Sędziwój Ostroróg (zm. 1441): Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
AndrzeiBOT (dyskusja | edycje) m Poprawiam linki wewnętrzne i wykonuje drobne zmiany typograficzne i techniczne. |
drobne merytoryczne |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Inne znaczenia|wojewody poznańskiego|[[Sędziwój Ostroróg|Inne osoby o tym imieniu i nazwisku]]}} |
{{Inne znaczenia|wojewody poznańskiego|[[Sędziwój Ostroróg|Inne osoby o tym imieniu i nazwisku]]}} |
||
[[Grafika:POL COA Nałęcz.svg|166px|thumb|Herb Nałęcz]] |
|||
{{Rycerz infobox |
|||
|imię = Sędziwój Ostroróg |
|||
|portret = |
|||
|opis portretu = |
|||
|herbu = [[Nałęcz (herb szlachecki)|Nałęcz]] |
|||
|herb = POL COA Nałęcz.svg |
|||
|zawołanie = |
|||
|data urodzenia = |
|||
|miejsce urodzenia = |
|||
|data śmierci = 1441 |
|||
|miejsce śmierci = |
|||
|ród = |
|||
|ojciec = Dziersław Grochola |
|||
|matka = Burneta |
|||
|małżonka = |
|||
|dzieci = |
|||
|wojny i bitwy = bitwa nad Worsklą, bitwa pod Grunwaldem, bitwa pod Koronowem, wojna czeska 1438 |
|||
|administracja = [[wojewoda]] [[poznań]]ski |
|||
}} |
|||
'''Sędziwój Ostroróg''' herbu [[Nałęcz (herb szlachecki)|Nałęcz]] (ok. [[1375]] – [[1441]]) – [[wojewoda]] [[poznań]]ski od października 1406 do 1441 roku; w latach 1426-1432 był [[starosta|starostą]] [[Brześć Kujawski|brzesko-kujawskim]], a następnie [[starosta generalny|starostą generalnym]] [[Wielkopolska|Wielkopolski]]. Syn kasztelana santockiego Dziersława Grocholi i jego żony Burnety{{odn|Gąsiorowski, Topolski|1981|s=539}}. |
'''Sędziwój Ostroróg''' herbu [[Nałęcz (herb szlachecki)|Nałęcz]] (ok. [[1375]] – [[1441]]) – [[wojewoda]] [[poznań]]ski od października 1406 do 1441 roku; w latach 1426-1432 był [[starosta|starostą]] [[Brześć Kujawski|brzesko-kujawskim]], a następnie [[starosta generalny|starostą generalnym]] [[Wielkopolska|Wielkopolski]]. Syn kasztelana santockiego Dziersława Grocholi i jego żony Burnety{{odn|Gąsiorowski, Topolski|1981|s=539}}. |
||
Wersja z 14:32, 14 sty 2019
![]() Nałęcz | |
Data śmierci |
1441 |
---|---|
Rodzice |
Dziersław Grochola |
Wojny i bitwy |
bitwa nad Worsklą, bitwa pod Grunwaldem, bitwa pod Koronowem, wojna czeska 1438 |
Administracja |
Sędziwój Ostroróg herbu Nałęcz (ok. 1375 – 1441) – wojewoda poznański od października 1406 do 1441 roku; w latach 1426-1432 był starostą brzesko-kujawskim, a następnie starostą generalnym Wielkopolski. Syn kasztelana santockiego Dziersława Grocholi i jego żony Burnety[1].
