Jad Waszem: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
correcting a broken link
m drobne techniczne
Linia 5: Linia 5:
[[File:Urwany wiadukt kolejowy w Yad Vashem.jpg|thumb|Urwany wiadukt kolejowy w Yad Vashem]]
[[File:Urwany wiadukt kolejowy w Yad Vashem.jpg|thumb|Urwany wiadukt kolejowy w Yad Vashem]]


'''Jad Waszem'''{{r|archiwum}} (lub '''Jad wa-Szem'''{{r|PWN}}; [[język hebrajski|hebr.]] '''יד ושם''', ang. Yad Vashem), ''Instytut Pamięci Męczenników i Bohaterów Holocaustu''<ref>{{Cytuj stronę|tytuł = Edukacja - Polski - Yad Vashem|url = http://www.yadvashem.org/yv/en/education/languages/polish/index.asp = www.yadvashem.org|data dostępu = 2015-10-08}}</ref> – instytut w [[Izrael]]u poświęcony żydowskim ofiarom [[Holocaust|Holokaustu]], założony w 1953 roku w [[Jerozolima|Jerozolimie]] na mocy Ustawy o Pamięci, przyjętej przez izraelski parlament [[Kneset]]. {{fakt|Zlokalizowany jest w [[Las Jerozolimski|Lesie Jerozolimskim]] na [[Wzgórze Herzla|Wzgórzu Herzla]]}}.
'''Jad Waszem'''{{r|archiwum}} (lub '''Jad wa-Szem'''{{r|PWN}}; [[język hebrajski|hebr.]] '''יד ושם''', ang. Yad Vashem), ''Instytut Pamięci Męczenników i Bohaterów Holocaustu''<ref>{{Cytuj stronę|tytuł = Edukacja - Polski - Yad Vashem |url = http://www.yadvashem.org/yv/en/education/languages/polish/index.asp |opublikowany = www.yadvashem.org |data dostępu = 2015-10-08}}</ref> – instytut w [[Izrael]]u poświęcony żydowskim ofiarom [[Holocaust|Holokaustu]], założony w 1953 roku w [[Jerozolima|Jerozolimie]] na mocy Ustawy o Pamięci, przyjętej przez izraelski parlament [[Kneset]]. {{fakt|Zlokalizowany jest w [[Las Jerozolimski|Lesie Jerozolimskim]] na [[Wzgórze Herzla|Wzgórzu Herzla]]}}.


Termin „Jad Waszem” oznacza „miejsce i imię” (lub „pomnik i imię”{{r|ekai.pl}}) i zaczerpnięty jest z księgi Izajasza (Iz 56, 5){{r|sprawiedliwi}}: ''dam'' [im] ''miejsce w moim domu i w moich murach oraz imię lepsze od synów i córek, dam im imię wieczyste i niezniszczalne''{{r|Iz56}}.
Termin „Jad Waszem” oznacza „miejsce i imię” (lub „pomnik i imię”{{r|ekai.pl}}) i zaczerpnięty jest z księgi Izajasza (Iz 56, 5){{r|sprawiedliwi}}: ''dam'' [im] ''miejsce w moim domu i w moich murach oraz imię lepsze od synów i córek, dam im imię wieczyste i niezniszczalne''{{r|Iz56}}.

Wersja z 14:23, 7 maj 2018

Jad Waszem z lotu ptaka
Symboliczna rzeźba
Rzeźba Borisa Saktsiera Korczak i Dzieci Getta
Urwany wiadukt kolejowy w Yad Vashem

Jad Waszem[1] (lub Jad wa-Szem[2]; hebr. יד ושם, ang. Yad Vashem), Instytut Pamięci Męczenników i Bohaterów Holocaustu[3] – instytut w Izraelu poświęcony żydowskim ofiarom Holokaustu, założony w 1953 roku w Jerozolimie na mocy Ustawy o Pamięci, przyjętej przez izraelski parlament Kneset. Zlokalizowany jest w Lesie Jerozolimskim na Wzgórzu Herzla[potrzebny przypis].

Termin „Jad Waszem” oznacza „miejsce i imię” (lub „pomnik i imię”[4]) i zaczerpnięty jest z księgi Izajasza (Iz 56, 5)[5]: dam [im] miejsce w moim domu i w moich murach oraz imię lepsze od synów i córek, dam im imię wieczyste i niezniszczalne[6].

Instytut składa się z Nowego Muzeum Historycznego wraz z Salą Imion, gdzie przechowywane są dane o ofiarach Holokaustu, Izby Pamięci, Ogrodu Sprawiedliwych wśród Narodów Świata, dwóch galerii sztuki, synagogi, archiwum i biblioteki, Doliny Zabitych Wspólnot i Międzynarodowej Szkoły Nauczania o Holokauście. Poza tym na terenie Jad Waszem znajduje się kilkanaście mniejszych i większych pomników poświęconych m.in. zamordowanym w czasie Holokaustu dzieciom, żydowskim partyzantom i żołnierzom oraz Januszowi Korczakowi. Jeden z pomników to urwany wiadukt kolejowy, na którym stoi towarowy wagon, służący w czasie II wojny światowej do przewożenia Żydów do obozów zagłady. W całym Jad Waszem posadzone są drzewa upamiętniające Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata – nie-Żydów, którzy ratowali Żydów w czasie Holokaustu, niejednokrotnie ryzykując własne życie. Obecnie, ze względu na brak miejsca, ich nazwiska umieszczane są na specjalnej ścianie pamiątkowej.

Niewielki ogród i tablica pamiątkowa na terenie Jad Waszem poświęcone są mieszkańcom Le Chambon-sur-Lignon, miasteczka we Francji, którzy w czasie drugiej wojny światowej uczynili swoją miejscowość azylem dla Żydów uciekających przed nazistami.

Wśród drzewek posadzonych w Alei Sprawiedliwych znajduje się też drzewko posadzone w 1963 r. przez Władysława Bartoszewskiego i Marię Kann w imieniu Rady Pomocy Żydom „Żegota” – jedynej organizacji w okupowanej Europie powołanej w celu ratowania Żydów.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Archiwum Żydowskiego Instytutu Historycznego. ŻIH. [dostęp 2014-03-05]. (pol.).
  2. ↑ Jad wa-Szem. Encyklopedia PWN. [dostęp 2014-03-05].
  3. ↑ Edukacja - Polski - Yad Vashem. www.yadvashem.org. [dostęp 2015-10-08].
  4. ↑ Przemówienie Benedykta XVI w Instytucie Pamięci Yad Vashem w Jerozolimie 11 maja 2009 roku. ekai.pl. [dostęp 2014-03-05].
  5. ↑ Yad Vashem. www.sprawiedliwi.org.pl. [dostęp 2014-03-05].
  6. ↑ Biblia Tysiąclecia - Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu - Iz 56. Wydawnictwo Pallottinum w Poznaniu. [dostęp 2014-03-05].

Linki zewnętrzne

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Jad_Waszem&oldid=53399877”