Zamek w Pilicy: Różnice pomiędzy wersjami

Zamek w Pilicy
	nr rej. 1603/95 (101/7/61) z 22.05.1961
	; Zamek w Pilicy
Państwo	Polska
Miejscowość	Pilica
Ukończenie budowy	XVII-XIX wiek
	Położenie na mapie Polski Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
	Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}\|type:building}
	Multimedia w Wikimedia Commons

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 11:49, 5 wrz 2012

Zamek w Pilicy (zwany również pałacem) - zabytkowy zamek znajdujący się w mieście Pilica, w województwie śląskim. Otoczony fortyfikacjami bastionowymi zamek składa się z 4 skrzydeł otaczających wewnętrzny dziedziniec.

Historia

Pierwotnie w miejscu pałacu znajdowała się obronna siedziba rodu Toporczyków, którzy od nazwy miejscowości zaczęli się nazywać Pileckimi. Od nich Pilicę kupili w 1569 roku Padniewscy herbu Nowina. Około 1610 roku kasztelan oświęcimski Wojciech Padniewski wzniósł w miejscu rezydencji Pileckich nową późnorenesansową rezydencję w stylu włoskim i przeniósł się do niej z nieodległego Zamku w Smoleniu. Po wygaśnięciu rodu Padniewskich kolejnym właścicielem był Jerzy Zbaraski, który dokończył budowę, a następnie właścicielem stał się Konstanty Wiśniowiecki, przez małżeństwo z córką którego Heleną, zamek jako posag objął w posiadanie po 1636 roku starosta piotrkowski Stanisław Warszycki z Dankowa. On to rozbudował pałac, a w 1651 roku znacznie wzniósł potężne fortyfikacje otaczające zamek, w tym sześć murowanych bastionów z kazamatami połączonych murami kurtynowymi otoczonymi fosą o szerokości 20 metrów, dzięki czemu zamek stał się nowoczesną jak na ówczesne czasy twierdzą. Pomimo tego w 1655 roku na krótko zespół zamkowy został zajęty przez wojska szwedzkie, lecz wkrótce został odzyskany, a szkody usunięte
W 1705 roku wojska szwedzkie ponownie zajęły zamek. W 1731 roku ostatnia z rodu Warszyckich Emerencjanna Pociejowa sprzedała zamek Marii z Wesslów Sobieskiej (wdowie po królewiczu Konstantym Sobieskim), która następnie przebudowała pałac w stylu barokowym. W roku 1753 przekazała Pilicę bratankowi Teodorowi Wesslowi i wstąpiła do klasztoru Sakramentek w Warszawie. W 1852 roku pałac kupił Krystyn August Moes, który rozpoczyna remont, po którym jednak pałac spłonął w pożarze. W 1874 roku ruinę kupił słynny przemysłowiec Leon Epstein, który wyremontował pałac i nadał mu styl neorenesansowy, a fortyfikacje ozdobił w stylu romantycznym. W 1880 roku Epsteinowie opuścili Pilicę i przenieśli się do Krakowa, a do 1887 roku majątkiem kierowali zarządcy, po czym zapadła decyzja o sprzedaży zespołu zamkowego.

W 1908 roku od Pelagii z Dziewulskich (wdowy po Zdzisławie Puchale) pałac i okoliczne majątki kupił inżynier Kazimierz Arkuszewski, którego potomkowie byli właścicielami zamku do 1945 roku.
Od końca 1942 do wiosny 1944 r. na zamku stacjonował pluton zmotoryzowanej żandarmerii - Gandarmerie Mot-Zug 63 pod dowództwem lejtnanta von Kreske. Pluton ten pod murami zamku rozstrzelał ok. 80 Polaków i ok. 70 Żydów. W 1945 roku odebrano majątek Arkuszewskim, a pałac przeznaczono na dom dziecka dla dziewcząt, a w latach 80. XX w. zakładu poprawczego dla młodzieży. W latach 1960-1962 konserwowano częściowo pałacowe wnętrza. Od 1989 zespół pałacowy jest własnością Barbary Piaseckiej-Johnson.

Park

Wokół pałacu znajduje się park o powierzchni 10 hektarów o bogatej roślinności, uznany za pomnik przyrody jako dzieło sztuki ogrodowej. W parku znajduje się klasycystyczna studnia.

Wykopaliska archeologiczne

1985 rok

Bibliografia

Jerzy Kwiatek. Polska. Urokliwy świat małych miasteczek. Sport i turystyka - Muza SA, Warszawa 2002, ISBN 83-7200-965-1