W źródłach występuje od 1392. Uczestniczył w 1399 w wyprawie księcia Witolda przeciw Tatarom, która zakończyła się klęską nad rzeką Worsklą. Otrzymał wiosną 1400 urząd chorążego poznańskiego, a był też starostą międzyrzeckim od 1403. W 1406 objął urząd wojewody poznańskiego[1]. Brał udział wraz z grupą panów wlkp. w początkach XV w. w staraniach o wykup przez Polskę Nowej Marchii, którą Luksemburgowie w 1402 odstąpili Krzyżakom. Należał przez następne 30 lat do czołowych polityków i dowódców wojskowych zaangażowanych w sprawy krzyżackie[1]. Sędziwój był jednym z najbliższych doradców Władysława II Jagiełły i jego następcy Władysława III Warneńczyka. Miarą zaufania jaką się cieszył, było włączenie go w kampanii przeciw Zakonowi w 1410 do grona ośmiu doradców, którzy tworzyli sztab królewski w czasie wielkiej wojny z zakonem krzyżackim. W bitwie grunwaldzkiej dowodził polską chorągwią nr 38, a później był jednym z głównych zwycięzców w bitwie pod Koronowem[1]. Stał na czele rycerstwa wielkopolskiego, które w grudniu 1410 roku spustoszyło pomorskie pogranicze polsko–krzyżackie. Był w styczniu 1411 członkiem delegacji polskiej, która negocjowała pokój toruński z Krzyżakami. Podpisał pokój toruński 1411 roku[2]. Otrzymał też w tym czasie (na przełomie 1410/11) urząd starosty generalnego Wielkopolski i pełnił go do stycznia 1415, a następnie ponownie w latach 1419–1426 i 1432–1434. W 1413 roku uczestniczył w zawarciu unii polsko-litewskiej w Horodle[1]. Królowi służył nie tylko na polach bitwy, ale również na dyplomatycznych salonach. W 1420 roku był członkiem poselstwa, które reprezentowało Polskę podczas procesu polsko-krzyżackiego we Wrocławiu. W tym samym roku prowadził skomplikowane rokowania z margrabią brandenburskim Fryderykiem, które doprowadziły do zawarcia sojuszu antykrzyżackiego. Wielokrotnie posłował też do książąt Pomorza Zachodniego i Krzyżaków. Był obecny przy wystawieniu przez Władysława II Jagiełłę przywileju czerwińskiego w 1422 roku[3]. Był obecny przy wystawieniu przez Władysława II Jagiełłę przywileju jedlneńskiego w 1430 roku[4].W 1438 roku, wspólnie z wojewodą krakowskim Janem z Tęczyna, dowodził wyprawą wojenną, która bez powodzenia próbowała zainstalować na czeskim tronie królewicza Kazimierza. Był uczestnikiem konfederacji Zbigniewa Oleśnickiego w 1438 roku[5].W 1440 roku uczestniczył w pochodzie Władysława III Warneńczyka po koronę węgierską. Zmarł na Węgrzech przed 28 października 1441 roku[1].
Z bliżej nieznanej żony Barbary z Wojnowic miał trzech synów Stanisława (zm. 1476/77), Jana (zm. 1427) i Dobrogosta (kasztelana kamieńskiego) oraz córkę Sędkę, żonę wojewody łęczyckiego Ścibora z Borysławic[1].
Przypisy
- ↑ a b c d e f g Gąsiorowski, Topolski 1981 ↓, s. 539.
- ↑ Codex epistolaris saeculi decimi quinti. T. 2, 1382-1445, Kraków 1891, s. 42.
- ↑ Jus polonicum, codicibus veteribus manuscriptis et editionibus quibusque collatis / edidit Joannes Vincentius Bandtkie, Warszawa 1831, s. 223.
- ↑ Franciszek Piekosiński, Wiece, sejmiki, sejmy i przywileje ziemskie w Polsce wieków średnich, Kraków 1900, s. 43.
- ↑ Codex epistolaris saeculi decimi quinti. T. 2, 1382-1445, Kraków 1891, s. 366.
Bibliografia
- Antoni Gąsiorowski, Jerzy Topolski [red.]: Wielkopolski Słownik Biograficzny. Warszawa-Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1981, s. 539. ISBN 83-01-02722-3.
- Ostrorogowie herbu Nałęcz
- Polscy dyplomaci średniowieczni
- Wojewodowie poznańscy (Zjednoczone Królestwo Polskie)
- Starostowie generalni Wielkopolski (Zjednoczone Królestwo Polskie)
- Sygnatariusze pokoju toruńskiego 1411
- Uczestnicy wojny polsko-krzyżackiej 1409–1411 (strona polska)
- Polscy rycerze
- Świadkowie przywileju czerwińskiego 1422
- Świadkowie przywileju jedlneńskiego 1430
- Uczestnicy konfederacji Zbigniewa Oleśnickiego 1438
- Zmarli w 1441
- Urodzeni w XIV wieku