Małoryta: Różnice pomiędzy wersjami
51°47′N 24°05′E/51,783333 24,083333| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
dodanie endonimów |
→Historia: drobne merytoryczne, źródła/przypisy |
||
| Linia 30: | Linia 30: | ||
== Historia == |
== Historia == |
||
[[Plik:Małaryta. Маларыта (1924).jpg|mały|lewo|190px|Kościół w Małorytej w 1924]] |
[[Plik:Małaryta. Маларыта (1924).jpg|mały|lewo|190px|Kościół w Małorytej w 1924]] |
||
Miejscowość po raz pierwszy wzmiankowana w 1566. Wieś królewska położona była w końcu XVIII wieku w ekonomii brzeskiej w [[powiat brzeskolitewski (I Rzeczpospolita)|powiecie brzeskolitewskim]] [[województwo brzeskolitewskie|województwa brzeskolitewskiego]]<ref>Вялікі гістарычны атлас Беларусі Т.2, Mińsk 2013, s. 116.</ref> [[Rzeczpospolita Obojga Narodów|I Rzeczypospolitej]]. |
Miejscowość po raz pierwszy wzmiankowana w 1566. Wieś królewska położona była w końcu XVIII wieku w ekonomii brzeskiej w [[powiat brzeskolitewski (I Rzeczpospolita)|powiecie brzeskolitewskim]] [[województwo brzeskolitewskie|województwa brzeskolitewskiego]]<ref>Вялікі гістарычны атлас Беларусі Т.2, Mińsk 2013, s. 116.</ref> [[Rzeczpospolita Obojga Narodów|I Rzeczypospolitej]]. Po [[III rozbiór Polski|III Rozbiorze]] w 1795 roku włączona do Rosji. Spis ludności przeprowadzony w 1897 r. wykazał, że wśród 1480 mieszkańców Małoryty było zaledwie 227 Żydów., co stanowiło 15% ludności. |
||
11 lutego 1919 roku, po wycofaniu się Niemców, Małoryta została zajęta przez polską piechotę z grupy gen. Listowskiego. Trzy dni później pod Małorytą i [[Mokrany|Mokranami]] w potyczkach Polacy wzięli do niewoli 60 bolszewickich żołnierzy, w tym 10 oficerów<ref name = wojna>{{cytuj książkę | nazwisko = Wyszczelski| imię = Lech| autor link = Lech Wyszczelski| inni = | tytuł = Wojna polsko-rosyjska 1919–1920| url = | wydanie = 1| wydawca = Bellona| miejsce = [[Warszawa]]| rok = [[2010]]| strony = 56, 58| rozdział = Wstępna faza walk| adres rozdziału = | nazwisko r = Wyszczelski| imię r = Lech| autor r link = | tom = | tytuł tomu = | isbn = 978-83-11-11934-5| język = | data dostępu = }}</ref>. Za [[II Rzeczpospolita|II Rzeczypospolitej]] miejscowość była siedzibą [[gmina Małoryta|gminy Małoryta]]. |
11 lutego 1919 roku, po wycofaniu się Niemców, Małoryta została zajęta przez polską piechotę z grupy gen. Listowskiego. Trzy dni później pod Małorytą i [[Mokrany|Mokranami]] w potyczkach Polacy wzięli do niewoli 60 bolszewickich żołnierzy, w tym 10 oficerów<ref name = wojna>{{cytuj książkę | nazwisko = Wyszczelski| imię = Lech| autor link = Lech Wyszczelski| inni = | tytuł = Wojna polsko-rosyjska 1919–1920| url = | wydanie = 1| wydawca = Bellona| miejsce = [[Warszawa]]| rok = [[2010]]| strony = 56, 58| rozdział = Wstępna faza walk| adres rozdziału = | nazwisko r = Wyszczelski| imię r = Lech| autor r link = | tom = | tytuł tomu = | isbn = 978-83-11-11934-5| język = | data dostępu = }}</ref>. Za [[II Rzeczpospolita|II Rzeczypospolitej]] miejscowość była siedzibą [[gmina Małoryta|gminy Małoryta]]. W 1931 roku otworzono tu fabrykę dykty należącą do Hamera<ref name=":0">{{Cytuj |tytuł = Historia społeczności {{!}} Wirtualny Sztetl |data dostępu = 2019-04-01 |opublikowany = sztetl.org.pl |url = https://sztetl.org.pl/pl/miejscowosci/m/1676-maloryta/99-historia-spolecznosci/137648-historia-spolecznosci}}</ref>. Podczas II wojny światowej w 1939 roku Małotyta znalazła się pod okupacją sowiecką, w trakcie której odebrano właścicielom wszystkie sklepy i przedsiębiorstwa, a wielu mieszkańców zesłano przymusowo wgłąb ZSRR<ref name=":0" />. W 1941 roku po ataku Niemiec na ZSRR w północno-zachodniej części miasteczka utworzono getto dla około 2 tys. Żydów (rejon ulicy Wokzalnej). W lipcu 1942 roku oddział niemiecko-ukraiński rozstrzelał Żydów w okolicy pagórka Pieszczanka na północny-zachód od miejscowości (ulica Sowchoznaja)<ref name=":0" />. W 1945 roku na mocy Konferencji jałtańskiej miasto włączono do ZSRR. {{clear|left}} |
