Camera obscura: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Nie podano opisu zmian |
Nie podano opisu zmian |
||
Linia 3: | Linia 3: | ||
[[Plik:View from the Window at Le Gras, Joseph Nicéphore Niépce.jpg|thumb|300px|Pierwsza trwała fotografia wykonana przy jej użyciu]] |
[[Plik:View from the Window at Le Gras, Joseph Nicéphore Niépce.jpg|thumb|300px|Pierwsza trwała fotografia wykonana przy jej użyciu]] |
||
[[Plik:Homemade pinhole camera.JPG|thumb|300px|Oraz jej współczesna cyfrowa odmiana ''(otwór w folii aluminiowej wykonany igłą o średnicy około 0,2–0,3 mm)''...]] |
[[Plik:Homemade pinhole camera.JPG|thumb|300px|Oraz jej współczesna cyfrowa odmiana ''(otwór w folii aluminiowej wykonany igłą o średnicy około 0,2–0,3 mm)''...]] |
||
[[Plik:Pinhole camera, Olympus €520 no.5.JPG|thumb|300px| |
[[Plik:Pinhole camera, Olympus €520 no.5.JPG|thumb|300px|Zdjęcie wykonane przy jej pomocy]] |
||
'''Camera obscura''' ([[łac.]] ''ciemna komnata'')<ref>[http://www.slownik-online.pl/kopalinski/22775A7E2904CC7DC12565E2003F16D9.php ''Słownik Wyrazów Obcych'']</ref> – prosty przyrząd optyczny pozwalający uzyskać rzeczywisty obraz. Pierwowzór [[aparat fotograficzny|aparatu fotograficznego]] |
'''Camera obscura''' ([[łac.]] ''ciemna komnata'')<ref>[http://www.slownik-online.pl/kopalinski/22775A7E2904CC7DC12565E2003F16D9.php ''Słownik Wyrazów Obcych'']</ref> – prosty przyrząd optyczny pozwalający uzyskać rzeczywisty obraz. Pierwowzór [[aparat fotograficzny|aparatu fotograficznego]] |
||
Wersja z 16:17, 15 gru 2016
Camera obscura (łac. ciemna komnata)[1] – prosty przyrząd optyczny pozwalający uzyskać rzeczywisty obraz. Pierwowzór aparatu fotograficznego
Camera obscura bywa nazywana również ciemnią optyczną lub kamerą otworkową.
Budowa i zasada działania
Urządzenie to zbudowane jest z poczernionego wewnątrz pudełka (dla zredukowania odbić światła). Na jednej ściance znajduje się niewielki otwór (średnicy 0,3–1 milimetra zależnie od wielkości kamery) spełniający rolę obiektywu, a na drugiej matowa szyba (matówka) lub kalka techniczna. Promienie światła wpadające przez otwór tworzą na matówce odwrócony i pomniejszony (lub powiększony) obraz. Wstawiając w miejsce matówki kliszę fotograficzną można otrzymać zdjęcie.
Obraz otrzymany za pomocą camera obscura posiada następujące cechy: miękkość, łagodne kontrasty, rozmycie, nieskończoną głębię ostrości oraz zupełny brak dystorsji, a wykonany na materiale barwnym – pastelową kolorystykę. Z uwagi na te cechy obrazu camera obscura bywa do dzisiaj wykorzystywana w fotografii artystycznej.
Historia
Początków tego urządzenia można się doszukiwać w starożytnej Grecji. Arystoteles, podczas częściowego zaćmienia Słońca, zaobserwował obraz tworzony na ziemi przez promienie przechodzące między liśćmi drzewa[2]. Euklides w swojej Optyce opisywał prostoliniowe rozchodzenie się światła i możliwość powstawania obrazu po przejściu promieni słonecznych przez niewielki otwór. Obserwacje prowadzone z użyciem tego prostego instrumentu optycznego były prowadzone przez starożytnych Chińczyków, Greków i Arabów. Jednak pierwszy znany nam naukowy opis ciemni optycznej znajduje się w rękopisach (pochodzących najprawdopodobniej z 1020 roku) arabskiego matematyka Alhazena (Hasana) z Basry. Najsłynniejszą pracą z około stu, jakie po nim pozostały, był traktat o optyce Kitab-al-Manadhirn. Księga wydana po łacinie w Średniowieczu wywarła wielki wpływ na naukę, szczególnie na prace Rogera Bacona i Johannesa Keplera.
Ciemnia optyczna służyła astronomom do obserwacji rocznych torów, po jakich porusza się słońce, plam słonecznych i księżyca. Służyła też jako pomoc przy wykonywaniu rysunków. Była wykorzystywana przez artystów malarzy, między innymi Leonardo da Vinci i Bernardo Bellotto, jako narzędzie pomocne przy określaniu np. perspektywy.
Przez analogię z powstawaniem obrazu w kamerze otworkowej Roger Bacon wyjaśnił sposób powstawania obrazu w oku.
W 2007 roku Jarosław Włodarczyk opublikował w czasopiśmie Journal for the History of Astronomy hipotezę stosowania ciemni optycznej do obserwacji zaćmień słońca przez Mikołaja Kopernika[3]. Włodarczyk porównał wyniki uzyskane przez Kopernika z wyliczonymi współcześnie maksymalnymi fazami zaćmień słońca we Fromborku. Różnice pomiędzy nimi mogły wynikać z błędów, powodowanych przez camera obscura.
W 1550 roku Girolamo Cardano zastąpił otwór pojedynczą soczewką skupiającą. W 1569 roku wenecjanin Daniello Barbaro opisał w swoim dziele La practica della perspectiva zasadę działania przesłony.
Johann Wolfgang Goethe przy pomocy camera obscura utrwalał widoki ze swoich podróży.
Zobacz też
- ↑ Słownik Wyrazów Obcych
- ↑ Arystoteles, Problemy XV,11
- ↑ Jarosław Włodarczyk, Solar Eclipse Observations in the Time of Copernicus: Tradition or Novelty? Journal for the History of Astronomy, Vol. 38, Nr 3, 2007, s. 351-364(14)