Przejdź do zawartości

Sędziwój Ostroróg (zm. 1441): Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
AndrzeiBOT (dyskusja | edycje)
m Poprawiam linki wewnętrzne i wykonuje drobne zmiany typograficzne i techniczne.
Konarski (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne
Linia 1: Linia 1:
{{Inne znaczenia|wojewody poznańskiego|[[Sędziwój Ostroróg|Inne osoby o tym imieniu i nazwisku]]}}
{{Inne znaczenia|wojewody poznańskiego|[[Sędziwój Ostroróg|Inne osoby o tym imieniu i nazwisku]]}}

[[Grafika:POL COA Nałęcz.svg|166px|thumb|Herb Nałęcz]]
{{Rycerz infobox
|imię = Sędziwój Ostroróg
|portret =
|opis portretu =
|herbu = [[Nałęcz (herb szlachecki)|Nałęcz]]
|herb = POL COA Nałęcz.svg
|zawołanie =
|data urodzenia =
|miejsce urodzenia =
|data śmierci = 1441
|miejsce śmierci =
|ród =
|ojciec = Dziersław Grochola
|matka = Burneta
|małżonka =
|dzieci =
|wojny i bitwy = bitwa nad Worsklą, bitwa pod Grunwaldem, bitwa pod Koronowem, wojna czeska 1438
|administracja = [[wojewoda]] [[poznań]]ski
}}

'''Sędziwój Ostroróg''' herbu [[Nałęcz (herb szlachecki)|Nałęcz]] (ok. [[1375]] – [[1441]]) – [[wojewoda]] [[poznań]]ski od października 1406 do 1441 roku; w latach 1426-1432 był [[starosta|starostą]] [[Brześć Kujawski|brzesko-kujawskim]], a następnie [[starosta generalny|starostą generalnym]] [[Wielkopolska|Wielkopolski]]. Syn kasztelana santockiego Dziersława Grocholi i jego żony Burnety{{odn|Gąsiorowski, Topolski|1981|s=539}}.
'''Sędziwój Ostroróg''' herbu [[Nałęcz (herb szlachecki)|Nałęcz]] (ok. [[1375]] – [[1441]]) – [[wojewoda]] [[poznań]]ski od października 1406 do 1441 roku; w latach 1426-1432 był [[starosta|starostą]] [[Brześć Kujawski|brzesko-kujawskim]], a następnie [[starosta generalny|starostą generalnym]] [[Wielkopolska|Wielkopolski]]. Syn kasztelana santockiego Dziersława Grocholi i jego żony Burnety{{odn|Gąsiorowski, Topolski|1981|s=539}}.



Wersja z 14:32, 14 sty 2019

Sędziwój Ostroróg
Herb rodowy
Nałęcz
Data śmierci

1441

Rodzice

Dziersław Grochola
Burneta

Wojny i bitwy

bitwa nad Worsklą, bitwa pod Grunwaldem, bitwa pod Koronowem, wojna czeska 1438

Administracja

wojewoda poznański

Sędziwój Ostroróg herbu Nałęcz (ok. 13751441) – wojewoda poznański od października 1406 do 1441 roku; w latach 1426-1432 był starostą brzesko-kujawskim, a następnie starostą generalnym Wielkopolski. Syn kasztelana santockiego Dziersława Grocholi i jego żony Burnety[1].

W źródłach występuje od 1392. Uczestniczył w 1399 w wyprawie księcia Witolda przeciw Tatarom, która zakończyła się klęską nad rzeką Worsklą. Otrzymał wiosną 1400 urząd chorążego poznańskiego, a był też starostą międzyrzeckim od 1403. W 1406 objął urząd wojewody poznańskiego[1]. Brał udział wraz z grupą panów wlkp. w początkach XV w. w staraniach o wykup przez Polskę Nowej Marchii, którą Luksemburgowie w 1402 odstąpili Krzyżakom. Należał przez następne 30 lat do czołowych polityków i dowódców wojskowych zaangażowanych w sprawy krzyżackie[1]. Sędziwój był jednym z najbliższych doradców Władysława II Jagiełły i jego następcy Władysława III Warneńczyka. Miarą zaufania jaką się cieszył, było włączenie go w kampanii przeciw Zakonowi w 1410 do grona ośmiu doradców, którzy tworzyli sztab królewski w czasie wielkiej wojny z zakonem krzyżackim. W bitwie grunwaldzkiej dowodził polską chorągwią nr 38, a później był jednym z głównych zwycięzców w bitwie pod Koronowem[1]. Stał na czele rycerstwa wielkopolskiego, które w grudniu 1410 roku spustoszyło pomorskie pogranicze polsko–krzyżackie. Był w styczniu 1411 członkiem delegacji polskiej, która negocjowała pokój toruński z Krzyżakami. Podpisał pokój toruński 1411 roku[2]. Otrzymał też w tym czasie (na przełomie 1410/11) urząd starosty generalnego Wielkopolski i pełnił go do stycznia 1415, a następnie ponownie w latach 1419–1426 i 1432–1434. W 1413 roku uczestniczył w zawarciu unii polsko-litewskiej w Horodle[1]. Królowi służył nie tylko na polach bitwy, ale również na dyplomatycznych salonach. W 1420 roku był członkiem poselstwa, które reprezentowało Polskę podczas procesu polsko-krzyżackiego we Wrocławiu. W tym samym roku prowadził skomplikowane rokowania z margrabią brandenburskim Fryderykiem, które doprowadziły do zawarcia sojuszu antykrzyżackiego. Wielokrotnie posłował też do książąt Pomorza Zachodniego i Krzyżaków. Był obecny przy wystawieniu przez Władysława II Jagiełłę przywileju czerwińskiego w 1422 roku[3]. Był obecny przy wystawieniu przez Władysława II Jagiełłę przywileju jedlneńskiego w 1430 roku[4].W 1438 roku, wspólnie z wojewodą krakowskim Janem z Tęczyna, dowodził wyprawą wojenną, która bez powodzenia próbowała zainstalować na czeskim tronie królewicza Kazimierza. Był uczestnikiem konfederacji Zbigniewa Oleśnickiego w 1438 roku[5].W 1440 roku uczestniczył w pochodzie Władysława III Warneńczyka po koronę węgierską. Zmarł na Węgrzech przed 28 października 1441 roku[1].

Z bliżej nieznanej żony Barbary z Wojnowic miał trzech synów Stanisława (zm. 1476/77), Jana (zm. 1427) i Dobrogosta (kasztelana kamieńskiego) oraz córkę Sędkę, żonę wojewody łęczyckiego Ścibora z Borysławic[1].

Przypisy

  1. a b c d e f g Gąsiorowski, Topolski 1981 ↓, s. 539.
  2. Codex epistolaris saeculi decimi quinti. T. 2, 1382-1445, Kraków 1891, s. 42.
  3. Jus polonicum, codicibus veteribus manuscriptis et editionibus quibusque collatis / edidit Joannes Vincentius Bandtkie, Warszawa 1831, s. 223.
  4. Franciszek Piekosiński, Wiece, sejmiki, sejmy i przywileje ziemskie w Polsce wieków średnich, Kraków 1900, s. 43.
  5. Codex epistolaris saeculi decimi quinti. T. 2, 1382-1445, Kraków 1891, s. 366.

Bibliografia

  • Antoni Gąsiorowski, Jerzy Topolski [red.]: Wielkopolski Słownik Biograficzny. Warszawa-Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1981, s. 539. ISBN 83-01-02722-3.