Sugerowane pola (wstaw w kodzie): | alt grafiki = | commons = | wikiźródła =
Nieznane pola: "rozmiar grafiki".
Hymn Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich został skomponowany przez Aleksandra Wasiljewicza Aleksandrowa (była to muzyka do jego wcześniejszego utworu, Hymnu Partii Bolszewików, z niewielkimi tylko zmianami). Słowa zaś napisali Siergiej Michałkow i Gabriel El-Registan. Hymn ten posiadał także oficjalne wersje w językach wszystkich republik wchodzących w skład Związku Radzieckiego.
Wcześniej hymnem Związku Radzieckiego było tłumaczenie rosyjskie pieśni-symbolu ruchu socjalistycznego i komunistycznego na świecie: Międzynarodówki, jednak po konferencji w TeheranieJózef Stalin dostał od sprzymierzeńców nakaz pozbycia się integralnych części rewolucyjnej retoryki w zamian za ich pomoc i w ten sposób hymn został zmieniony[potrzebny przypis].
Hymn po raz pierwszy zaprezentowano 1 stycznia 1944 roku. Ponad dwa miesiące później, 15 marca 1944 roku, utwór ten przyjęto jako hymn Związku Radzieckiego. Pierwszą zagraniczną stacją, która go odegrała była brytyjskaBBC. Miało to miejsce 22 kwietnia 1944 roku na osobiste polecenie premieraWinstona Churchilla[potrzebny przypis].
Po śmierci Józefa Stalina w 1953 roku hymn wykonywano (od 1955 roku) jedynie w wersji instrumentalnej ze względu na wzmianki o Józefie Stalinie w jego treści – do roku 1977, kiedy Siergiej Michałkow napisał na zlecenie Leonida Breżniewa nowy tekst. Usunięto odniesienia do Józefa Stalina – wers „Wychował nas Stalin w wierności ludowi” zamieniono na odnoszące się do Włodzimierza Lenina słowa: „Do dzieła wielkiego porywał narody”. Zwrotkę o zwycięstwach Armii Radzieckiej zastąpiła zwrotka poświęcona „nieśmiertelnym ideom komunizmu”. Niewielkie zmiany zaszły także w refrenie.
Transkrypcja polska jest zgodna z ogólnie przyjętymi zasadami [1].
język rosyjski
Гимн Советского Союза
Союз нерушимый республик свободных
Сплотила навеки Великая Русь.
Да здравствует созданный волей народов
Единый, могучий Советский Союз!
Славься, Отечество наше свободное, Дружбы народов надёжный оплот!
Знамя советское, знамя народное
Пусть от победы к победе ведёт!
Сквозь грозы сияло нам солнце свободы,
И Ленин великий нам путь озарил:
Нас вырастил Сталин – на верность народу,
На труд и на подвиги нас вдохновил!
Славься, Отечество наше свободное, Счастья народов надёжный оплот!
Знамя советское, знамя народное
Пусть от победы к победе ведёт!
Мы армию нашу растили в сраженьях.
Захватчиков подлых с дороги сметём!
Мы в битвах решаем судьбу поколений,
Мы к славе Отчизну свою поведём!
Славься, Отечество наше свободное, Славы народов надёжный оплот!
Знамя советское, знамя народное
Пусть от победы к победе ведёт!
transkrypcja
Gimn Sowietskogo Sojuza
Sojuz nieruszymyj riespublik swobodnych,
Spłotiła nawieki Wielikaja Ruś,
Da zdrawstwujet sozdannyj wolej narodow,
Jedinyj, moguczij Sowietskij Sojuz!
Sław´sia, Otieczestwo nasze swobodnoje, Drużby narodow nadiożnyj opłot!
Znamia sowietskoje, znamia narodnoje
Pust´ ot pobiedy k pobiedie wiediot!
Skwoź grozy sijało nam sołnce swobody,
I Lenin wielikij nam put´ ozarił:
Nas wyrastił Stalin – na wiernost´ narodu,
Na trud i na podwigi nas wdochnowił!
Sław´sia, Otieczestwo nasze swobodnoje, Sczastja narodow nadiożnyj opłot!
Znamia sowietskoje, znamia narodnoje
Pust´ ot pobiedy k pobiedie wiediot!
My armiju naszu rastili w srażenjach.
Zachwatczikow podłych s dorogi smietiom!
My w bitwach rieszajem sud´bu pokolenij,
My k sławie Otcziznu swoju powiediom!
Sław´sia, Otieczestwo nasze swobodnoje, Sławy narodow nadiożnyj opłot!
Znamia sowietskoje, znamia narodnoje
Pust´ ot pobiedy k pobiedie wiediot!
Związek niezłomny wolnych republik,
Złączyła na wieki wielka Ruś.
Niech żyje stworzony wolą ludów,
Jedyny potężny Związek Radziecki!
Bądź pochwalona, ojczyzno nasza wolna
Przyjaźni ludów dająca nadzieję siło!
Sztandar radziecki, sztandar ludowy,
Niech od zwycięstwa do zwycięstwa prowadzi!
Przez burze świeciło nam słońce wolności,
I Lenin wielki[1]nam szlak wskazywał
Wychował nas Stalin w wierności ludowi,
Do pracy i wyzwań nas natchnął
Bądź pochwalona, ojczyzno nasza wolna
Szczęścia ludów dająca nadzieję siło
Sztandar radziecki, sztandar ludowy,
Niech od zwycięstwa do zwycięstwa prowadzi!
