Termistor: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
m →top: bot poprawia linkujące: Lit (pierwiastek) → Lit |
drobne techniczne |
||
Linia 14: | Linia 14: | ||
}} |
}} |
||
[[Plik:Photo-Polyswitch.jpg|thumb|240px|CTR – "polimerowe bezpieczniki"]] |
[[Plik:Photo-Polyswitch.jpg|thumb|240px|CTR – "polimerowe bezpieczniki"]] |
||
'''Termistor''' – typ [[opornik]]a, którego [[rezystancja]] (opór) znacznie zależy od [[temperatura|temperatury]], tzn. w dużo większym stopniu niż w przypadku standardowych oporników. Najczęściej [[półprzewodniki|półprzewodnikowy]] lub [[metale|metalowy]]. Wykonuje się je z [[tlenki|tlenków]]: [[mangan]]u, [[nikiel|niklu]], [[kobalt]]u, [[miedź|miedzi]], [[glin]]u, [[wanad]]u i [[lit]]u. Od rodzaju i proporcji użytych tlenków zależą właściwości termistora. |
'''Termistor''' – typ [[opornik]]a, którego [[rezystancja]] (opór) znacznie zależy od [[temperatura|temperatury]], tzn. w dużo większym stopniu niż w przypadku standardowych oporników. Najczęściej [[półprzewodniki|półprzewodnikowy]] lub [[metale|metalowy]]. Wykonuje się je z [[tlenki|tlenków]]: [[mangan]]u, [[nikiel|niklu]], [[kobalt]]u, [[miedź|miedzi]], [[glin]]u, [[wanad]]u, złota i [[lit]]u. Od rodzaju i proporcji użytych tlenków zależą właściwości termistora. |
||
== Rodzaje termistorów == |
== Rodzaje termistorów == |
Wersja z 14:12, 20 cze 2018
Ten artykuł od 2012-07 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
Termistor NTC | |
Typ | |
---|---|
Zasada działania | |
Symbol Symbol termistora |
Termistor – typ opornika, którego rezystancja (opór) znacznie zależy od temperatury, tzn. w dużo większym stopniu niż w przypadku standardowych oporników. Najczęściej półprzewodnikowy lub metalowy. Wykonuje się je z tlenków: manganu, niklu, kobaltu, miedzi, glinu, wanadu, złota i litu. Od rodzaju i proporcji użytych tlenków zależą właściwości termistora.
Rodzaje termistorów
- NTC – o ujemnym współczynniku temperaturowym (ang. negative temperature coefficient) – wzrost temperatury powoduje zmniejszanie się rezystancji;
- PTC – (pozystor) o dodatnim współczynniku temperaturowym (ang. positive temperature coefficient), wzrost temperatury powoduje wzrost rezystancji;
- CTR – o skokowej zmianie rezystancji (ang. critical temperature resistor) – wzrost temperatury powyżej określonej powoduje gwałtowną zmianę (wzrost albo spadek) rezystancji. W termistorach polimerowych następuje szybki wzrost rezystancji (bezpieczniki polimerowe), a w ceramicznych, zawierających związki baru – spadek.
Podstawowe parametry
- R – rezystancja nominalna, znormalizowana podawana jest zazwyczaj w temperaturze 25 °C jako R25
- α – TWR – temperaturowy współczynnik rezystancji (dla termistorów typu CTR podaje się temperaturę krytyczną)
- P – dopuszczalna moc
- B – stała materiałowa (wyrażona zwykle w kK – kilokelwinach)
- tolerancja, w zależności od rodzaju termistora
Dla termistorów (z wyjątkiem typu CTR), dla niezbyt dużych różnic temperatur, zależność rezystancji od temperatury można uznać za liniową, co można wyrazić wzorem:
gdzie:
- – rezystancja termistora w temperaturze ,
- – rezystancja w temperaturze odniesienia ,
- – główny współczynnik temperaturowy termistora.
Dla termistorów PTC współczynnik α jest większy od zera, natomiast dla NTC – mniejszy od zera.
Zmiana temperatury wewnętrznej termistora, a tym samym i jego rezystancji może być powodowana zmianą temperatury otoczenia lub też zmianą natężenia prądu płynącego przez termistor (wydzielanej mocy elektrycznej).
Temperatura termistora zależy od wydzielanej w nim mocy zgodnie z zależnością:
gdzie:
- – temperatura termistora,
- – temperatura otoczenia,
- – moc wydzielana w termistorze,
- – opór cieplny liczony w [ K/W ].
Zależność oporu R termistora typu NTC od temperatury T (w kelwinach) wyraża się wzorem:
gdzie:
- – stała termistora,
- – szerokość pasma zabronionego półprzewodnika,
- – stała Boltzmanna.
Zastosowania
Termistory wykorzystywane są szeroko w elektronice jako:
- czujniki temperatury w termometrach elektronicznych,
- czujniki temperatury (KTY), w układach kompensujących zmiany parametrów obwodów przy zmianie temperatury, w układach zapobiegających nadmiernemu wzrostowi prądu, do pomiarów temperatury,
- elementy kompensujące zmianę oporności innych elementów elektronicznych np. we wzmacniaczach i generatorach bardzo niskich częstotliwości,
- ograniczniki natężenia prądu (bezpieczniki elektroniczne) – termistory typu CTR, np. w układach akumulatorów telefonów, zapobiegając uszkodzeniu akumulatorów w wyniku zwarcia lub zbyt szybkiego ładowania,
- czujniki tlenu.