Wettynowie]] |
[[Kategoria:Wettynowie]] |
||
Wersja z 22:55, 8 kwi 2013
Szablon:Władca kraju infobox Fryderyk II Łagodny (ur. 22 sierpnia 1412 r. w Lipsku, zm. 7 września 1464 r. tamże) – książę saski i elektor Rzeszy Niemieckiej od 1428 r. z dynastii Wettinów.
Był najstarszym z synów pierwszego elektora saskiego z dynastii Wettynów Fryderyka I Kłótnika oraz Katarzyny z Brunszwiku-Lüneburga. Po śmierci ojca w 1428 r. odziedziczył władzę w Saksonii wraz ze swoimi trzema młodszymi braćmi (Henrykiem, Zygmuntem i Wilhelmem), przy czym Fryderykowi, jako najstarszemu przypadła godność elektora Rzeszy. Objął władzę w obliczu zagrożenia ze strony Czech – husyci pustoszyli wówczas całą Saksonię. Sytuację zdołał opanować dopiero po kilku latach: w 1432 r. zawarł pokój z husytami, pozostał jednak ich przeciwnikiem na arenie politycznej (husyci ponownie zaatakowali Saksonię w 1438 r., ponieśli jednak porażkę).
W okresie swojego panowania zaangażował się przede wszystkim w działania na rzecz wewnętrznego wzmocnienia i konsolidacji Saksonii, a także poszerzenia jej granic poprzez przejmowanie należnego mu dziedzictwa (m.in. chodziło tu o Turyngię). Staraniom tym pomagała przyjaźń Fryderyka z królem Niemiec (od 1438 r.) Albrechtem II Habsburgiem, który rozstrzygnął na korzyść Fryderyka spór o część Miśni w 1439 r. Fryderyk odparł też roszczenia do tytułu elektorskiego w Saksonii ze strony książąt Lauenburga, którzy sprzymierzyli się z Brandenburgią (konflikt został zakończony ostatecznie w 1441 r., gdy Fryderyk porozumiał się z margrabiami brandenburskimi).
W 1440 r. po śmierci kuzyna Fryderyka IV przejął Turyngię. W obliczu śmierci brata Henryka, wstąpienia do stanu duchownego brata Zygmunta oraz dojścia do pełnoletniości brata Wilhelma w 1445 r. podpisał z tym ostatnim umowę o podziale księstwa (Wilhelm otrzymał wówczas Turyngię). Stosunki między braćmi nie układały się jednak dobrze: już w 1446 r. wybuchła między nimi wojna, która zakończyła się pokojem dopiero w 1451 r.
W nocy z 7 na 8 lipca 1455 r. synowie Fryderyka, Ernest i Albrecht zostali porwani z zamku Altenburg przez mającego do elektora pretensje finansowe rycerza Kunza von Kauffungen. Porywacz, zdążający w kierunku granicy czeskiej został jednak schwytany, a dzieci Fryderyka uwolnione.
W 1459 r. Fryderyk zawarł porozumienie z nowym królem czeskim Jerzym z Podiebradów, regulując ostatecznie swoje stosunki z husytami i przebieg granicy czesko-saksońskiej, wyrzekając się pretensji do terenów położonych po drugiej stronie granicy. Dodatkowo zawarte miało być podwójne małżeństwo między dziećmi Jerzego i Fryderyka.
Fryderyk został pochowany w katedrze w Miśni. Tytuł elektorski przejął po nim starszy syn Ernest, który dokonał podziału Saksonii ze swym bratem Albrechtem. Podział ten dał początek dwóm liniom dynastycznym saskich Wettinów: elektorskiej (ernestyńskiej) oraz książęcej (albertyńskiej).
Był żonaty z Małgorzatą, córką Ernesta Żelaznego z dynastii Habsburgów, ze związku tego pochodziły następujące dzieci:
- Amalia, zm. 1501, żona Ludwika IX Bogatego, księcia bawarskiego,
- Anna, zm. 1512, żona Albrechta III Achillesa, margrabiego brandenburskiego,
- Ernest, zm. 1486, elektor saski,
- Albrecht, zm. 1500, książę saski,
- Małgorzata, zm. 1491, ksieni w Seußlitz,
- Jadwiga, zm. 1511, ksieni w Kwedlinburgu,
- dwóch synów zmarłych w dzieciństwie.
| Fryderyk II Poważny | |||||||||||||
| Fryderyk III Srogi | |||||||||||||
| Matylda | |||||||||||||
| Fryderyk I Kłótnik | |||||||||||||
| Henryk VIII Henneberg | |||||||||||||
| Katarzyna z Hennenbergu | |||||||||||||
| Jutta von Brandenburg | |||||||||||||
| Fryderyk II Łagodny | |||||||||||||
| Magnus II | |||||||||||||
| Henryk I | |||||||||||||
| Katarzyna Anhalt-Bernburg | |||||||||||||
| Katarzyna z Brunszwiku-Lüneburga | |||||||||||||
| Warcisław VI | |||||||||||||
| Zofia | |||||||||||||
| Anna meklemburska | |||||||||||||
Bibliografia
- Gottfried Opitz: Friedrich II. der Sanftmütige. W: Neue Deutsche Biographie. T. 5. Berlin: Duncker & Humblot, 1961, s. 568. [dostęp 13 grudnia 2009 r.]. (niem.).
- Heinrich Theodor Flathe: Friedrich II. (Kurfürst von Sachsen). W: Allgemeine Deutsche Biographie. T. 7. Leipzig: Verlag von Dunckler & Humblot, 1878, s. 778–779. [dostęp 13 grudnia 2009 r.]. (niem.).