Hardy Krüger: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
aktorzy
 
AndrzeiBOT (dyskusja | edycje)
m Poprawa linkowań i typografii
 
(Nie pokazano 21 wersji utworzonych przez 17 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
{{Aktor infobox
{{Aktor infobox
|imię i nazwisko = Hardy Kruger
|imię i nazwisko = Hardy Krüger
|grafika =
|imię i nazwisko org =
|grafika = Pressekonferenz Hardy Krüger -Gemeinsam gegen rechte Gewalt-, Köln-7724.jpg
|opis grafiki =
|opis grafiki = Hardy Krüger (2009)
|prawdziwe imię i nazwisko = '''Franz Eberhard August Kruger'''
|data urodzenia = [[12 kwietnia]] [[1928]]
|alt grafiki =
|prawdziwe imię i nazwisko = Eberhard August Franz Ewald Krüger
|miejsce urodzenia = [[Berlin]], [[Niemcy]]
|data śmierci =
|data urodzenia = 12 kwietnia 1928
|miejsce śmierci =
|miejsce urodzenia = [[Berlin]]
|zawód = [[aktor]]
|data śmierci = 19 stycznia 2022
|współmałżonek =
|miejsce śmierci = [[Palm Springs]]
|lata aktywności =
|zawód = aktor
|współmałżonek = Renate Densow<br />{{small|(1950–1964; rozwód)}}<br />Francesca Marazzi<br />{{small|(1965–1977; rozwód)}}<br />Anita Park<br />{{small|(1978–2022; jego śmierć)}}
|zespół artystyczny =
|nagrody =
|lata aktywności = 1944–2011
|odznaczenia =
|zespół artystyczny =
|commons =
|odznaczenia =
|wikicytaty =
|commons = Category:Hardy Krüger
|www =
|www =
}}
}}
'''Hardy Krüger''', właśc. '''Eberhard August Franz Ewald Krüger''' (ur. [[12 kwietnia]] [[1928]] w [[Berlin]]ie, zm. [[19 stycznia]] [[2022]] w [[Palm Springs]]<ref name="canberra">{{cytuj stronę|url=https://www.canberratimes.com.au/story/7589151/german-actor-hardy-kruger-dies-at|autor=Frank Jordans|tytuł=German actor Hardy Kruger dies at 93|opublikowany=The Canberra Times|język=de|data dostępu=2022-01-20}}</ref>) – [[Niemcy|niemiecki]] [[aktor]].
'''Hardy Kruger''' (ur. 12 kwietnia 1928) — [[Niemcy|niemiecki]] [[aktor]] [[film]]owy i [[telewizja|telewizyjny]].


== Filmografia ==
== Życiorys ==
=== Wczesne lata ===
Urodził się w Berlinie<ref name="fanpix.famousfix">{{cytuj stronę|url=https://fanpix.famousfix.com/gallery/hardy-kruger|tytuł=Hardy Krüger Pictures|opublikowany=FanPix.Net|język=en|data dostępu=2022-01-20}}</ref> jako syn Auguste (z domu Meier) i Maxa Krügera, inżyniera<ref name="guardian">{{Cytuj stronę|url=https://www.theguardian.com/film/2022/jan/20/hardy-kruger-obituary|autor=Ronald Bergan|tytuł=Hardy Krüger obituary|opublikowany=„[[The Guardian]]”|język=en|data dostępu=2022-01-20}}</ref>. Miał jedną siostrę, Use. W latach 30. rodzina przeniosła się do [[Biesdorf (Berlin)|Berlina-Biesdorf]], gdzie dorastał. Jego rodzice byli gorącymi zwolennikami [[Adolf Hitler|Hitlera]] i w 1941 wysłali 13–letniego syna do elitarnej szkoły nazistowskiej z internatem w Ordensburg Sonthofen, należącej do ruchu [[Hitlerjugend]]<ref name="guardian"/>. W marcu 1945 Krüger został przydzielony do [[38 Dywizja Grenadierów SS „Nibelungen”|38 Dywizji Grenadierów SS Nibelungen]] i wciągnięty do ciężkiej walki<ref>{{Cytuj stronę|url=https://www.faz.net/aktuell/feuilleton/medien/hardy-krueger-gestorben-der-schauspieler-wurde-93-jahre-alt-17741373.html|tytuł=Schauspieler Hardy Krüger ist gestorben|opublikowany=FAZ|język=de|data dostępu=2022-01-20}}</ref>. Miał 17 lat, gdy odmówił wykonania rozkazu i wzięcia udziału w zasadzce na amerykańskich żołnierzy. Za sprzeciwienie się rozkazom został skazany na śmierć za tchórzostwo, ale znajomy oficer SS cofnął ten rozkaz, ratując mu życie. Przez krótki okres pracował jako posłaniec, ale później uciekł i ukrywał się w [[Tyrol (region)|Tyrolu]] aż do zakończenia działań wojennych. Po zakończeniu wojny opowiadał o swoich doświadczeniach i pracował dla Amadeu Antonio Foundation, organizacji zwalczającej skrajnie prawicowe ugrupowania<ref>{{Cytuj stronę|url=https://www.onet.pl/film/onetfilm/hardy-kruger-nie-zyje-aktor-z-filmu-o-jeden-most-za-daleko/wpry8qx,681c1dfa|autor=Karolina Małas|tytuł=Skazany na śmierć za tchórzostwo, dożył późnej starości. Hardy Krüger zmarł w wieku 93 lat|opublikowany=[[Onet.pl]]|język=pl|data dostępu=2022-01-23}}</ref>.


