Błona fotograficzna

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Błona fotograficzna, film fotograficzny lub tylko film (potocznie: taśma filmowa, niepoprawnie: klisza) – jeden z podstawowych rodzajów materiałów światłoczułych. Błona fotograficzna jest materiałem płaskim i elastycznym. Jedynie podłoże błony jest przezroczyste[1], zaś pokrywająca je warstwa światłoczuła[1] do czasu wywołania przepuszcza światło w bardzo niewielkim stopniu.

Niewywołana czarno-biała zwojowa błona fotograficzna

Sposoby konfekcjonowania[edytuj | edytuj kod]

  • błona cięta – w postaci arkuszy[1] dopasowanych do kasety aparatu fotograficznego (najczęściej wielkoformatowego);
  • błona zwojowa – w postaci wstęgi nawiniętej na szpulę lub tuleję[1], o szerokości dopasowanej do aparatów średnioformatowych (zwykle wynoszącej 60 mm) oraz urządzeń przemysłowych (np. naświetlarek);
  • film, taśma filmowa – materiał zawierający perforację na jednej lub obu krawędziach w celu ułatwienia precyzyjnego przesuwu w projektorze, kamerze lub aparacie fotograficznym (najczęściej małoobrazkowym) – zwykle o szerokości 35 mm;
  • klisza – materiał fotograficzny wykonany na bazie szklanych płytek odpowiedniego formatu; najczęściej występuje w postaci emulsji halogenosrebrowej naniesionej na płytkę szklaną; zalety klisz: duża sztywność – brak odkształceń i przemieszczeń w czasie rejestracji, co jest szczególnie ważne w przypadku materiałów o dużych wymiarach, a także w systemach rejestracji wymagających najwyższego stopnia stabilności układu rejestrującego (w tym także materiału).

Budowa[edytuj | edytuj kod]

1. Podłoże z tworzywa sztucznego; 2. Warstwa przeciwodblaskowa; 3. Emulsja czuła na światło czerwone; 4. Emulsja czuła na światło zielone; 5. Żółty filtr; 6. Emulsja czuła na światło niebieskie; 7. Filtr ultrafioletowy; 8. Warstwa ochronna; 9. Światło widzialne.

Błona fotograficzna składa się z podłoża z tworzywa sztucznego o wysokiej przejrzystości, z naniesioną warstwą emulsji światłoczułej. Dawniej jako podłoże stosowano celuloid, dziś trójoctan celulozy[1]. W przypadku błon barwoczułych, na podłożu naniesione jest kilka warstw emulsji, poprzedzielanych odpowiednimi filtrami barwnymi.

Obróbka[edytuj | edytuj kod]

Błonę fotograficzną po naświetleniu należy poddać procesowi obróbki chemicznej, zwanej wywołaniem. Procesu tego dokonuje się ręcznie w koreksie (pracując z danym materiałem w ciemni fotograficznej) lub maszynowo w minilabie.

Rodzaje błon fotograficznych[edytuj | edytuj kod]

Parametry błon fotograficznych[edytuj | edytuj kod]

Producenci[edytuj | edytuj kod]

Na świecie:

W Polsce:

Nazwy alternatywne[edytuj | edytuj kod]

Terminu „film” używa się potocznie do błon zwojowych o dużej długości, natomiast termin „klisza” stał się synonimem błony w dwudziestoleciu międzywojennym, czyli w czasach, gdy dotychczasowe klisze w postaci płytek szklanych zostały wyparte przez znacznie wygodniejsze w użyciu zwojowe materiały światłoczułe.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e Słownik terminologiczny informacji naukowej, Maria Dembowska, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, 1979, s. 31.