Anna Wazówna: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
→Biografia: drobne merytoryczne |
→Śmierć, miejsce pochówku: drobne redakcyjne |
||
| Linia 9: | Linia 9: | ||
== Śmierć, miejsce pochówku == |
== Śmierć, miejsce pochówku == |
||
Anna Wazówna zmarła w 1625 w Brodnicy i z racji bycia członkiem rodziny królewskiej powinna spocząć w katedrze wawelskiej. Nie było to jednak możliwe z powodu papieskiego zakazu chowania protestantów na poświęconych katolickich cmentarzach. Jej ciało przez kilka lat przechowywano w jednym z pomieszczeń [[zamek w Brodnicy|zamku w Brodnicy]]. Dopiero w 1636 roku jej bratanek [[Władysław IV Waza]] zdecydował o pochowaniu jej w pobliskim [[Toruń|Toruniu]], w specjalnie dobudowanym w 1626 na ten cel [[mauzoleum]] przy [[Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Toruniu|Kościele Najświętszej Marii Panny w Toruniu]]. Mauzoleum ma formę półkolistej apsydy, do której prowadzi barokowy portal, i mieści nagrobek w formie cokołu, na którym wspiera się otwarty sarkofag z umieszczoną na nim leżącą postacią królewny, wyrzeźbioną w alabastrze. |
Anna Wazówna zmarła w 1625 na zamku w Brodnicy i z racji bycia członkiem rodziny królewskiej powinna spocząć w katedrze wawelskiej. Nie było to jednak możliwe z powodu papieskiego zakazu chowania protestantów na poświęconych katolickich cmentarzach. Jej ciało przez kilka lat przechowywano w jednym z pomieszczeń [[zamek w Brodnicy|zamku w Brodnicy]]. Dopiero w 1636 roku jej bratanek [[Władysław IV Waza]] zdecydował o pochowaniu jej w pobliskim [[Toruń|Toruniu]], w specjalnie dobudowanym w 1626 na ten cel [[mauzoleum]] przy [[Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Toruniu|Kościele Najświętszej Marii Panny w Toruniu]]. Mauzoleum ma formę półkolistej apsydy, do której prowadzi barokowy portal, i mieści nagrobek w formie cokołu, na którym wspiera się otwarty sarkofag z umieszczoną na nim leżącą postacią królewny, wyrzeźbioną w alabastrze. |
||
W latach 90. XX wieku w Toruniu naukowcy z [[Uniwersytet Mikołaja Kopernika|toruńskiego uniwersytetu]] przeprowadzili prace konserwacyjne mauzoleum. Przy okazji ekshumowano i zbadano szczątki królewny. Potwierdzono autentyczność zachowanych pozostałości. W 1995 odbył się jej powtórny pogrzeb o charakterze [[ekumenizm|ekumenicznym]]. |
W latach 90. XX wieku w Toruniu naukowcy z [[Uniwersytet Mikołaja Kopernika|toruńskiego uniwersytetu]] przeprowadzili prace konserwacyjne mauzoleum. Przy okazji ekshumowano i zbadano szczątki królewny. Potwierdzono autentyczność zachowanych pozostałości. W 1995 odbył się jej powtórny pogrzeb o charakterze [[ekumenizm|ekumenicznym]]. |
||
Wersja z 18:07, 30 paź 2013
.jpg)
Anna Waza (ur. 17 maja 1568 w Eskilstunie, zm. 26 lutego 1625 w Brodnicy) – szwedzka królewna, siostra króla Zygmunta III Wazy, starosta brodnicki i golubski.
Biografia
Była najmłodszą córką Jana III Wazy i Katarzyny Jagiellonki wychowującą się w początkach swojego życia w Szwecji. Matka wychowywała ją w wierze katolickiej, ale Anna około roku 1580 przeszła na luteranizm. Uzyskała staranne wykształcenie, interesowała się zwłaszcza zielarstwem i ziołolecznictwem.
Od śmierci matki w 1583 była dla brata Zygmunta najbliższą osobą[1]. Kiedy został on obrany królem Polski, w 1587 roku przyjechała wraz z nim. Po dwóch latach, w 1589 wróciła do Szwecji ze względu na niechęć polskiego dworu, na którym uważano, że ma zbyt duży wpływ na króla. Ponownie przyjechała do Polski w 1592, a od 1598 została w niej na stałe. Była zdolniejsza od brata, który bardzo liczył się z jej zdaniem[2]. Ze względu na konflikty religijne nie mogła przebywać na królewskim dworze. W 1604 roku otrzymała starostwo w Brodnicy, a w 1611 w Golubiu, gdzie przebudowała dawny gotycki zamek na swoją rezydencję ozdabiając ją attyką. W ciągu swego pobytu w Polsce sprawowała mecenat nad wieloma artystami[1].
Śmierć, miejsce pochówku
Anna Wazówna zmarła w 1625 na zamku w Brodnicy i z racji bycia członkiem rodziny królewskiej powinna spocząć w katedrze wawelskiej. Nie było to jednak możliwe z powodu papieskiego zakazu chowania protestantów na poświęconych katolickich cmentarzach. Jej ciało przez kilka lat przechowywano w jednym z pomieszczeń zamku w Brodnicy. Dopiero w 1636 roku jej bratanek Władysław IV Waza zdecydował o pochowaniu jej w pobliskim Toruniu, w specjalnie dobudowanym w 1626 na ten cel mauzoleum przy Kościele Najświętszej Marii Panny w Toruniu. Mauzoleum ma formę półkolistej apsydy, do której prowadzi barokowy portal, i mieści nagrobek w formie cokołu, na którym wspiera się otwarty sarkofag z umieszczoną na nim leżącą postacią królewny, wyrzeźbioną w alabastrze.
W latach 90. XX wieku w Toruniu naukowcy z toruńskiego uniwersytetu przeprowadzili prace konserwacyjne mauzoleum. Przy okazji ekshumowano i zbadano szczątki królewny. Potwierdzono autentyczność zachowanych pozostałości. W 1995 odbył się jej powtórny pogrzeb o charakterze ekumenicznym.
Galeria
-
Pałac Anny Wazówny w Brodnicy z jej pomnikiem -
Zamek w Golubiu-Dobrzyniu, m.in. renesansowe attyki dobudowane na zlecenie Anny Wazówny -
2.jpg)
Linki zewnętrzne
- Wilhelmina Stålberg, P. G. Berg: Anna, dotter till Carl VIII Knutsson. [w:] Anteckningar om svenska qvinnor [on-line]. 1864-1866. [dostęp 2009-12-10]. (szw.).
- Terho Paulsson: Anna Vasas brev efter slaget vid Kirkholm. webb- Bulletinen, 04.2004. [dostęp 2009-12-10]. (szw.).
Literatura uzupełniająca
- Kazimierz Lepszy, w: Polski Słownik Biograficzny. T. 1. Kraków: Polska Akademia Umiejętności – Skład Główny w Księgarniach Gebethnera i Wolffa, 1935, s. 133–134. Reprint: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Kraków 1989, ISBN 8304034840