=== Kariera ===
'''seriale'''
W czasach szkolnych w [[Sonthofen]], w wieku 16 lat Krüger został wybrany do roli ucznia Heinza Bauma, znanego jako „Bäumchen”, w [[Propaganda nazistowska|nazistowskim filmie propagandowym]] ''Młode orły'' (''Junge Adler'', 1944), którego akcja toczy się głównie w fabryce samolotów<ref name="allmovie">{{Cytuj stronę|url=https://www.allmovie.com/artist/hardy-kruger-p39469|autor=Hal Erickson|tytuł=Hardy Krüger Biography|opublikowany=[[AllMovie]]|język=en|data dostępu=2022-01-20}}</ref>. Krüger grał młodego ucznia pracującego w nadgodzinach, który pomagał budować plany działań wojennych<ref name="allmovie"/>. Na planie Krüger dowiedział się od starszych aktorów więcej o okropnościach rządów nazistów. Jego kariera ekranowa rozwinęła skrzydeł dopiero po wojnie, gdy przyjął rolę Paulsa Alsbachera w dramacie ''Illusion in Moll'' (1952)<ref name="allmovie"/> z [[Hildegard Knef]]. Grywał również w filmach brytyjskich, w tym jako [[Franz von Werra]] w przygodowym dramacie wojennym [[Roy Ward Baker|Roya Warda Bakera]] ''Ten, który uciekł'' (''The One That Got Away'', 1957)<ref>{{Cytuj stronę|url=https://www.rottentomatoes.com/celebrity/hardy_kruger|tytuł=Hardy Krüger|opublikowany=[[Rotten Tomatoes]]|język=en|data dostępu=2022-01-20}}</ref>, oraz amerykańskich filmach przygodowych, m.in.: jako Kurt Muller w ''[[Hatari!]]'' (1962) [[Howard Hawks|Howarda Hawksa]] czy w roli Heinricha Dorfmanna w ''[[Start Feniksa|Starcie Feniksa]]'' (''Flight of the Phoenix'', 1966)<ref name="hollywood">{{Cytuj stronę|url=https://www.hollywoodreporter.com/movies/movie-news/hardy-kruger-dead-93-german-actor-1235077967/|autor=Scott Roxborough|tytuł=Hardy Kruger, German Actor in ‘A Bridge Too Far’ and ‘Barry Lyndon,’ Dies at 93|opublikowany=„[[The Hollywood Reporter]]”|język=en|data dostępu=2022-01-20}}</ref>, za którą był nominowany do [[Złoty Glob dla najlepszego aktora drugoplanowego|Złotego Globu dla najlepszego aktora drugoplanowego]]<ref name="awards">{{cytuj stronę |url =https://www.famousfix.com/topic/hardy-kruger/awards|tytuł =Hardy Krüger Awards|opublikowany =FamousFix|język = en |data dostępu = 2022-01-20}}</ref>. W 1965 występował na [[Broadway (teatr)|Broadwayu]] w sztuce ''Postmark Zero''<ref>{{Cytuj stronę|url=https://www.ibdb.com/broadway-cast-staff/hardy-kruger-426594|tytuł=Hardy Krüger|opublikowany=[[Internet Broadway Database]]|język=en|data dostępu=2022-01-20}}</ref>.
* 1956: [[Cinepanorama]] jako on sam
* 1971: [[V.I.P-Schaukel]] jako on sam
* 1988: [[Wojna i pamięć]] jako Marszałek polny Erwin Rommel


W 2008 został uhonorowany nagrodą [[Bambi (nagroda)|Bambi]] za całokształt twórczości<ref name="awards"/>.
'''film'''
* 1950: [[Madchen aus der Sudsee, Das]] jako Richard Kirbach
* 1956: [[Dziewczyna z dżungli]] jako Thoren
* 1965: [[Start Feniksa]] jako Heinrich Dorfmann
* 1982: [[Gdy zło jest dobrem]] jako Helmut Unger
* 2011: [[Familiengeheimnisse - Liebe, Schuld und Tod]] jako Victor Frey