@@ Linia 34: / Linia 34: @@
 === Historia ===
-Pierwotnie w miejscu pałacu znajdowała się obronna siedziba rodu Toporczyków, którzy od nazwy miejscowości zaczęli się nazywać Pileckimi. Od nich Pilicę kupili w 1569 roku Padniewscy herbu Nowina. Około 1610 roku kasztelan oświęcimski Wojciech Padniewski wzniósł w miejscu rezydencji Pileckich nową późno[[renesans]]ową rezydencję w stylu włoskim i przeniósł się do niej z nieodległego zamku [[Smoleń]]. Po wygaśnięciu rodu Padniewskich kolejnym właścicielem był [[Jerzy Zbaraski]], który dokończył budowę, a następnie właścicielem stał się [[Konstanty Wiśniowiecki]], przez małżeństwo z córką którego Heleną, zamek jako [[posag]] objął w posiadanie po 1636 roku starosta piotrkowski [[Stanisław Warszycki]] z Dankowa. On to rozbudował pałac, a w 1651 roku znacznie wzniósł potężne fortyfikacje otaczające zamek, w tym sześć murowanych bastionów z kazamatami połączonych murami kurtynowymi otoczonymi fosą o szerokości 20 metrów, dzięki czemu zamek stał się nowoczesną jak na ówczesne czasy twierdzą. Pomimo tego w 1655 roku na krótko zespół zamkowy został zajęty przez wojska szwedzkie, lecz wkrótce został odzyskany, a szkody usunięte<br /> W 1705 roku wojska szwedzkie ponownie zajęły zamek. W 1731 roku ostatnia z rodu Warszyckich Emerencjanna Pociejowa sprzedała zamek [[Maria Józefa Wessel|Marii z Wesslów Sobieskiej]] (wdowie po królewiczu [[Konstanty Władysław Sobieski|Konstantym Sobieskim]]), która następnie przebudowała pałac w stylu [[barok]]owym. W roku 1753 przekazała Pilicę bratankowi [[Teodor Wessel|Teodorowi Wesslowi]] i wstąpiła do klasztoru Sakramentek w Warszawie. W 1852 roku pałac kupił Krystyn August Moes, który rozpoczyna remont, po którym jednak pałac spłonął w pożarze. W 1874 roku ruinę kupił słynny przemysłowiec Leon Epstein, który wyremontował pałac i nadał mu styl [[neorenesans]]owy, a fortyfikacje ozdobił w stylu romantycznym. W 1880 roku Epsteinowie opuścili Pilicę i przenieśli się do Krakowa, a do 1887 roku majątkiem kierowali zarządcy, po czym zapadła decyzja o sprzedaży zespołu zamkowego.
+Pierwotnie w miejscu pałacu znajdowała się obronna siedziba rodu Toporczyków, którzy od nazwy miejscowości zaczęli się nazywać Pileckimi. Od nich Pilicę kupili w 1569 roku Padniewscy herbu Nowina. Około 1610 roku kasztelan oświęcimski Wojciech Padniewski wzniósł w miejscu rezydencji Pileckich nową późno[[renesans]]ową rezydencję w stylu włoskim i przeniósł się do niej z nieodległego [[Zamek w Smoleniu|Zamku w Smoleniu]]. Po wygaśnięciu rodu Padniewskich kolejnym właścicielem był [[Jerzy Zbaraski]], który dokończył budowę, a następnie właścicielem stał się [[Konstanty Wiśniowiecki]], przez małżeństwo z córką którego Heleną, zamek jako [[posag]] objął w posiadanie po 1636 roku starosta piotrkowski [[Stanisław Warszycki]] z Dankowa. On to rozbudował pałac, a w 1651 roku znacznie wzniósł potężne fortyfikacje otaczające zamek, w tym sześć murowanych bastionów z kazamatami połączonych murami kurtynowymi otoczonymi fosą o szerokości 20 metrów, dzięki czemu zamek stał się nowoczesną jak na ówczesne czasy twierdzą. Pomimo tego w 1655 roku na krótko zespół zamkowy został zajęty przez wojska szwedzkie, lecz wkrótce został odzyskany, a szkody usunięte<br /> W 1705 roku wojska szwedzkie ponownie zajęły zamek. W 1731 roku ostatnia z rodu Warszyckich Emerencjanna Pociejowa sprzedała zamek [[Maria Józefa Wessel|Marii z Wesslów Sobieskiej]] (wdowie po królewiczu [[Konstanty Władysław Sobieski|Konstantym Sobieskim]]), która następnie przebudowała pałac w stylu [[barok]]owym. W roku 1753 przekazała Pilicę bratankowi [[Teodor Wessel|Teodorowi Wesslowi]] i wstąpiła do klasztoru Sakramentek w Warszawie. W 1852 roku pałac kupił Krystyn August Moes, który rozpoczyna remont, po którym jednak pałac spłonął w pożarze. W 1874 roku ruinę kupił słynny przemysłowiec Leon Epstein, który wyremontował pałac i nadał mu styl [[neorenesans]]owy, a fortyfikacje ozdobił w stylu romantycznym. W 1880 roku Epsteinowie opuścili Pilicę i przenieśli się do Krakowa, a do 1887 roku majątkiem kierowali zarządcy, po czym zapadła decyzja o sprzedaży zespołu zamkowego.
 W 1908 roku od Pelagii z Dziewulskich (wdowy po Zdzisławie Puchale) pałac i okoliczne majątki kupił inżynier Kazimierz Arkuszewski, którego potomkowie byli właścicielami zamku do 1945 roku.<br /> Od końca 1942 do wiosny 1944 r. na zamku stacjonował pluton zmotoryzowanej żandarmerii - Gandarmerie Mot-Zug 63 pod dowództwem lejtnanta von Kreske. Pluton ten pod murami zamku rozstrzelał ok. 80 Polaków i ok. 70 Żydów. W 1945 roku odebrano majątek Arkuszewskim, a pałac przeznaczono na [[dom dziecka|dom dziecka]] dla dziewcząt, a w latach 80. XX w. zakładu poprawczego dla młodzieży. W latach 1960-1962 konserwowano częściowo pałacowe wnętrza. Od [[1989]] zespół pałacowy jest własnością [[Barbara Piasecka-Johnson|Barbary Piaseckiej-Johnson]].