||
{{clear|left}} |
|||
== Transport == |
== Transport == |
||
Znajduje się tu [[Małoryta (stacja kolejowa)|stacja kolejowa Małoryta]]. |
Znajduje się tu [[Małoryta (stacja kolejowa)|stacja kolejowa Małoryta]]. |
||
Wersja z 13:42, 1 kwi 2019
| |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Obwód | |||
| Rejon | |||
| Populacja (2010) • liczba ludności |
| ||
| Nr kierunkowy |
1651 | ||
| Kod pocztowy |
225901 | ||
Położenie na mapie obwodu brzeskiego  | |||
Położenie na mapie Białorusi  | |||
| 51°47′N 24°05′E/51,783333 24,083333
| |||
Małoryta (biał. Маларыта, Małaryta, ros. Малори́та, Małorita) – miasto na Białorusi, stolica rejonu w obwodzie brzeskim. 11,7 tys. mieszkańców (2010). W mieście znajduje się jedyny na Białorusi duży zakład produkujący soki owocowe, musy, przetwory owocowe[potrzebny przypis].
W miejscowości urodził się polski malarz i scenograf teatralny Konstanty Mackiewicz.
Historia
Miejscowość po raz pierwszy wzmiankowana w 1566. Wieś królewska położona była w końcu XVIII wieku w ekonomii brzeskiej w powiecie brzeskolitewskim województwa brzeskolitewskiego[2] I Rzeczypospolitej. Po III Rozbiorze w 1795 roku włączona do Rosji. Spis ludności przeprowadzony w 1897 r. wykazał, że wśród 1480 mieszkańców Małoryty było zaledwie 227 Żydów., co stanowiło 15% ludności.
11 lutego 1919 roku, po wycofaniu się Niemców, Małoryta została zajęta przez polską piechotę z grupy gen. Listowskiego. Trzy dni później pod Małorytą i Mokranami w potyczkach Polacy wzięli do niewoli 60 bolszewickich żołnierzy, w tym 10 oficerów[3]. Za II Rzeczypospolitej miejscowość była siedzibą gminy Małoryta. W 1931 roku otworzono tu fabrykę dykty należącą do Hamera[4]. Podczas II wojny światowej w 1939 roku Małotyta znalazła się pod okupacją sowiecką, w trakcie której odebrano właścicielom wszystkie sklepy i przedsiębiorstwa, a wielu mieszkańców zesłano przymusowo wgłąb ZSRR[4]. W 1941 roku po ataku Niemiec na ZSRR w północno-zachodniej części miasteczka utworzono getto dla około 2 tys. Żydów (rejon ulicy Wokzalnej). W lipcu 1942 roku oddział niemiecko-ukraiński rozstrzelał Żydów w okolicy pagórka Pieszczanka na północny-zachód od miejscowości (ulica Sowchoznaja)[4]. W 1945 roku na mocy Konferencji jałtańskiej miasto włączono do ZSRR.
Transport
Znajduje się tu stacja kolejowa Małoryta.
Miasta partnerskie
Przypisy
- ↑ Численность населения по Республике Беларусь, областям и г. Минску (тысяч человек) на 1 января 2010 года (ros.)
- ↑ Вялікі гістарычны атлас Беларусі Т.2, Mińsk 2013, s. 116.
- ↑ Lech Wyszczelski: Wstępna faza walk. W: Lech Wyszczelski: Wojna polsko-rosyjska 1919–1920. Wyd. 1. Warszawa: Bellona, 2010, s. 56, 58. ISBN 978-83-11-11934-5.
- ↑ a b c Historia społeczności | Wirtualny Sztetl [online], sztetl.org.pl [dostęp 2019-04-01].
Linki zewnętrzne
- Radziecka mapa 1:100 000
- Małoryto, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VI: Malczyce – Netreba, Warszawa 1885, s. 77.
- Małoryta, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 298.
.jpg){kind=link}