== Nagrody i nominacje ==
== Życie prywatne ==
Mając zaledwie 17 lat został ojcem Christiane (ur. 1945) ze swoją przyszłą żoną Renate Densow i byli małżeństwem od 1950 do 1964. Jego drugie małżeństwo, z włoską malarką Francescą Marazzi, trwało od 1964 do 1977. Mieli dwoje dzieci, Malaikę Krüger (ur. 1967) i [[Hardy Krüger junior|Hardy’ego Jr.]] (ur. 1968). W 1978 poślubił swoją trzecią żonę, Anitę Park<ref name="washington">{{Cytuj stronę | url =https://www.washingtonpost.com/obituaries/2022/01/20/hardy-kruger-actor-dies/|tytuł =Hardy Kruger, actor in international adventure films, dies at 93|opublikowany =„[[The Washington Post]]”|język=en| data dostępu = 2022-01-20}}</ref>.
Za rolę Heinricha Dorfmanna w filmie Start Feniksa został nominowany do [[Złoty Glob|nagrody Złotego Globu]].

Zmarł 19 stycznia 2022 w swoim domu w Palm Springs w [[Kalifornia|Kalifornii]] w wieku 93 lat<ref>{{Cytuj stronę|url=https://www.nytimes.com/2022/01/20/movies/hardy-kruger-dead.html|autor=Stephen Kinzer|data=2021-09-20|tytuł=Hardy Kruger, German-Born Hollywood Star, Is Dead at 93|opublikowany=„[[The New York Times]]”|język=en|data dostępu=2022-01-20}}</ref>.

== Filmografia ==
; Filmy
* 1962: ''[[Hatari!]]'' jako Kurt Muller
* 1962: ''[[Niedziele w Avray]]'' jako Pierre
* 1965: ''[[Start Feniksa]]'' jako Heinrich Dorfmann
* 1969: ''[[Bitwa nad Neretwą (film)|Bitwa nad Neretwą]]'' jako pułkownik Kranzer
* 1969: ''[[Tajemnica Santa Vittoria]]'' jako kapitan von Prum
* 1975: ''[[Barry Lyndon]]'' jako kapitan Potzdorf
* 1977: ''[[O jeden most za daleko]]'' jako SS-Brigadeführer Kurt Ludwig
* 1978: ''[[Dzikie gęsi (film)|Dzikie gęsi]]'' jako porucznik Pieter Coetzee

; Seriale
* 1988–1989: ''[[Wojna i pamięć (miniserial)|Wojna i pamięć]]'' jako marszałek polny Erwin Rommel

== Przypisy ==
{{Przypisy}}


== Bibliografia ==
== Bibliografia ==
* {{filmweb|imię|43063|Hardy Kruger}}
* {{IMDb|osoba|0473228|Hardy Krüger}}
* {{imdb|osoba|0473228|Hardy Kruger}}
* {{Filmweb|osoba|43063|Hardy Krüger}}

{{Kontrola autorytatywna}}


{{DEFAULTSORT:Kruger, Hardy}}
{{SORTUJ:Krüger, Hardy}}
[[Kategoria:Niemieccy aktorzy dziecięcy]]
[[Kategoria:Niemieccy aktorzy filmowi]]
[[Kategoria:Niemieccy aktorzy filmowi]]
[[Kategoria:Niemieccy aktorzy teatralni]]
[[Kategoria:Niemieccy aktorzy telewizyjni]]
[[Kategoria:Ludzie urodzeni w Berlinie]]
[[Kategoria:Oficerowie Legii Honorowej]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1928]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1928]]
[[Kategoria:Zmarli w 2022]]
[[Kategoria:Żołnierze Waffen-SS]]

Aktualna wersja na dzień 15:34, 25 paź 2023

Hardy Krüger
Ilustracja
Hardy Krüger (2009)
Imię i nazwisko

Eberhard August Franz Ewald Krüger

Data i miejsce urodzenia

12 kwietnia 1928
Berlin

Data i miejsce śmierci

19 stycznia 2022
Palm Springs

Zawód

aktor

Współmałżonek

Renate Densow
(1950–1964; rozwód)
Francesca Marazzi
(1965–1977; rozwód)
Anita Park
(1978–2022; jego śmierć)