My armię naszą rozwijaliśmy w bitwach.
Najeźdźców podłych z drogi zmieciemy!
My w bitwach rozstrzygamy los pokoleń,
My do chwały Ojczyznę swą poprowadzimy!
Bądź pochwalona, Ojczyzno nasza wolna
Chwały ludów dająca nadzieję siło
Sztandar radziecki, sztandar ludowy,
Niech od zwycięstwa do zwycięstwa prowadzi!
Wersja z 1977
język rosyjski
Гимн Советского Союза
Союз нерушимый республик свободных
Сплотила навеки Великая Русь.
Да здравствует созданный волей народов
Единый, могучий Советский Союз!
Славься, Отечество наше свободное,
Дружбы народов надёжный оплот!
Партия Ленина – сила народная
Нас к торжеству коммунизма ведёт!
Сквозь грозы сияло нам солнце свободы,
И Ленин великий нам путь озарил:
На правое дело он поднял народы,
На труд и на подвиги нас вдохновил!
Славься, Отечество...
В победе бессмертных идей коммунизма
Мы видим грядущее нашей страны,
И Красному знамени славной Отчизны
Мы будем всегда беззаветно верны!
Славься, Отечество...
transkrypcja
Gimn Sowietskogo Sojuza
Sojuz nieruszymyj riespublik swobodnych
Spłotiła nawieki wielikaja Ruś,
Da zdrawstwujet sozdannyj wolej narodow,
Jedinyj, moguczij Sowietskij Sojuz!
Sław´sia, Otieczestwo nasze swobodnoje,
Drużby narodow nadiożnyj opłot!
Partija Lenina – siła narodnaja
Nas k torżestwu kommunizma wiediot!
Skwoź grozy sijało nam sołnce swobody,
I Lenin wielikij nam put´ ozarił:
Na prawoje dieło on podniał narody,
Na trud i na podwigi nas wdochnowił!
Slaw´sia, Otieczestwo...
W pobiedie biessmiertnych idiej kommunizma
My widim griaduszczeje naszej strany,
I Krasnomu znamieni sławnoj Otczizny
My budiem wsiegda biezzawietno wierny!
Niezłomny jest związek republik swobodnych,
Ruś Wielka na setki złączyła je lat.
Niech żyje potężny jednością ludów,
Z ich woli stworzony nasz kraj – Związek Rad!
Chwała ci, Ojczyzno, tyś ziemia swobody,
Ludów przyjaźni ostoja i straż!
Partia Lenina, siła ludowa
Ku triumfowi komunizmu niech wiedzie nas!
Skroś burze świeciło nam słońce swobody,
Nas wiódł wielki Lenin, wskazywał nam cel,
Ku wielkim czynom zapalał ludy,
Do wielkich zapalał nas trudów i dzieł!
Chwała ci, Ojczyzno...
W zwycięstwie wiecznych idei komunizmu
Widzimy jutrzejszy dzień świata i nasz.
Czerwonych sztandarów przesławnej ojczyzny
Będziemy strzec zawsze – wciąż wierna ich straż.
Niezłomny nasz związek republik swobodnych,
Co wielka Ruś w bojach wydała na świat.
Niech żyje stworzony nam z woli ludów,
Braterski, zwycięski, potężny Kraj Rad!
Sława ci więc nasza Ojczyzno wolności,
Ostojo przyjaźni ludów w nasz czas!
Partio Lenina, siło naszych ludów,
Do zwycięstwa komunizmu wiedź nas!
W zamieciach jaśniało nam słońce wolności,
I geniusz Lenina wciąż światłem nam był:
Do dzieła wielkiego porywał ludów,
W zmaganiach i w trudach dodawał nam sił!
Sława ci więc...
W triumfie idei wiecznej komunizmu
Widzimy jutrzejszy dzień świata i nasz.
Czerwonych sztandarów przesławnej Ojczyzny
Będziemy strzec zawsze wciąż wierna ich straż!
↑ użyte w oryginale rzeczownik "путь" (rodzaj męski) to po rosyjsku "droga", jednak dla lepszego zrozumienia dwuznaczności tego zdania konieczne, by słowa "Lenin" i "droga" miały ten sam rodzaj gramatyczny, stąd użycie słowa "szlak". Sformułowanie: И Ленин великий нам путь озарил, daje dwojakie możliwości rozumienia, a zatem i tłumaczenia tego zdania: przymiotnik великий (wielki) może odnosić się do Lenina (wówczas znaczenie tego wersu jest takie: "wielki Lenin wskazywał nam drogę"), lub przymiotnik "wielki" odnosi się do owej drogi, i wówczas oznacza to, że "Lenin wskazywał nam wielką drogę" ("wielka" jest owa droga droga, nie Lenin). Jednak muzycznie każdy wers jest podzielony na dwie części odbierane jak poszczególne wersy: Przez burze świeciło// nam słońce wolności,//I Lenin wielki// nam szlak wskazywał//Wychował nas Stalin// w wierności ludowi,// Do pracy i wyzwań// nas natchnął. Dlatego najczęściej przymiotnik "wielki" jest odbierany jako określenie właściwe Leninowi.