Lata aktywności

1944–2011

Hardy Krüger, właśc. Eberhard August Franz Ewald Krüger (ur. 12 kwietnia 1928 w Berlinie, zm. 19 stycznia 2022 w Palm Springs[1]) – niemiecki aktor.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Wczesne lata[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w Berlinie[2] jako syn Auguste (z domu Meier) i Maxa Krügera, inżyniera[3]. Miał jedną siostrę, Use. W latach 30. rodzina przeniosła się do Berlina-Biesdorf, gdzie dorastał. Jego rodzice byli gorącymi zwolennikami Hitlera i w 1941 wysłali 13–letniego syna do elitarnej szkoły nazistowskiej z internatem w Ordensburg Sonthofen, należącej do ruchu Hitlerjugend[3]. W marcu 1945 Krüger został przydzielony do 38 Dywizji Grenadierów SS Nibelungen i wciągnięty do ciężkiej walki[4]. Miał 17 lat, gdy odmówił wykonania rozkazu i wzięcia udziału w zasadzce na amerykańskich żołnierzy. Za sprzeciwienie się rozkazom został skazany na śmierć za tchórzostwo, ale znajomy oficer SS cofnął ten rozkaz, ratując mu życie. Przez krótki okres pracował jako posłaniec, ale później uciekł i ukrywał się w Tyrolu aż do zakończenia działań wojennych. Po zakończeniu wojny opowiadał o swoich doświadczeniach i pracował dla Amadeu Antonio Foundation, organizacji zwalczającej skrajnie prawicowe ugrupowania[5].

Kariera[edytuj | edytuj kod]

W czasach szkolnych w Sonthofen, w wieku 16 lat Krüger został wybrany do roli ucznia Heinza Bauma, znanego jako „Bäumchen”, w nazistowskim filmie propagandowym Młode orły (Junge Adler, 1944), którego akcja toczy się głównie w fabryce samolotów[6]. Krüger grał młodego ucznia pracującego w nadgodzinach, który pomagał budować plany działań wojennych[6]. Na planie Krüger dowiedział się od starszych aktorów więcej o okropnościach rządów nazistów. Jego kariera ekranowa rozwinęła skrzydeł dopiero po wojnie, gdy przyjął rolę Paulsa Alsbachera w dramacie Illusion in Moll (1952)[6] z Hildegard Knef. Grywał również w filmach brytyjskich, w tym jako Franz von Werra w przygodowym dramacie wojennym Roya Warda Bakera Ten, który uciekł (The One That Got Away, 1957)[7], oraz amerykańskich filmach przygodowych, m.in.: jako Kurt Muller w Hatari! (1962) Howarda Hawksa czy w roli Heinricha Dorfmanna w Starcie Feniksa (Flight of the Phoenix, 1966)[8], za którą był nominowany do Złotego Globu dla najlepszego aktora drugoplanowego[9]. W 1965 występował na Broadwayu w sztuce Postmark Zero[10].

W 2008 został uhonorowany nagrodą Bambi za całokształt twórczości[9].

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Mając zaledwie 17 lat został ojcem Christiane (ur. 1945) ze swoją przyszłą żoną Renate Densow i byli małżeństwem od 1950 do 1964. Jego drugie małżeństwo, z włoską malarką Francescą Marazzi, trwało od 1964 do 1977. Mieli dwoje dzieci, Malaikę Krüger (ur. 1967) i Hardy’ego Jr. (ur. 1968). W 1978 poślubił swoją trzecią żonę, Anitę Park[11].

Zmarł 19 stycznia 2022 w swoim domu w Palm Springs w Kalifornii w wieku 93 lat[12].

Filmografia[edytuj | edytuj kod]

Filmy
Seriale

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Frank Jordans: German actor Hardy Kruger dies at 93. The Canberra Times. [dostęp 2022-01-20]. (niem.).
  2. Hardy Krüger Pictures. FanPix.Net. [dostęp 2022-01-20]. (ang.).
  3. a b Ronald Bergan: Hardy Krüger obituary. „The Guardian”. [dostęp 2022-01-20]. (ang.).
  4. Schauspieler Hardy Krüger ist gestorben. FAZ. [dostęp 2022-01-20]. (niem.).
  5. Karolina Małas: Skazany na śmierć za tchórzostwo, dożył późnej starości. Hardy Krüger zmarł w wieku 93 lat. Onet.pl. [dostęp 2022-01-23]. (pol.).
  6. a b c Hal Erickson: Hardy Krüger Biography. AllMovie. [dostęp 2022-01-20]. (ang.).
  7. Hardy Krüger. Rotten Tomatoes. [dostęp 2022-01-20]. (ang.).
  8. Scott Roxborough: Hardy Kruger, German Actor in ‘A Bridge Too Far’ and ‘Barry Lyndon,’ Dies at 93. „The Hollywood Reporter”. [dostęp 2022-01-20]. (ang.).
  9. a b Hardy Krüger Awards. FamousFix. [dostęp 2022-01-20]. (ang.).
  10. Hardy Krüger. Internet Broadway Database. [dostęp 2022-01-20]. (ang.).
  11. Hardy Kruger, actor in international adventure films, dies at 93. „The Washington Post”. [dostęp 2022-01-20]. (ang.).
  12. Stephen Kinzer: Hardy Kruger, German-Born Hollywood Star, Is Dead at 93. „The New York Times”, 2021-09-20. [dostęp 2022-01-20]. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]